Verzoening door voldoening

In de lijdenstijd staat in de prediking het lijden en sterven van Jezus Christus centraal. Zal onze ziel de geestelijke vrucht van Christus' werk in Zijn vernedering genieten, dan mogen we het karakteristieke van Zijn lijden niet uit het oog verliezen. Hij leed niet als een martelaar, bij wie een zeker medelijden past. Zijn sterven was niet de dood van een held die alles over had voor zijn ideaal. Jezus is Zijn lijdensweg gegaan als Borg voor Zijn volk. Hij leed en stierf ambtelijk; in opdracht van God en voor het Aangezicht van God. Juist dit "ambtelijke" is karakteristiek voor Zijn lijden. In het bedienen van Zijn ambten op de lijdensweg volbrengt Christus de wil van God. Hij heeft Zijn verlossingswerk volbracht volgens de regel: verzoening door voldoening. Alleen door middel van voldoening kon er verzoening totstandkomen.

Gelijkwaardig
Wat verstaan we onder verzoening? Het Hebreeuwse woord hoort thuis in de rechtspraak. In Israël ging het bij het recht om herstel van het evenwicht dat door de misdaad was verstoord. Dit herstel komt er volgens de regel: ziel voor ziel, oog om oog, tand voor tand, enz. De mishandelde moet gestraft worden met gelijkwaardig kwaad. Door dezelfde schade te lijden wordt het evenwicht hersteld. In sommige gevallen kon men een vervanging geven. Dat kon alleen, als het om iemands leven ging. Zo lezen we in Jesaja dat God Egypte en andere volken heeft gegeven tot losgeld, in de plaats van Israël. Deze landen zal de HEERE aan Cyrus geven, als schadeloosstelling, omdat Hij Israël zal vrijlaten. Verzoenen betekent dus: een losgeld geven om de dodelijke straf af te wentelen. Zo treedt Mozes als middelaar tot God na de zonde met het gouden kalf. Om verzoening te doen voor die zonde. Mozes vraagt dan, als God die zonde niet vergeven zal, dat hijzelf uit Gods boek gedelgd zal worden. Hij biedt zijn eigen leven aan, opdat Israël zou kunnen leven.

Bedekking
In de eredienst heeft het woord verzoening de betekenis van: bedekking. Het gaat om de bedekking van de zonde voor Gods Aangezicht. Door de bedekking met bloed worden de zonde en schuld weggedaan. De noodzaak van de verzoening en de wijze waarop de schuld wordt weggenomen blijken uit het ritueel van de Grote Verzoendag. Een levende bok, waarop de zonden gelegd zijn door middel van belijdenis, wordtin de woestijn gezonden. Het bloed van een ander offerdier moet de hogepriester sprenkelen op en voor het verzoendeksel op de ark. Dit zoenoffer naar de eis van Gods wet is in Christus heerlijk vervuld. Hij heeft de verzoening aangebracht door Zijn Zelfofferande. Hij is Zelf, met Zijn hele Persoon en bestaan, de verzoening. Met Zijn eigen dierbaar bloed bedekt Hij de schuld van Zijn volk voor het oog des Vaders. Zo is Christus in Zijn lijden naar de Schriften op God gericht. Hij moest voldoen aan de eis van Gods gerechtigheid. Hij kwam om Zijn leven te geven tot een losprijs voor velen. Zijn sterven is betaling voor de schuld. De straf op de zonde heft God niet op, maar Hij voltrekt die aan een Ander. Daarom staat Christus' lijden in het teken van het rechtsgeding Gods. In de staat der vernedering wordt Hij als de Schuldige behandeld; in de staat der verhoging treedt Hij op als de Vrijgesprokene. Hier schittert die vrije genade dat zondaren met God verzoend worden om Christus' wil. Dat is geen goedkope genade, zonder of zelfs ten koste van het recht. Het is genade dóór recht.

Rechtshandhaving
Willen wij het lijden van Jezus recht betrachten, dan moeten we zien dat het ging om de handhaving van het recht. Dat bewaart voor een ongezonde beschouwing van het lijden van de Borg. Het vraagt geen ontroering of een bewogen gemoed. Dan doen we als Jeruzalems dochters weleer. Waar we gaan verstaan: ik kost Hem die slagen, daar krijgen we met God te doen. Die ziel wil verlost worden in een rechte weg. Omdat ze God lief krijgt in al Zijn deugden. Daarom zou er geen zaligheid in liggen als men vergeving van zonden ontving zonder dat aan Gods recht genoeg gedaan was. Er is een Borg nodig die aan God brengt waarop Hij recht heeft. Ons is het onmogelijk voldoening te geven. Wie zal voor mij Borg zijn bij God? Zalig willen worden op een Gode verheerlijkende wijze. Dan wordt het borgtochtelij ke lijden van Christus noodzakelijk en dierbaar. Geen echte vrede in het hart dan als vrucht van de verzoening door voldoening!

Herstel
Deze gedachten over de verzoening zijn vandaag niet erg actueel. Voor velen is het geen vraag meer, of Christus voor mij persoonlijk heeft geleden. Als er nog over verzoening wordt gesproken ligt dat meestal op het horizontale vlak: verzoening met de naaste. Veel invloed heeft de mening dat alle mensen in de staat der verzoening zijn aangenomen. Alle mensen zonder onderscheid hebben vergeving ontvangen. In de prediking wordt het hun bekendgemaakt. Deze alverzoeningsgedachte is in strijd met de leer van de erfzonde. Bovendien is dan de rechtvaardiging door het geloof overbodig geworden. Een gedachte die ook in onze eigen kringen steeds meer post vat is de leer van de algemene verzoening. Dan stelt men dat Christus voor alle mensen is gestorven. Voor iedereen is er verzoening aangebracht. Het ligt in de vrijheid van de mens om er al of niet gebruik van te maken. Dit verderfelijke Pelagiaanse gif zit ons allen in het bloed! Het doet echter te kort aan het woord dat Paulus gebruikt voor verzoening. De grondbetekenis daarvan is: veranderen, inruilen. Verzoening houdt dus ook in: herstel van de verbroken relatie. Zo spreekt de apostel over een nieuw schepsel in Christus. Hij stierf voor goddelozen. Daarom mag in de bediening der verzoening aan zondaren die uitgesloten zijn van alle hoop op zaligheid, levendig voorgesteld worden, dat Christus met Zijn bloed voldaan heeft. Want al deze dingen zijn uit God.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen