Musici moeten elke dag hard werken om niveau te houden

Er zijn van die mensen... Ja, zo zijn er altijd nog mensen die denken dat kunstenaar zijn louter een kwestie is van inspiratie. Het waait zo iemand gewoon aan. Zo'n artiest begint vanzelf, omdat hij het leuk vindt. Hij wordt "ermee" geboren, heet het dan en men stelt zich voor hoe het wellicht Rembrandt, Bach of Mozart vergaan is. Voor niets gaat echter alleen de zon op. Niemand krijgt in dit leven iets cadeau.

Menuhin
Vertrouwje uitsluitend op je talent, dan stootje vroeg of laat op een vervelende manier je hoofd. Bekend is het verhaal van de beroemde violist Yehudi Menuhin, die als kleuter steeds maar zeurde om een viool. Binnen een jaar, waarin hij nauwelijks les had gehad, speelde hij alles wat hij onder ogen kreeg. Het leek of alles vanzelf ging en op zesjarige leeftijd was hij al beroemd. Iedereen, helaas ook zijn leraar, dacht dat dit wonderkind wel het een en ander van de oefenstof voor de viool kon overslaan. Op achttienjarige leeftijd bracht hij tijdens een Europese concerttournee een bezoek aan de befaamde Belgische violist Eugène Ysaye. Die luisterde aandachtig naar wat de jongen hem voorspeelde en vroeg hem op zeker moment een toonladder te spelen. Menuhin keek wat vreemd, maar deed wat zijn oudere collega hem vroeg. Na enkele tonen merkte hij dat hij niet steeds even zuiver speelde en hield op. Toonladders spelen was een onderwerp dat in zijn opleiding geen grote rol gespeeld had. ,,Laterkonjedaar nog wel eens last van krijgen..", zei Ysaye. Na de Tweede Wereldoorlog kwam Menuhin in een vormcrisis terecht en moest zijn techniek weer van het begin af aan opbouwen. De virtuositeit van zijn jeugdjaren heeft hij nooit meer teruggevonden. Alleen zijn muzikaliteit bleef.

Blijven studeren
Een kunstenaar moet blijven studeren, ook zonder vormcrisis. Voor elk concert moet keihard gewerkt worden. Een beroemd pianist heeft eens gezegd: ,,Studeerikéén dag niet, dan merk ik het, na twee dagen merkt mijn vrouw het en na drie dagen zonder studie merkt het publiek het." De beroemde Nederlandse violist Theo Olof vertelt in zijn boekje "Daar sta je dan", welke nadelen een uitvoerend kunstenaar heeft tegenover een schrijver of beeldend kunstenaar. De laatse maakt een schilderij; dat kost veel studie, en moeite, maar op een gegeven moment is het af, klaar. Of een schrijver, die lang bezig is met de voorbereiding en het schrijven van een boek. Eens komt het echter' klaar en ligt het in de winkel.

Vioolconcert
Maar nu de arme musicus die bij voorbeeld een vioolconcert van Mozart studeert. Elke dag stuit hij op dezelfde problemen; zuiverheid en streektechniek. Als hij twee uur studeert, begint het redelijk te gaan. De volgende dag begint alles weer van voren af aan. Na weken oefenen en uit het hoofd leren, gaat hij repeteren met een pianist; daar duiken weer nieuwe problemen op. Weer studeren. Dan de orkestrepetitie. Er gaat van alles mis, maar ten slotte komt de uitvoering. Alle noten komen er redelijk uit. Drie maanden later wordt hem gevraagd hetzelfde stuk over drie weken weer te spelen. En dan herhaalt de geschiedenis zich.

Worstelaar
De leraar die ik zelf gehad heb, trad regelmatig als solist op. Hij vertelde dat hij, wanneer hij meende zijn solopartij te beheersen, de verwarming hoog zette, zijn rokkostuum aantrok, het licht uitdeed en dan die partij nog eens speelde. Alle minder goede passages werden daarna weer eens extra gestudeerd. Nee, het waait niemand aan. Toonkunstenaars zijn mensen die dag in dag uit hard moeten werken om hun niveau te handhaven. Dat geldt evengoed voor de orkestmusicus als voor de solist. Jascha Heifetz heeft eens over zichzelf gezegd: Een violist moet beschikken over de spieren van een worstelaar, de lenigheid van een slangemens, het uithoudingsvermogen van een marathonloper en het geduld van eenmonnik... Waarvan acte.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen