De miljarden van Neeltje Pa ter blijven inspireren

Afgelopen zaterdag kwamen in Houten enkele nazaten van de legendarische koopmansvrouw uit Broek in Wateriand, Neeltje Pater, bijeen voor de oprichting van een familieorganisatie. In café-restaurant ,,De Engel" besprak het voorlopige bestuur tal van zaken, zoals de taakomschrijving en de werkwijze van de organisatie. Vanzelfsprekend werden ook de nodige commissies gevormd die zich bezig gaan houden met het stamboomkundig en historisch onderzoek van het geslacht Pater en de uitgave van een familieblad. Daarnaast werd de taak van de archivaris wat nader omschreven. Voorzitter C. Pater benadrukt dat de miljardenerfenis van Neeltje Pater niet het belangrijkste is voor de organisatie, al wil men deze kwestie niet zomaar naast zich neerleggen. Nog altijd hoopt een aantal Paters immers een hapje te bemachtigen van de vette kluif die Neeltje naliet. is dit allerminst, want wie een graantje mee kan pikken van de vermeende erfenis is in financieel opzicht verzekerd van een onbezorgde oude dag. De geschiedenis verhaalt dat Neeltje in 1730 geboren werd en overleed in 1789. Als koopmansvrouw had ze veel te maken met de OostIndische Compagnie. Die connecties legden haar bepaald geen windeieren, want toen ze stierf liet ze zeven miljoen gulden na. Een gedeelte van de erfenis werd onder de erfgenamen verdeeld, maar het grootste deel zou Neeltje op een bank vastgezet hebben omdat ze in onmin met haar familie leefde. In haar testament bepaalde ze dat de erfenis honderd jaar na haar dood verdeeld mocht worden. Vervolgens zou men nog eens een eeuw de tijd krijgen om de erfeniskwestie te regelen. Als het binnen die termijn niet mocht lukken moest het kapitaal aan de Nederiandse Staat vervallen.

Testament
Het is niet de eerste keer dat de persoon van Neeltje Pater in de belangstelling staat. Verscheidene generaties Pater hebben gepoogd de waarheid over deze vrouw en haar gigantische erfenis te achterhalen. Tot nu toe heeft dat niet vee! opgeleverd, maar steeds opnieuw zijn er mensen die gegrepen worden door het fantastische verhaal. Onbegrijpelijk is dit allerminst, want wie een graantje mee kan pikken van de vermeende erfenis is in financieel opzicht verzekerd van een onbezorgde oude dag. De geschiedenis verhaalt dat Neeltje in 1730 geboren werd en overleed in 1789. Als koopmansvrouw had ze veel te maken met de Oost- Indische Compagnie. Die connecties legden haar bepaald geen windeieren, want toen ze stierf liet ze zeven miljoen gulden na. Een gedeelte van de erfenis werd onder de erfgenamen verdeeld, maar het grootste deel zou Neeltje op een bank vastgezet hebben omdat ze in onmin met haar familie leefde. In haar testament bepaalde ze dat de erfenis honderd jaar na haar dood verdeeld mocht worden. Vervolgens zou men nog eens een eeuw de tijd krijgen om de erfeniskwestie te regelen. Als het binnen die termijn niet mocht lukken moest het kapitaal aan de Nederiandse Staat vervallen.

Stamboomonderzoek
De archivaris van de familieorganisatie, de heer J. van Doorn uit 't Goy, heeft weinig fiducie in de erfeniskwestie. ,,Erisinhetverieden veel te veel gesjoemeld," meent Van Doorn. ,, Ik denk dat er te veel op het spel staat om de waarheid aan het licht te krijgen." Ondanks zijn sceptische houding wat betreft de enorme erfenis van Neeltje Pater was Van Doorn degene die de belangstelling voor deze kwestie weer op deed laaien. Twaalf jaar geleden begon hij met stamboomonderzoek van het geslacht Pater. Omdat het onderzoek vastliep besloot hij een familiereünie te organiseren in de hoop op deze wijze aanvullende informatie te krijgen. Het resultaat overtrof zijn stoutste verwachtingen. Zeshonderd Paters togen begin maart naar de Flevohof te Biddinghuizen. Vanzelfsprekend kwam daar ook de erfeniskwestie ter sprake. Naar aanleiding van deze reünie nam het Utrechts Nieuwsblad contact op met de Bank of England. Men kreeg echter te horen dat alle verhalen over de erfenis op fantasie berusten. Het kapitaal zou allang onder de erfgenamen verdeeld zijn. Dat betekent niet dat de hoop van de vermeende erfgenamen aan flarden is gescheurd. Nog altijd meent een aantal nazaten van Neeltje dat het kapitaal wel degelijk in Engeland op een bank staat en uitgekeerd moet worden aan de rechtmatige bezitters.

Napoleon
Een van hen is mevrouw Nieuwenhuysen uit Roermond. „Dat geld is er" zegt ze stellig. „Ik heb een neef die in Engeland woont en toegang heeft tot de bank. In '67 zijn we ook al bezig geweest, maar de bank wilde toen weten wie dat geld destijds heeft vastgezet. Dat is de moeilijkheid, want dat weet niemand." Een oom van de heer Nieuwenhuysen richtte in 1934 een vereniging op om de erfeniskwestie op te lossen. Helaas werden er toen geen duidelijke resultaten geboekt. ,,Het is allemaal erg ingewikkeld," zegt mevrouw Nieuwenhuysen. ,, Koningin Wilhelmina heeft destijds gezegd dat het onderzoek stopgezet moest worden, omdat het bezit van Neeltje Pater ook een aantal Kroondomeinen omvat." Mevrouw Van Nieuwenhuysen vermoedt dat ook Napoleon op de een of andere wijze bij de erfeniskwestie betrokken is geweest. Bij een bezoek aan Broek in Waterland zou hij contact gehad hebben met Neeltje. Het blijven echter vage vermoedens die met geen enkel document gestaafd kunnen worden.

Miljarden
Door de nieuwe golf van publiciteit rond Neeltje Pater is ook de familie Nieuwenhuysen weer geïnspireerd. Binnenkort vertrekken ze naar Engeland waar de bewuste neef opnieuw de zaak aan het onderzoeken is.
,, Alles komt weer op gang,'' meent mevrouw Nieuwenhuysen. ,,In Engeland heeft het ook al in de krant gestaan. Ik zeg niet dat we het geld krijgen, maar hopen doe je altijd hè."

Als de beweringen van mevrouw Nieuwenhuysen kloppen schiet er voor de pakweg vijfhonderd erfgenamen na verdeling van de erfenis een mooi bedrag over. In 1967 zou het kapitaal zestien miljoen pond steriing bedragen hebben, omgerekend een slordige honderdzestig miljard gulden. Door de devaluatie van het pond is dat bedrag behoorlijk geslonken, maar een honderd miljoen gulden per persoon zou er in ieder geval overblijven.

Haast
De voorzitter van de familieorganisatie, C. Pater, hoofdredacteur van Bunniks Nieuws, verwacht niet dat de kwestie ooit opgelost wordt.,, Het gaat ons in eerste instantie om de geschiedenis," aldus Pater.,,Daarin is Neeltje Pater een intrigerende persoon. Het onderzoek naar de erfenis is niet het hoofddoel, maar we nemen het wel mee. Of je het nu gelooft of niet, iedereen wil toch weten hoe het precies zit." Uit de woorden van mevrouw Nieuwenhuysen blijkt wel dat de organisatie haast zal moeten maken. ,,In 1989 vervalt het kapitaal aan de Staat der Nederlanden", benadrukt de Zuidlimburgse erfgename. ,,Dan is het afgelopen. Ik weet niet hoe dat zit in Engeland, maar eigenlijk moesten ze het zeggen hè. Ik vind het niet eerlijk op zo'n manier."

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen