Moeders van tweelingen over de opvoedingspraktiik

Aan de moeder van Jos en Carolien (4V2 jaar) en de moeder van Leonard en Joost (2 jaar en 10 maanden) mocht ik heel veel vragen stellen over het krijgen, voeden, verzorgen en opvoeden van hun nog jonge tweeling. Jos en Carolien — tweeeiig- worden als tweeling herkend omdat ze even oud zijn en dezelfde kleren (in jongens- en meisjesuitvoering) dragen. ,,Alsze samen in dezelfde groep op school zitten, zou je je ook voor kunnen stellen, dat het neef en nicht waren!", zegt hun moeder. Dat is bij de eeneiige tweeling Leonard en Joost wel anders. ,,Nee, we halen ze zelf niet door elkaar. Als naaste familie zie je toch wel verschil, maar dat anderen onze jongens niet kunnen onderscheiden is niet zo vreemd. Ze lijken echt heel sterk op elkaar!" We beginnen ons gesprek met de zwangerschap en de bevalling. Het komt nog wel voor, dat er totaal onverwacht een tweeling geboren wordt. Zo was het niet bij de beide moeders. Al heel vroeg in de zwangerschap was het bekend en de boodschap werd met vreugde ontvangen. Voor de moeder van Jos en Carolien betekende het, dat ze het zevende en achtste kind verwachtte. Vaak moest ze voor controle naar het ziekenhuis en de groei van de tweeling werd nauwkeurig bijgehouden, 't Ging gelukkig allemaal goed, al was het op den duur wel heel moeilijk om te bukken. Toen werden de baby's —zes weken te vroeg— geboren: eerst Jos en toen Carolien. Jammer genoeg moesten ze direct in de couveuse en ze kregen sondevoeding: een dun plastic buisje dat door de neus of de mond in het maagje gebracht wordt en waar de voeding doorheen gaat. ,, Al vlug mocht ik naar Jos en Carolien toe en al waren ze nog heel klein — 4 pond— ik mocht ze toch aaien, knuffelen, verschonen en later ook het flesje geven. Borstvoeding kregen ze niet vanwege de medicijnen die ik moest gebruiken. ' k Was al gauw zo ver opgeknapt, dat ik uit het ziekenhuis mocht en zo kwam ik thuis zonder de tweeling. Dat was erg leeg, maar 't had toch ook tot voordeel, dat thuis alles z'n normale gang weer ging. Na drie weken mochten Jos en Carolien ook naar huis en ja, dan begint het eigenlijk pas!"

Onzeker
Leonard en Joost, de eeneiige tweeling, maakten een moeilijker begin door. Zij werden zeven weken te vroeg geboren, wogen 4-5 pond en moesten direct in de couveuse. De gezondheidstoestand was zorgelijk. Beide jongens hadden ademhalingsmoeilij kheden en moesten zelfs naar andere ziekenhuizen, waar een intensive-care-couveuse voor hen beschikbaar was. Kaartjes mochten nog niet verstuurd worden. ,,0, wat een zorg heb je dan om beide kinderen. Je ziet ze, vechtend voor hun leven, in die glazen kastjes met allerlei onbekende apparatuur en je staat er zo machteloos bij... Het was werkelijk een wonder toen Leonard en Joost na meer dan een maand beiden thuis mochten komen. Die couveuseperiode is voor ons een moeilijke tijd geweest. Misschien zouden we meer begrepen hebben wat er allemaal gedaan werd en wat de uitwerking ervan kon zijn, als we er voorlichting over gekregen hadden. Nu waren we zo onzeker. Ook hierop zou je je eigenlijk moeten voorbereiden!"

De verzorging
Zo zijn dan de tweelingen thuis. ,,Nee, we hebben in die tijd geen extra hulp gehad. Leonard en Joost zijn het vijfde en zesde kind in ons gezin en er waren dus al wat grotere kinderen die 't een en ander voor ons konden doen. Dat scheelt natuurlijk wèl. 'k Heb ook geen borstvoeding kunnen geven. Dat wil niet zeggen, dat dat nooit kan, hoor! Een nicht van ons heeft wel negen maanden volop voeding voor haar tweeling gehad! Onze tweeling kreeg dus de fles. Vaak was er wel iemand die een van de jongens hielp, maar als ik er alleen voor stond ging het ook best. Eén baby kreeg de fles, steunend op een kussen. Hij dronk dus "zelfstandig", terwijl de ander in mijn armen lag. De volgende voeding ging dan natuurlijk net andersom. Zo kon ik de jongens toch allebei op z'n tijd knuffelen!" De voedingstijden van deze tweeling lagen gelijk —ze waren allebei wakker en hadden allebei honger. Bij Jos en Carolien was dat anders. Het karakter, het temperament is bij deze kinderen heel verschillend. De actieve Jos kon niet lang wachten op zijn fles. Hij moest het eerst geholpen worden. Carolien, heel wat rustiger en bedachtzamer, wachtte geduldig haar beurt af. De voedingstijden waren trouwens ook niet zo precies gelijk. Als Jos om kwart voor tien z' n fles kreeg, dan was Carolien om kwart over tien aan de beurt. Dat verschil in tijd werkte natuurlijk de hele dag door en zo konden beide kinderen om de beurt geholpen worden. ,,Ik vond het wel zakelijker dan bij de andere kinderen", zegt deze moeder. ,,Je hebt de tijd niet om er nog wat langer mee te zitten..."

Geen Jaloezie
,,Toen de kinderen het hoorden dat we -als de Heere leven zou sparen — een tweeling zouden krijgen, waren ze heel blij! Zorgzaam namen ze werk uit mijn handen. Ze leefden mee met het klaarmaken van de babykamer en het in orde brengen van de luiers en Weertjes. Een van de kinderen leefde zó naar de tweeling toe, dat hij vóór het slapengaan mij drie kusjes gaf: één voor mama. één voor het ene kindje en één voor het andere kindje!", vertelt de moeder van Jos en Carolien. ,,Toen de kinderen thuis kwamen en eigenlijk toch wel veel aandacht vroegen, merkte ik nooit iets van jaloezie. Dejongstewas2V2 jaar, maar werd helemaal niet lastig of ondeugend als ik met de tweeling bezig was. Eén keer voelde hij zich van zijn plaats verdrongen en dat was toen de kinderen voor 't eerst mee konden eten aan tafel. Dat zinde hem helemaal niet. Met wat veranderingen was dat leed echter zo weer geleden." Ook Leonard en Joost zijn door broer en zussen met vreugde verwacht. De jongste was toen al vier en dat leeftijdsverschil was eigenlijk wel fijn. Natuurlijk had de jongste (en ook de andere kinderen) de aandacht van de ouders wel nodig, maar het tijdrovende zindelijk maken, leren aankleden en zelfstandig eten was toch achter de rug. De kinderen konden èn wilden graag helpen als dat nodig was! ,,Nu hebben we 17 maanden na de tweeling nog een zoontje mogen ontvangen, en we letten er wèl op dat ons kleintje niet altijd door de tweeling overvleugeld wordt. Hij moet óók onze aandacht kunnen vragen en niet altijd na de tweeling aan de beurt komen. Soms gaan Leonard en Joost 's middags naar bed, terwijl de jongste dan juist vrij mag spelen waar hij wil en de aandacht kan vragen zonder mededingers."

Samen of met anderen
,,Ja, Leonard en Joost zijn veel samen. Ze trekken eigenlijk altijd met elkaar op en — al gebeurt dat wel eens— ze gaan niet graag gescheiden weg. Al heel jong hadden de jongens contact met elkaar. Eerst met hun oogjes, later kwam het aanraken erbij, en nog later begonnen ze te brabbelen, geluidjes te maken èn speelgoed aan elkaar te geven. Eerst sliepen de kinderen in aparte ledikantjes, maar nu liggen ze beiden in een tweepersoonsbed en dat gaat prima. In de kamer hadden we wel twee boxen staan om voor ieder een eigen plekje met eigen spullen te creëren. Wat gebeurde er echter? Leonard gaf een blok aan Joost, Joost gaf een ring terug en zo ruilden ze dus hun speelgoed! Dat doen ze trouwens nu nog. Je kunt namelijk niet alles in tweevoud aanschaffen en als er dan één blokkenkar en één kassa is, dan moeten die om de beurt gebruikt worden. Met de andere dingen spelen ze meestal gelijktijdig: ze spelen samen met de lego, of met de trein, of met de fietsjes. Ze hebben ook veel fantasie en spelen bij voorbeeld dat ze in een auto rijden. Daarbij moeteen de leiding hebben en weetje dat dat niet altijd hetzelfde kind is? Ik heb gemerkt, datt> na verioop van tijd de ander de leiding overneemt. Zonder slag of stoot gaat dat niet! Het duurt wel enkele dagen voor het evenwicht weer hersteld is en dan spelen ze weer net zo lief -onder leiding van de ander..."

Leiding
Hoe is dat bij Jos en Carolien? Dat zijn natuurlijk heel verschillende kinderen. Dat was al te zien toen ze in de couveuse lagen: Jos trappelde en zwaaide, Carolien lag rustig te kijken en huilde bijna nooit. Dat verschil is er nu nog: de actieve Jos, die eerst doet en dan pas denkt, die de weg overrent zonder uit te kijken, die speelgoed pakt en het dan laat liggen. Daartegenover Carolien, veel rustiger, een denkertje, die heel goed weet wat ze wil. In hun spel komt dat karakter sterk naar voren. Carolien is altijd de eerste geweest in haar ontwikkeling, zowel lichamelijk als geestelijk. Ze neemt dan ook meestal de leiding van het spel: ziJ is de schoolarts en vertelt hoe alles moet. Jos accepteert dat en volgt gewillig haar aanwijzingen op. Hoe zeer Carolien die leidinggevende positie als heel gewoon beschouwt blijkt wel uit wat haar moeder vertelt: ,,Onlangs hadden we een gesprekje over baby's en ze begreep dat Jos en zij samen in mama's buik gegroeid waren. ,, Maar wie is er dan het eerste uitgekomen?'', vraagt ze nieuwsgierig. ,,Jos", is het antwoord, ,,die is de oudste!" Dat had Carolien helemaal niet verwacht. Zij is Jos toch immers altijd een stapje voor? Even is het stil, maar dan zegt ze nadrukkelijk: ,,Nou, maar als het nog eens gebeurt, dan ga ik het eerst!" De tweeling speelt veel samen, maar onafscheidelijk zijn ze niet. Op school zitten ze in dezelfde groep, aan dezelfde tafel, maar spelen doen ze toch vaak met andere kinderen. Ook thuis blijven ze niet bij elkaar als broers en zussen uit school komen. Misschien komt dat wel vanwege hun verschillend gerichte belangstelling. Carolien gaat bij voorbeeld graag met haar zus mee naar boven om ook ,,wiskunde en Frans" te maken, terwijl Jos liever met zijn broer buiten speelt. Nee, voor een al te grote twee-eenheid behoeven de ouders niet bang te zijn!

Niet vergelijken
Voor Leonard en Joost zou dat gevaar veel groter kunnen zijn. Ze lijken immers wat uiterlijk, karakter en aanleg betreft heel sterk op elkaar. Zelfs de ontwikkeling verloopt bijna hetzelfde: ze kregen tegelijkertijd hun eerste tandje, ze zetten vrijwel gelijk hun eerste stapjes. Er zijn ook nu nog frappante gebeurtenissen die aangeven hoe gelijk deze kinderen denken en doen. Zo komt het voor dat ze op 't zelfde moment hetzelfde zeggen, of -als ze rustig spelen- ineens beiden opspringen en naar het raam lopen. Ze zijn samen ondeugend, ze nemen het voor elkaar op en ondergaan ook samen de straf. ,, Laatst was er iets kapot en 't was duidelijk dat dat maar door één kind gedaan kon zijn. Wie heeft dat gedaan? vroeg ik. Het antwoord was: Joost en Nard omstebeurt..." Bewust proberen de ouders die twee-eenheid niet te benadrukken. Ze stimuleren de tweeling om ook met andere kinderen te spelen. Het met elkaar vergelijken in de zin van: ,,Kijk eens wat Joost doet! Dat moet Leonard ook kunnen" willen ze pertinent vermijden. Het zijn immers twéé kinderen, die ondanks al het gelijke toch hun eigen tempo, hun eigen persoonlijkheid hebben. Het gesprek nadert z' n einde, maar voor we afscheid nemen, vraagt een van de moeders:,, Ik zou zo graag willen weten, hoe het nu is als tweelingen ouder worden. Kunt u daar ook eens overschrijven?" En dat wordt dan bij leven en welzijn het volgende artikel!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen