De Tabernakel

Het is een bijzonder mooie plaats die gekozen is voor "Expo-Exodus 1990". De laan naar het koetshuis van kasteel Rhederoord bij De Steeg, voert onder monumentale beukebomen door. De dikke stammen rijzen als zuilen naar de blauwe lucht. Zware zijtakken dragen een dik loverdak. Er staat een grote, witte tent op een open gedeelte langs de laan. Van de tabernakel zien we nog niets. Die staat verborgen achter het geboomte. "De tent der samenkomst'', zoals het heiligdom des Heeren in de Bijbel ook wordt genoemd, is op ware grootte nagebouwd. De stoelen op het terras naast het koetshuis nodigen tot rust en koffie. Achter ons, in het dichte struweel, laat een zwartkop zijn parelende zangstrofe klinken. In hetbeukenbos strooit een fluiter er zijn trillertj es tussendoor. Daarvoor zijn wij vandaag echter niet naar Rhederoord gegaan. Wel maakt de fraaie natuur van het landgoed een tocht naar deze expositie extra aantrekkelijk. Een stoffig en hobbelig pad voert naar het bos. Onder de bomen staat een bruine tent, waarin een diapresentatie wordt gegeven over het ontstaan van de wereld en over het tot stand komen van de Bijbel. In de tweede tent is de uittocht van de Israëlieten uit Egypte uitgebeeld. Daarna komen we op de boslaan die naar de tabernakel voert. De eerste indrukken in dit fraaie parkbos zijn verwarrend. We zijn op weg naar de " tent der getuigenis'', die door de Israëlieten in de woestijn werd meegenomen, opgebouwd en weer afgebroken. Steeds opnieuw. Dat werd gedaan in een "huilende wildernis'', een land van zand en rotsen. De lommerrijke omgeving van deze expositie past niet bij de tabernakel. Het is hier te mooi. Dit maakt extra duidelijk dat hier slechts een nabootsing van dat heiligdom staat, met niet meer dan —unieke- educatieve waarde.

Achtergrond
We komen opnieuw bij een kleine tent. "DeSinaï. Video-presentatie" staat op een bord. Die tent moet u vooral niet voorbijgaan, of er desnoods na het bezoek aan de tabernakel nog even ingaan. De videobeelden geven een goede indruk van de achtergrond tegen welke men zich de tabernakel moet denken. Men krijgt een beeld van het vulkaangebied, dat in de tijd van de uittocht uit Egypte een aaneenschakeling was van woestijnen. De fluitende orkaanwinden deden de bijbelse benaming van "huilende wildemis" ontstaan. Daar was het onherbergzame land, waar de nakomelingen van aartsvader Jakob hun 40-jarige zwerftocht moesten uitdienen. Vaak murmurerend en in opstand. Met toch steeds de tabernakel in hun midden. De woonplaats van Hem, Die dat slavenvolk verkoren had. Een wonder lijk volk, meteen wonderlijk leven. Een volk dat steeds weer zijn tenten mochten groeperen om de tempel des Heeren. We zien reeds iets van de tabernakel, achter een wal van rijk bloeiende rododendrons. Op de achtergrond staat het kasteel Rhederoord. Op het bordes ervoor zijn stoelen geplaatst. Daar wordt de eerste uitleg gegeven over de tent tussen de witte gordijnen. ,,De tabernakel is een bouwwerk dat God ontworpen heeft. Geen mens heeft deze plaats van samenkomen van God en Zijn volk bedacht..."

Attractie
Van het hoog gelegen bordes af zien we de tabernakel in zijn geheel, in de omheining van wit getweernd (getwijnd) linnen, die de voorhof insluit. Dit is het gebouw waarvoor God Zelf aan Mozes instructies gaf. In Exodus 26:1 begint de beschrijving ervan als volgt: ,,Den tabernakel nu zult gij maken van tien gordijnen, van fijn getweernd linnen, en hemelsblauw, en purper, en scharlaken, met cherubs van het allerkunstigste werk zult gij ze maken." De grote ingang van de omheining is afgesloten met kleurige kleden. Daarachter staat het brandofferaltaar. Er ligt half verkoold hout in het zand eronder. Tussen het altaar en de tent zien we het grote wasvat. De tabernakel is gesloten met het kleurige voorhang. Voor de tabernakel staan banken voor de bezoekers. Zij worden vriendelijk welkom geheten en krijgen uitleg over het bouwwerk. Ik beleef dit als iets onwerkelijks. Van de tabernakel had God immers tegen Mozes gezegd: ,,En zij zullen mij een heiligdom maken, dat Ik in het midden van hen wone." Het uitverkoren volk ging erheen om te offeren, om verzoening over hun zonden te verkrijgen. Hier is het een attractie!

Heilige tent
In de tabernakel was immers het Heilige en het Heilige der Heiligen. In het laatste mochten zelfs de priesters niet komen. Het was een woonstede van God, tussen Zijn volk, dat op weg was naar het beloofde land. Die heilige tent stond niet tussen bloeiende rododendrons, maar in een dorre wildernis. Er hing een wolkkolom boven en God woonde erin. Dat is voorbij. De tentoonstelling maakt duidelijk hoe luisterrijk God in de oude bedeling gediend wilde worden. De uiteenzetting door de gidsen over de tabernakel en het doel ervan is duidelijk en leerzaam. Met de vlotte toepassing zonder onderscheid op de bezoekers heb ik moeite: „Wij worden door God gezien als een volk dat door de Heere Jezus is verlost. God ziet ons aan als Zijn volk..." Boeiend is het om te horen wat er nodig was voor de bouw van de tabernakel, naar het ontwerp van God Zelf, zoals Paulus in de brief aan de Hebreërs schrijft: ,,. ..gelijk Mozes door Goddelijke aanspraak vermaand was, als hij den tabernakel volmaken zoude. Wantzie, zegt Hij, dat gij het alles maakt naar de afbeelding, die u op den berg getoond is."

Nagebootst
We gaan de tabernakel in. In Exodus is uitvoerig beschreven hoe die eruit zag. Hier wordt het beeld ervan pas duidelijk. Opnieuw ervaar ik dat het slechts een nabootsing is. In Exodus 31 staat immers dat de Heere van Bezaleëlzei: ,,Ikheb hem vervuld met den Geest Gods, met wijsheid en met verstand en met wetenschap, namelijk in alle handwerk; om te bedenken vernuftigen arbeid, te werken in goud en in zilver en in koper, en in kunstige steensnijding om in te zetten, en in kunstige houtsnijding om te werken in alle handwerk." Hij en Aholiab, die hem door God bijgevoegd werd, waren bijzonder bekwame handwerkslieden. In een aantal nagebouwde attributen in de tabernakel lijkt het kunstzinnige niet voldoende tot zijn recht te komen. De hoornen van het brandofferaltaar in de voorhof zijn tamelijk grof. De cherubs op het verzoendeksel in het Heilige der Heiligen zullen in hun originele uitvoering vermoedelijk veel sierlijker zijn geweest. De nagebootste engelenfiguren missen de schoonheid die de met Gods Geest vervulde tabernakelbouwers eraan zullen hebben gegeven. Vanzelfsprekend en onvermijdelijk geldt dit ook de priesterbeelden. Die levenloze figuren laten echter wel duidelijk zien hoe kostbaar en fraai de ambtskleding van de priesters was. We zien de "heilige klederen tot heerlijkheid en sieraad' '. Een onderkleed van fijn linnen, het opperkleed van blauw purper. Onder aan dat kleed bungelen de gouden belletjes en de granaatappels. De efod is een soort schort van goud. Op de schouders zijn de chrysopraasstenen met in elk ervan zes namen van de stammen van Israël.

Boeiende exposities
Er is meer te zien op de tentoonstelling. Het paviljoen is minstens even boeiend als de tabernakel. Die grote tent is gemakkelijk bereikbaar voor ouderen en voor rolstoelhouders. Het is er schoon en niet zo stoffig als in de buitententoonstelling. De hal is opgefleurd met ruim 65 planten en bloemen die in Israël voorkomen. Schaalmodellen met bijbelse taferelen beelden de ark van Noach, de uittocht uit Egypte en nog enkele hoogtepunten uit de geschiedenis van het uitverkoren volk uit. Bij het binnenkomen wordt men eerst geplaatst voor de onoverbrugbare kloof tussen de evolutiegedachte en het geloof in Gods schepping. Bijzonder fascinerend is de tentoonstelling "Van kleitablet tot Wereldboek". De als bedoeïen verklede deskundige achter de tafel met kleitabletten geeft uitleg. Het blijkt niet gemakkelijk om bij hem vandaan te gaan. Zonder haperen en met een enorme parate bijbelkennis vertelt hij hoe in het verleden de geschiedenis werd vastgelegd op kleitabletten. Wie de moeite neemt om een poos aandachtig naar die stroom informatie te luisteren en het tentoongestelde te bezichtigen, krijgt een goed beeld van de ontwikkeling van het geschreven woord. Men kan in dat gedeelte van de expositie zien hoe papyrus werd gemaakt. Er staat een werkend model van de Gutenbergpers. Een boekbinder laat zien hoe een boek wordt samengesteld. Ook is er het allernieuwste op dit gebied: een demonstratie van de Bijbel in de computer. In de kleurige gids staat nadrukkelijk: ,,En vergeet u niet ook te kijken naar de kleinste Bijbel ter wereld: 1257 bladzijden op een microfiche van 33 x 32 millimeter!" Dat is overigens niet meer dan een bijzondere grafische prestatie. Als Bijbel heeft zo'n miniboekje geen waarde. De vraag rijst zelfs of het verantwoord is om zo met Gods Woord te experimenteren. Dit is echter geen verwijt aan de samenstellers van deze tentoonstelling.

Veel attracties
,, Men behoeft zich op het expositieterrein geen moment te vervelen en men kan er gemakkelijk een dag doorbrengen'', zegt een van de gidsen. De tentoonstelling is daarvoor commercieel opgezet. Men kan op het terrein bij het koetshuis koffie drinken. Er zijn voorzieningen voor frisdrank en belegde broodjes. Er is een boekentafel en een eerste-hulppost. Voor jong en oud is er gelegenheid om een speurtocht met bijbelse opdrachten te maken. Men krijgt daarvoor het reisverslag van een Israëlisch jongetje. Daarop zijn foto's afgedrukt. Elke foto laat een gebeurtenis uit de woestijnreis zien. Men moet een zin vormen die de oplossing van de puzzel is. Op de bovenverdieping van het koetshuis is een expositie van de schilderes Kaai-van Wijngaarden. Daar is ook een postzegelcollectie met bijbelse motieven tentoongesteld.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen