Hoe ontstaan spit en hernia?

Aan onze rug worden bijzonder zware eisen gesteld. Het is dan ook niet verwondedijk, dat er nogal wat rugpij nlijders zijn. Menig arts krijgt een gevoel van onmacht als hij op zijn spreekuur de zoveelste rugpatiënt te behandelen krijgt. Dat onze rug ook een belangrijke rol speelt in het intermenselijk verkeer, blijkt wel uit de talrijke, symbolische uitdrukkingen, zoals: geen ruggegraat hebben, eronder gebukt gaan, lamlendig zijn, etc. De hele dag door gebruiken we onze rug, die bestaat uit de wervelkolom, spieren en zenuwen. De wervelkolom is weer opgebouwd uit wervels van hard bot, waartussen schijfjes van veerkrachtig kraakbeen zitten, de zogenaamde tussenwervelschijven, die als schokbrekers fungeren. De rugspieren zorgen ervoor, dat de wervelkolom kan bewegen: ze zijn de hele dag in touw, bij tillen, bukken, staan maar ook stilzitten. Het ligt voor de hand, dat er bij zo'n intensief belast orgaan veel fout kan gaan. Ik wil me deze keer beperken tot twee zeer frequent voorkomende aandoeningen: spiten hernia. Wellicht kunnen andere rugproblemen in een volgend artikel eens ter sprake komen.

Spit
Allereerst iets over de,, gewone" spit in de rug. Hieronder verstaan we doorgaans een acuut optredende heftige pijn in de lendestreek, waarbij al de minste of geringste beweging zeer heftige pijn geeft, zodat de patiënt gedwongen wordt met de rug in een dwangstand te blijven zitten of liggen. Opvallendis, dat zo'n patiënt nogal eens op de lachspieren van anderen werkt. Hoe ontstaat spit? Merkwaardigerwijs is een sluitende verklaring voor zo' n alledaagse aandoening nog niet geleverd. De aantrekkelijkste theorie is de volgende: in iedere tussenwervelschijf zit een weke, gelatineuze kern, die een groot wateropnemend vermogen heeft, waardoor er een zekere spanning optreedt in die kern. Door nog onbekende oorzaak kan deze kern een abnormale hoeveelheid water gaan aantrekken, waardoorde spanning in de kern, en dus ook in de hele tussenwervelschijf, sterk toeneemt. Dit veroorzaakt pijn, die nog extra toeneemt door het samentrekken van de spieren rondom de bewuste plek.

Jongeren
Deze theorie maakt ook enigszins begrijpelijk, waarom spit een aandoening is van vooral ook jongere mensen. Een acute spitaanval geneest in het algemeen probleemloos met enkele dagen bedrust en pijnstillers. Vervelender wordt het als lage rugpijn gaat uitstralen naar één van beide benen tot in de kuit en de tenen toe. De pijn in het been, die zeer heftig kan zijn, ontstaat door het bekneld raken van de zenuw, die uit de wervelkolom komt en naar de beenspieren loopt. Bij het klemraken van deze belangrijke beenzenuw speelt de eerdergenoemde kern in de tussenwervelschijf een hoofrol. Deze kern kan zoveel water gaan opnemen, dat hij door de wand van de tussenwervelschijf gaat uitpuilen en op de nabijgelegen zenuw gaat drukken. We zien nogal eens, dat mensen eerst enkele malen ,,gewoon" spit hebben gehad en dan, op een kwade dag, na weer een spitaanval, uitstralende pijn in een been krijgen.

Hernia
Als oudere mensen een hernia krijgen, kan dit komen, doordat de wand van de tussenwervelschijf verzwakt is ten gevolge van slijtage en geen weerstand kan bieden aan de kern. Bij duidelijke symptomen kan de diagnose hernia vrij gemakkelijk gesteld worden. Met behulp van röntgenfoto's kan de plaats van de hernia exact worden vastgesteld. Als de diagnose zeker is, zijn er verschillende behandelingsmethoden. In de eerste plaats is er de bekende ligkuur. Zo'n kuur duurt meestal twee weken en heeft tot doel de normale belasting op de tussenwervelschijf uit te schakelen in de hoop, dat daardoor de uitpuilende kern weer spontaan teruggaat. Als na een periode van twee weken liggen geen verbetering is opgetreden, is de volgende stap een operatie, waarbij de tussenwervelschijf wordt ,,uitgeruimd". De resultaten van zo'n operatie zijn in het algemeen goed. Er blijven nog weleens lichte rugklachten over, maar de heftige uitstralende pijn is voorbij.

Enzym
Een moderne, minderingrijpende behandeling is tenslotte de zogenaamde chemonucleolysis, waarbij meteen ruggemergnaald onder röntgenologische controle een enzym in de uitpuilende kern wordt gespoten. Deze procedure kan plaats vinden onder plaatselijke verdoving. Het enzym (chymopapaïne) zorgt ervoor, dat de kern van de tussenwervelschijf sterk ineenschrompelt, zodat de druk op de omgevende weefsels afneemt. Volgens berichten in de medische vakpers zouden de resultaten van deze behandeling even goed zijn als die van een operatie. Er lopen op dit moment onderzoekingen, die meer zekerheid moeten geven hieromtrent. De vooruitzichten lijken in ieder geval gunstig. Wellicht zal in de nabije toekomst de hernia-operatie steeds minder hoeven plaats te vinden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen