DRIEVOUDIG SNOER?

Als ooit een Schriftwoord is misverstaan en misbruikt, dan is het ook wel hetgeen we lezen in Prediker 4 : 12b, waar Salomo door inspiratie des Heiligen Geestes heeft opgetekend, dat een drievoudig snoer niet haast gebroken wordt.

We willen proberen over die Bijbeltekst, die ook in SGP-kringen nogal eens gebezigd wordt, enkele dingen te schrijven.

Letterlijk

Als het gaat over een drievoudig snoer, dan lijkt het bepaald niet overbodig erop te wijzen, dat het gaat over één snoer, of koord. In een andere Bijbelvertaling wordt het genoemd een gevlochten touw Het zijn dus absoluut geen drie snoeren. De nadruk ligt niet op het getal drie, maar op het ene snoer, dat drievoudig is, dat uit drie delen of eenheden bestaat, die te zamen één hecht snoer vormen.

Figuurlijk

Als we de letterlijke betekenis goed verstaan en die steeds voor ogen houden, dan zal het direkt al een stuk duidelijker kunnen zijn in welke gevallen we in figuurlijke of overdrachtelijke zin bedoeld van een drievoudig snoer kunnen of mogen spreken. Het zal dan altijd zaken moeten betreffen, waarbij sprake is van één en hetzelfde doel, dat op verschillende wijzen of manieren, of door verschillende personen, maar altijd in samenwerking met elkaar wordt beoogd.

Bijbels

Het gaat in Prediker 4 : 12, de enige plaats in de Bijbel waar het drievoudig snoer wordt genoemd, eerst over één vijand, die één persoon overweldigt. Echter, twee personen, in bondgenootschap strijdende, zullen tegen die ene vijand bestaan (hem wederstaan). En daarop volgt: en een drievoudig snoer wordt niet haast gebroken. Dat wil zeggen: Als twee vrienden één vijand wederstaan, hoeveel te meer dan als drie vrienden één vijand bevechten. De Kanttekenaren laten in hun verklaring zelfs de mogelijkheid open van nog meer personen dan drie; zij zeggen: indien zij nog meer dan met hun beiden zijn, ja, zo zij velen met elkander verbonden zijn, zo zullen zij des te beter hun vijand, die hen wil beschadigen, kunnen wederstaan. Dus nogmaals: drie met één oogmerk.

Goddelijk

Als Van Dale in zijn Groot Woordenboek der Nederlandse Taal de definitie van drievoudig of drievuldig geeft, dan zegt hij daarbij: in het bijzonder van de Godheid! Daarmee doelt hij op het allervolmaakste drievoudige snoer: de Heilige Drieëenheid Gods, de drie Personen in het ene Goddelijke Wezen, Die alle drie eeuwig volmaakt Gods eer bedoelen.

Geestelijk

Als Matth. Henry in zijn Bijbelverklaring over de geestelijke betekenis van het drievoudig snoer uit Prediker 4 spreekt, dan geeft hij als voorbeeld de twee Emmaüsgangers, bij wie Jezus Zich voegt. In dit verband kan ook gedacht worden aan de woorden van Christus: Waar twee of drie vergaderd zijn in Mijn Naam, daar ben Ik in het midden van hen.

Als twee kinderen Gods door de band en het snoer der geestelijke liefde aan elkander verbonden zijn, en die liefde wederzijds eens levendig in beoefening mag wezen, dan is daar sprake van een drievoudig snoer; immers, dan mag van dat werk, dat de Heere in hun harten schenkt, gelden: daar woont Hij Zelf. (Psalm 133).

Huwelijk

Wanneer in een huwelijk man en vrouw elkander oprecht liefhebben, dan mag daarvan gezegd worden: daar gebiedt Hij den zegen. (Psalm 133). Al is het voor de tijd, en misschien niet voor lange tijd, maar zo lang als het er is, is er een drievoudig snoer. Die liefde is immers ook een gave Gods. Het is een eis, zeker; maar wat gelukkig als het er ook inderdaad mag zijn, als de Heere dat schenkt in Zijn algemene goedheid en genade. Dan wil Hij ook Zijn zegen schenken op Zijn eigen werk in het natuurlijke.

Nu een vraag: Als er in een huwelijk man en vrouw en kinderen zijn, is dat dan ook een drievoudig

snoer? Hopelijk is het na het voorafgaande duidelijk, dat daarop niet zonder meer ja gezegd kan worden; daar moeten we nog meer voor weten. Alleen het feit, dat er 'drie' zijn (man, vrouw en kinderen), wil niet zeggen, dat er dus sprake is van een drievoudig snoer. Immers, dat is alleen maar zo, als het 'ene' oogmerk, hetzelfde doel en streven er is, als ze alle 'drie' in liefde aan elkander verbonden mogen zijn. Matth. Henry noemt dat 'wederkerig dienstbaar aan elkanders welvaren'. Dus als er geen liefde is, tussen man, vrouw en kinderen, maar steeds ruzie, dan is dat huwelijk en gezin geen drievoudig snoer.

Kerkelijk

Dat zelfde geldt eveneens in kerkelijke zin. Predikant, ouderlingen en diakenen vormen alleen maar dan een drievoudig snoer, als alle drie (afschaduwende de drie ambten van Christus) in de uitoefening van hun ambt, in gebondenheid aan Gods Woord en de belijdenis der kerk, in onderlinge liefde en eensgezindheid het welzijn der kerkelijke gemeente op het oog mogen hebben. Als die eensgezindheid er niet is, als er tweedracht is, als de één zich uitnemender acht dan de ander, als ieder probeert de grootste aanhang in de gemeente te krijgen, dan kan er - ondanks dat dezelfde 'drie' er zijn- niet gesproken worden van een drievoudig snoer.

Onderwijs

In september werden door veel reformatorische scholen bijeenkomsten gehouden van het nieuwe school- of kursusjaar.

Bij zulke gelegenheden wordt ook nogal eens gesproken over het drievoudig snoer gezin-kerk-school. Als de ouders reformatorisch onderwijs voor hun kinderen verlangen, omdat zij de leer der Reformatie zijn toegedaan en die ook in hun kerk gepredikt of gelezen mag worden, en omdat zij ook thuis dat onderwijs aan hun kinderen trachten te geven, in ruime zin genomen dus driemaal onderwijs op dezelfde grondslag, dan is het inderdaad terecht om ook in dit geval van een drievoudig snoer te spreken.

Maatschappelijk

We zagen reeds, dat de Statenvertalers in hun verklaring van Prediker 4:12 spreken over 'velen die met elkander verbonden zijn'. Een drievoudig snoer heeft altijd te maken met verbondenheid, verbond, verband, verbintenis, band. Dat geldt ook op het maatschappelijke terrein. Melanchton heeft van deze tekst gezegd: Alle standen hebben elkander nodig, moeten elkander helpen, en hun arbeid ten nutte van de gehele maatschappij verrichten. Dus duidelijk weer: samenwerking, met één doel.

Politiek

Is God - Nederland - Oranje een drievoudig snoer? Velen van de Gereformeerde Gezindte zeggen daar volmondig ja op. Velen zeggen dat anderen alleen maar na. Velen redeneren aldus: God is er nog, want Hij is tot in eeuwigheid; Nederland is er ook nog; en het Oranjehuis mag hier ook nog zijn; dus is dat drievoudig snoer nog niet gebroken. Maar zo 'eenvoudig' ligt het niet. We herhalen: wil van een drievoudig snoer gesproken mogen worden, dan is het niet de vraag of de 'drie' er (nog) zijn, maar dan moeten die 'drie' hetzelfde doel nastreven, één oogmerk hebben, in eensgezindheid en rechte verbondenheid.

Als er door onze landsoverheid een vast verbond met de Potentaat aller potentaten zou zijn gemaakt, zoals eenmaal Willem van Oranje, de Vader des vaderlands dat mocht doen, en wat het wezen der zaak betreft niet minder ook stadhouder-koning Willem III, dan zou de vraag bevestigend beantwoord kunnen worden.

Maar is er thans sprake van zo'n verbond? Is er enigzins sprake van hetzelfde oogmerk? God bedoelt altijd Zijn eigen eer. Kan dat van onze regering -al zou het nog zo weinig zijn- ook gezegd worden? En van ons Oranjehuis? Helaas nee, totaal niet. Dat neemt niet weg, dat het een grote weldaad te achten is, dat het Koninkrijk der Nederlanden er nog mag zijn, en ook ons geëerbiedigd en geliefd Oranjehuis. Maar regering en vorstenhuis houden geen rekening met God, zoals dat zou behoren, al lang niet meer, integendeel zelfs.

Persoonlijk

Het is een zeer ernstige konklusie waartoe we op grond van Gods Woord moeten komen. Velen trachten een oplossing te vinden door een wijziging aan te brengen; zij spreken over kerk - vaderland - vorstenhuis. Dat is echter niet de oplossing. Als het 'doel en oogmerk' van de kerk hetzelfde geworden zou zijn als dat van vaderland en vorstenhuis, dan zou daarmee tegelijk gezegd zijn, hoe ontzettend ver de kerk (welke kerk? ) dan weggezonken is. Maar hoewel we dat voor een groot deel ook vrezen, hopen we toch, dat dat nog niet ganselijk het geval zal zijn, maar dat toch hier en daar nog rekening gehouden mag worden met Gods Woord, Zijn Naam, Zijn dag, Zijn inzettingen.

Beter zou het zijn, de hand in eigen boezem te steken, persoonlijk de schuldige te worden van alle afval en verval in kerk en staat, bij vorstenhuis en volk. Als wij immers in Adam het verbond met God niet hadden verbroken, zouden de drievoudige snoeren waaarover we iets gezegd hebben, nooit verbroken hebben kunnen worden. Dan zouden God, mens en ganse schepping, als een ander drievoudig snoer, ten diepste maar één oogmerk gehouden hebben: de lof en de eer Gods. Hetgeen persoonlijk in de eerste Adam jammerlijk verbroken is, zou persoonlijk langs de weg van schuldbeleving en schuldvergeving in de tweede Adam heerlijk hersteld kunnen worden, met behoud, ja met opluistering van al de deugden des drieënigen Gods. Dat geve de Heere.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen