Onweer is nu minder gevaarlijk dan vroeger

Er zijn nogal wat mensen die uitgesproken bang zijn voor onweer. Nu kun je nog zo je best doen te stellen dat het best meevalt; dat bij voorbeeld binnenshuis hoogst zelden mensen door de bliksem worden getroffen; dat het onheil dat onweer kan aanrichten vroeger veel groter was dan heden —die geruststelling helpt weinig. Zit de vrees erin, ook wat storm betreft, dan blijkt datje die niet zomaar kwijt raakt. Wanneer wij het aantal personen dat in ons land dodelijk door de bliksem wordt getroffen, nu gemiddeld drie tot vijf per jaar, vergelijken met vijftig jaar en langer geleden, dan zien we dat het verschil groot is. Over bij voorbeeld de periode 1910 tot 1930 zijn er tal van jaren bij met meer dan twintig dodelijk getroffen personen. Ook het aantal gebouwen (boerderijen, woonhuizen, enz.) dat door bliksem getroffen tot de grond afbrandt, is veel kleiner dan vroeger. Niet omdat er minder onweer voorkomt. Dat meent men vaak. Het KNMI te De Bilt heeft vanaf 1918 per maand het aantal onweersdagen, aldaar waargenomen, genoteerd. Normaal in een jaar is onweer op dertig dagen. In 1919 slechts op dertien, in 1929 op veertien, in 1976 negentien onweersdagen. Bovenaan staan de jaren 1957 met 52 en 1967 met 46 onweersdagen.

Brandgevaar
Het brandgevaar was vroeger veel groter. Veel huizen en boerderijen hadden brandbare rieten daken. Er waren veel minder bliksemafleiders. Ook minder bovengrondse hoogspanningskabels, die dikwijls als afleider dienst doen. En komt er wel inslag met begin van brand —hoe snel is de brandweer er in de regel niet! Grote delen van ons land zijn al op de 06-11 alarmlijn aangesloten. Vaak binnen 10 minuten is de brandweer er. Vroeger kon je dat vergeten. Onze woning (kleine boerderij) raakte midden op de middag van 15 juni 1934 in brand. Ik, toen een jongen van tien jaar, herinner mij dat eerst de persoon in het dorp moest worden gewaarschwud die een toeter had. Daar blies hij op. De buurt kwam naar buiten en sjorde de brandspuit uit een lokaal bij de school de straat op. "Heiligerlee'' stond er op. Je moest emmers met water elkaar geven en... pompen. Ons huis was al bijna tot de grond toe afgebrand toen het eerste water door de slang kwam. En dat nog wel midden op de middag, 's Nachts bij brand kon je de brandweerkruiwagen net zo goed in de schuur laten staan. Meestal wordt bij treffen de lichtleiding geraakt. Bij schakelkasten en stopcontacten is binnenshuis het gevaar voor treffen wat groter evenals vlak bij de schoorsteen, waar niet zelden een vuurbal of bolbliksem door naar binnen wil komen.

Niet onder een boom
Er kan niet voldoende gewaarschuwd worden nimmer onder een boom te schuilen bij onweer. De bliksem wil van de wolk naar het grondwater. Een boom helpt een handje en is vaak ook een wat hoger punt van de omgeving. Daar komt bij dat niet zelden een boom totaal versplintert bij inslag als gevolg van de hoge temperatuur, die bij een treffen het wat zachtere hout uit elkaar doet knallen. Op een lezing zei iemand: ,,Bij onweer blijf ik 's nachts in bed want in bed is nog niemand door de bliksem getroffen. Voor zover mij bekend heeft de man gelijk of het moet al zijn dat u, Terdegelezer, het tegendeel bekend mocht zijn. Dat verneem ik dan graag van u.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen