Hoe ontstaan aambei( m en wat is ertegen te doen?
<br />
Veel mensen zuchten onder de last van aambeien. Bijna één op de drie Nederlanders heeft er wel eens last van. Vaak wordt er angstvallig over gezwegen. Men vindt het gênant om erover te praten, zelfs in de spreekkamer van de dokter. Men knoeit zelf liever jarenlang met allerlei zalfjes en zetpillen om van de aambeien af te komen, dan dat men een deskundig advies vraagt. Meestal helpt deze zelfmedicatie niet echt. Wil men definitief van de kwaal veriost worden, dan zal toch de gang naar de dokter noodzakelijk zijn. Als uw huisarts er ook geen raad mee weet, kan hij u verwijzen naar een specialist op dit gebied: een proctoloog. De proctologie is een specialisme dat zich bezighoudt met aandoeningen van de anus en het laatste stuk van de endeldarm. Via de redactie van Terdege kreeg ik een heel aardig boekje toegestuurd, getiteld " Met het oog op uw aambeien". Het is geschreven door de proctoloog dr. F. H.WuUink uit Voorst. Graag wil ik deze keer aandacht besteden aan het onderwerp '' aambeien", waarbij ik dankbaar gebruik heb gemaakt van een aantal gegevens uit bovengenoemd boekje.
Aangeboren
Hoewel aambeien veel voorkomen, weten weinig mensen hoe ze ontstaan en wat aambeien eigenlijk zijn. Het klinkt gek, maar met aambeien word je geboren. Ze hebben namelijk een heel nuttige functie: het tegenhouden van onze "winden" en een deel van de ontlasting. Dit gebeurt in samenwerking met de sluitspieren, die het grovere werk doen: het keren van normaal dikke ontlasting. Nu zullen de meeste mensen bij het horen van aambeien denken aan pijnlijke, blauwe bulten aan de buitenkant van de anus. Maar dat zijn dan uitgezakte, beklemde aambeien, die binnen in de endeldarm behoren te zitten en daar hun functie als "zwellichamen" moeten vervullen. Onder bepaalde omstandigheden kunnen zogenaamde inwendige aambeien, die nooit pijnlijk zijn en geen klachten geven, gestuwd raken en uitzakken. Grofweg zijn hiervoor twee oorzaken aan te wijzen: hard persen bij de ontlasting en ontstekingen van de endeldarm. Onder normale omstandigheden drukt de (zachte) ontlasting de inwendige zweilichamen leeg, de sluitspier ontspant zich en de ontlasting verlaat het lichaam. De zwellichamen worden op hun plaats gehouden door spiertjes in de darmwand. Als iemand de (slechte) gewoonte heeft om hard te persen, is het voor te stellen, dat deze spiertjes uitrekken of zelfs afscheuren. De inwendige aambeien worden dan niet door de ontlasting opzij gedrukt, maar naar beneden en naar buiten, waarbij ze tegelijk volgeperst worden met bloed.
Bloedverlies
Bij een endeldarmontsteking zijn de zwellichamen continu overvuld. Bovendien zijn de ermee verbonden spiertjes ontstoken en functioneren dus niet naar behoren, met als gevolg het uitzakken van de inwendige aambeien. Berucht zijn aambeien tijdens de zwangerschap. In deze periode is de bloeddoorstroming in het bekken toegenomen, de zwellichamen worden hierdoor groter en dikker. Onder invloed van zwangerschapshormonen bestaat er bovendien een neiging tot verstopping en dus tot hard persen tijdens de ontlasting, met als logisch gevolg het optreden van pijnlijke, bloederige aambeien. Zoals gezegd doen inwendige aambeien nooit pijn. Pijn treedt pas op als een aambei uitzakt en bekneld raakt. Daarbij kan er ook bloedverlies zijn. Bij bloedveriies via de anus moeten we overigens zeer op onze qui-vive zijn, want er kunnen zeer ernstige aandoeningen schuilgaan achter dit verschijnsel. We denken dan vooral aan kanker van het laatste gedeelte van de darm. Bekend en berucht is ook de jeuk die aambeien kunnen geven. Deze hinderlijke klacht ontstaat door bloedstuwing in de aambei.
Vezelrijk dieet
Wat is nu de beste behandeling van aambeien? Naast een operatie, die nogal wat napijn geeft, is er een elegante methode, namelijk het opspuiten van de aambeien. Hiervoor wordt dezelfde vloeistof gebruikt als voor het wegspuiten van spataders. Meestal zijn zes a acht behandelingen nodig. Willen we niet direct overgaan tot het verwijderen of wegspuiten van de aambeien, maar ons voorlopig beperken tot het bestrijden van de hinderlijke klachten, dan moeten we om te beginnen zorgen voor een normale zachte ontlasting, zodat er niet hard geperst hoeft te worden bij de stoelgang. Dit kan bevorderd worden door een vezelrijk dieet, voldoende lichaamsbeweging en direct naar het toilet gaan als de ontlasting zich meldt. Als we ons de tijd niet gunnen om gehoor te geven aan de ontlastingsreflex, maar deze onderdrukken, dan creëren we een luie, spastische darm. De beroemde aambeienzalven en zetpillen kunnen wèl tijdelijk pijn en jeuk verlichten, maar echt afdoende zijn ze niet.
Trombose
Een zeer pijnlijke aangelegenheid is trombose in een aambei. De patiënt komt dan kreunend en steunend van de pijn de spreekkamer binnen. Zo'n trombose ontstaat door een scheurtje in een aambei door bij voorbeeld tillen of hard persen. Dit scheurtje wordt dichtgemaakt door een stolsel, ook wel trombus genoemd. De aambei ziet er blauw-paars uit, voelt gespannen aan en is zeerpijnlijk. De behandeling kan bestaan uit het aanbrengen van ijsblokjes in een plastic zakje of, en dat is het meest effectief, het opensnijden (na verdoving) van de aambei en het uitdrukken van het stolsel. Als deze situatie zich vaker voordoet, dan kan men beter de aambei opereren of opspuiten. Behalve aambeien zijn er nog meer vervelende aandoeningen in en rond de anus, zoals anusscheurtjes, eczeem, fistels en abcessen. U kunt er meer over lezen in bovengenoemd boekje van dr. Wullink. Het is te bestellen voor ƒ 12,50 bij't Nieuwe Hoen, HoenwegS, 7383 RZ Voorst, tel. 05758-1855. 1
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van woensdag 25 oktober 1989
Terdege | 72 Pagina's