UIT DE GEMEENTEPOLITIEK WETHOUDERSVERKIEZING 1986 - 2 -

Kan een SGP-raadslid, of beter gezegd: mag een SGP-raadslid, met elke willekeurige collega in de gemeenteraad een college van burgemeester en wethouders vormen? Is voor de SGP samenwerking met alle partijen mogelijk? Is ieder college-lid acceptabel?

Dit zijn allemaal vragen, die we - zoals toegezegd in het juni-nummer - zullen trachten te beantwoorden. Een antwoord, dat echter algemeen moet blijven, vanwege de vele plaatselijke verschillen. Daarbij komt, dat een zuivere principiële beschouwing - zo we die zouden kunnen geven - reeds besmet wordt door democratische begrippen, uitgangspunten en ideeën.

Immers, ook bij de wethoudersverkiezingen speelt de democratie een belangrijke rol. Niet alleen is het raadslid en wordt de wethouder democratisch gekozen, maar zijn hele functioneren maakt onderdeel van de democratie uit. Democratisch genomen beslissingen, democratische uitgangspunten en normen bepalen het terrein, waarop hij werkzaam is. De helft plus één telt als bron van het gezag.

Een stap benedenwaarts

De meerderheid beslist. Of die beslissing al dan niet in strijd met Gods Woord is, doet voor het overgrote deel van ons volk niet ter zake. De beslissing is democratisch tot stand gekomen, dat is toch voldoende?

Ziende op dit alles, is het een treffend beeld, dat professor G. Wisse ons heeft nagelaten, wanneer hij de democratie vergelijkt met de door Rehabeam in koper veranderde schilden. En zo ziet hij de demokratie als een stap achterwaarts en benedenwaarts naar de diepte, waaruit het beest uit de afgrond opkomt. "Laat u de ogen niet verblinden: we gaan langs deze ladder niet opwaarts, maar nederwaarts". Vandaar, dat hij ons oproept: "Blijft goed christelijk nuchter en proef de geesten, en zie in dit alles een zich verder rijpen voor het eindgericht". Laat ons dan ook deze oproep ter harte nemen. Maranatha! De Heere komt! "Waakt dan en bidt, want gij weet niet de dag of de ure wanneer de Zoon des mensen komen zal."

De leiding des Heeren nodig

Het SGP-raadslid functioneert dus midden in de

democratie. Gekozen op democratische wijze, wordt van hem een democratische houding en -handelwijze verwacht. Handelt en wandelt hij in de ogen van zijn collega-raadsleden niet democratisch dan is kritiek, smaad en verachting meestal het loon. Vandaar dat voor een SGP'er het raadslidmaatschap beslist geen erebaantje is, noch kan of mag zijn. 'tls een wonder, wanneer hij staande mag blijven. Alleen de leiding des Heeren bewaart hem ervoor ter rechter- of ter linkerzijde af te wijken. De bede mag dan ook wel voortdurend zijn:

Heere, wijs Gij mij Uwe wegen, die Gij wilt, dat ik zal gaan. En maak mij tot dezelve genegen leer en doe mij die verstaan.

Dit geldt voor zijn gehele doen en laten in en buiten de gemeenteraad, want er wordt op het SGPraadslid gelet. Zijn gehele optreden (luisteren, spreken en besluiten) wordt gevolgd. In het bijzonder is dan nodig, dat hij verstandelijk acht geeft op Gods waarheid, opdat hij "wandelt op den weg der goeden, en houdt de paden der rechtvaardigen". Welk een voorrecht is het dan voor een SGP-raadslid, dat hij Gods Woord als richtsnoer kan en mag nemen. Want dat Woord is - om met Groen van Prinsterer te spreken - "een onbedriegelijke toetssteen".

SGP-beginselen

Uit die Bron vloeien de staatkundig gereformeerde beginselen voort. Daarom zijn deze beginselen zo kostbaar en is het raadslidmaatschap zo gewichtvol. Een grote verantwoording rust er dan ook op het SGP-raadslid. Van hem wordt veel verwacht. Wat dan? Leest u maar.

Artikel 1 van het SGP-Gemeenteprogram begint er mee: "De Staatkundig Gereformeerde Partij stelt zich ten doel de beginselen van Gods Woord op staatkundig terrein tot meerdere erkenning te brengen in de gemeente". En het streven van de SGP'er in de gemeenteraad dient - blijkens datzelfde artikel - gericht te zijn "op de handhaving en de doorwerking van de beginselen".

Zeer zorgvuldige afweging

Van een SGP-raadslid wordt dus verwacht, dat hij - ook bij de vorming van een college van burgemeester en wethouders - Gods Woord als richtsnoer aanhoudt. Ja, dat hij onderzoekt of door het te vormen college van burgemeester en wethouders de beginselen van Gods Woord tot meerdere erkenning zullen worden gebracht in de gemeente.

Het gaat om de handhaving en de doorwerking van de beginselen. Weliswaar zwakt artikel 2 van het SGP-Gemeenteprogram dit uitgangspunt (helaas) af door te stellen, dat dit uitgangspunt "zoveel mogelijk moet worden nagestreefd", maar toch ligt de eis er voor elk SGP-raadslid. "De levende God zal Zijn Woord handhaven: die Mij eren, zal Ik eren, maar die Mij versmaden, zullen licht geacht worden" (ds. J.D. Barth). "Broodnodig, jameer dan broodnodig is het, dat ons volk bij al het verval en de afval teruggeroepen wordt tot Gods Wet en Getuigenis" (ds. P. Zandt). "Om de terugkeer tot de God der Vaderen ga onze strijd; om de handhaving Zijner geboden" (ds. G.H. Kersten).

Als toelichting bij artikel 2 van het Gemeenteprogram lezen we, dat voor het SGP-raadslid niet een ieder als wethouder acceptabel is. Bij het kiezen van een wethouder "zal men zich moeten laten leiden door de SGP-beginselen, die een zeer zorgvuldige afweging vereisen". Het uitgangspunt is goed, maar wat moet nu onder die "zorgvuldige afweging" worden verstaan? Hoe moet de gehele zinsnede in de praktijk worden vertaald'? Zo 'n praktische vertaling zou je in de toelichting verwachten. Helaas blijft de praktische uitwerking in de toelichting achterwege. De opstellers van het Gemeenteprogram zijn dan ook - naar ons gevoelen - te lichtvaardig over artikel 2 heengestapt, de SGP'ers in het veld (de raadsleden) aan hun lot overlatend.

't Geheim van alle zegen

Hoe dient het SGP-raadslid zich in de praktijk op te stellen. Daar gaat het om. Kan een SGP'er nog wel functioneren? Is er nog plaats voor de SGP binnen het politiek gewemel? Diverse partijen bepalen het beleid in een gemeenteraad. Grofweg laten deze partijen zich splitsen in twee groepen: partijen, die zeggen dat godsdienst louter een privézaak is, en alleen geschikt voor de binnenkamer. Partijen, die Gods Woord verbannen willen uit het staatkundige leven.

Diametraal daarop staan de partijen, die Gods Woord en de Geboden des Heeren als uitgangspunt nemen. Die het Bilderdijk nazeggen:

't Geheim van alle zegen O volk van Neerland, hoort,

Is in Gods gunst gelegen, Zijn dienst, Zijn lof, Zijn Woord.

Zolang het over stoffelijke aangelegenheden gaat, kunnen raadsleden met een tegengesteld beginsel nog wel met elkaar meegaan. Zodra zich echter kwesties voordoen, waarbij het beginsel dat op Gods Woord gegrond is, aan de orde komt, ontstaan de problemen. Reeds bij de voorbesprekingen), voorafgaande aan de wethoudersverkiezingen, komt dit al snel openbaar. Met name wanneer er voorwaarden worden gesteld, die hun grond vinden in het staatkundig gereformeerde beginsel. Toch moet dit voor een SGP-raadslid geen reden zijn zich aan de discussie over de vorming van het college van burgemeester en wethouders te onttrekken.

Indien enigszins mogelijk dient een wethouderszetel door en voor de SGP te worden geclaimd. Alleen... dan rijst de vraag met welke partij(en) in zee moet worden gegaan.

Artikel 36 NGB

Misschien vindt u dit laatste geen probleem. U zegt: alle partijen, die niet artikel 36 van de Nederlandse Geloofsbelijdenis als uitgangspunt nemen, zijn voor mij geen gesprekspartner(s). Dit uitgangspunt is duidelijk, te waarderen, maar is het reëel? Laten we daarover D.V. de volgende keer met elkaar van gedachten wisselen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen