Kinderloosheid

Het artikel over het inverwachting-zijn van een moeder van een groot gezin leverde reacties op waarvan het merendeel —tot mijn verrassing— niet betrekking had op de kinderrijkdom van een gezin, maar juist op de kinderloosheid van een huwelijk. Dit gegeven is een sterke aanwijzing dat de problematiek van de kinderloosheid veel gevoeliger ligt dan men zich gewoonlijk bewust is. En is dit laatste niet een huiveringwekkend gevolg van de zonde? Ieder mens is door zijn verzondigde natuur zo op zichzelf gericht en zo met zichzelf bezig dat hij langs een ander heenleeft, dat hij zich niet de moeite geeft om zich in een ander te verplaatsen, laat staan dat hij met de ander meeleeft en meelijdt.

Schroom
Persoonlijk vind ik het erg moeilijk om te schrijven over een onderwerp waar ik geen eigen ervaring mee heb. Ik vind het nauwelijks eeriijk om als vader van tien kinderen het onderwerp kinderloosheid te behandelen. Wat weet ik ervan? Kun je zelf ouder zijnde aanvoelen wat een echtpaar zonder kinderen en vooral de vrouw beleeft aan gedachten en gevoelens van mismoedigheid, doelloosheid, ongschiktheid, eenzaamheid, angst en opstand? Voordat ik het weet komen mijn woorden bij de ander als zo gemakkelijk over, omdat ik de diepte der gevoelens van de ander niet peil. Iets dat mij sterk opvalt in de reacties, is het onderscheid tussen jongere en oudere vrouwen zonder kinderen. In de brieven van de nog niet lang getrouwde vrouwen klinkt sterk de worsteling door: aan de ene kant de wetenschap dat de Heere alles leidt en bestuurt en dat het ons niet past om Hem ter verantwoording te roepen, aan de andere zijde de beangstigende en in verwarring brengende gevoelens van opstandigheid en onwil om het met God eens te zijn. In de bijdragen van al geruime tijd getrouwde vrouwen zonder kinderen treedt sterk de aanvaarding en de positieve verwerking naar voren. Er is zelfs een brief met pastorale adviezen aan andere kinderloze ouders bij, waarop ik een volgende keer hoop terug te komen. Nu wil ik met schroom trachten om op enige andere aspecten in te gaan.

Openheid
Het is begrijpelijk dat familieleden en kennissen van een echtpaar dat kinderloos blijft, een schroom kennen om hierover met de desbetreffenden te praten. Hoe zullen zij het opvatten? Men wil niet extra wonden en zeker geen verwijdering teweegbrengen. Het gevaar is echter zeer groot dat de schroom ontaardt in ontkenning. Men doet net alsof er niets aan de hand is, alsof het om een gewoon gezin gaat. Onder het mom van gewoon-doen wordt juist dat ene onderwerp angstvallig vermeden. Zoals altijd is de weg van de minste weerstand de slechtste. Ik wil er dan ook voor pleiten dat omstanders er geen jaren mee wachten om op een kiese wijze in een vertrouwelijk gesprek het onderwerp aan de orde te stellen. Zij bewijzen er in de meeste gevallen het kinderioze echtpaar een grote dienst mee. Voor zo'n echtpaar is het meestal een onoverkomelijke berg om het probleem zelf aan te snijden. Het loopt ermee rond, zou wel eens het hart willen luchten, maar kan er niet toe komen. Wat werkt het dan bevrijdend als anderen de weg banen!

Wat te zeggen?
Wellicht denkt menigeen op dit moment:,,Dat durf ik niet, want wat moet ik dan zeggen?" Het antwoord hierop is dat er niet zozeer iets gezegd moet worden, als wel veel meer geluisterd dient te worden. Ook in dit opzicht is spreken zilver en zwijgen goud. Juist door ons spreken kunnen wij de ander zo veel pijn aandoen. Goed bedoelde bemoedigingen in de zin van,, Je bent nog geen tien jaar getrouwd, je hebt elkaar toch, je hebt het goed, kinderen is ook niet alles" geven de ander het gevoel niet begrepen te worden en sluiten echt contact uit. Vaak kun je niets zeggen, maar behoefje ook niets te zeggen. Alleen maar luisteren naar het verhaal van de ander, van alles wat deze op medisch gebied meemaakte, van de hoop, van de spanning, van de teleurstelling, van de jaloezie, enz. Een luisterend oor een een meelevend hart zijn in zo'n situatie meer waard dan wat dan ook. Zij doen veelal de opgekropte gevoelens breken. De betrokkene zelf ervaart het dan als een enorme bevrijding dat zij eens alles kwijt kan wat haar drukt en waarmee zij zich in zichzelf heeft opgesloten. Zij is dankbaar voor zo'n gelegenheid en verwacht echt niet van de ander dat die haar kan helpen.

Gebed
Met betrekking tot kinderloze echtparen past ons niet slechts de luisterhouding, maar ook de gebedsgestalte. Dragen wij hen wel op in de voorbede? Misschien is een nog nijpender vraag: bidden wij wel voor anderen? God storte de Geest der genade en der gebeden onder ons uit, opdat er gebedswerkzaamheden komen voor anderen. Ontvangen genade geeft een mens een scherp oog voor de ellende van en bij een ander. Wie is mijn naaste? Mijn kinderloze familielid, mijn kinderloze kennis, vriend en vriendin!... Behalve de persoonlijke voorbede mag de ambtelijke voorbede genoemd worden. Het is wellicht een van de verborgen zonden van onze kerken dat de voorbeden zo'n geringe plaats in de ambtelijke gebeden innemen. Laat het stille leed van kinderloosheid ook in de kanselgebeden gedacht worden, zeker in Doopdiensten, waarin het gemis door de desbetreffenden zo pijnlijk gevoeld wordt. Het gebed is tevens de weg bij uitnemendheid voor kinderloze gehuwden zelf. En nu bedoel ik niet eens dat het bijbels is om de Heere om de kinderzegen te smeken, maar bovenal datje al de gevoelens waarvan je zelf schrikt en waarmee je geen raad weet, in het gebed voor de Heere mag neerleggen en mag belijden. Ik ben jaloers, maar ik wil niet jaloers zijn. Voor de Heere behoefje echter niet beter te zijn dan je bent. Hij wil Zijn oren neigen naar jaloersen! Ik ben opstandig, maar ik wil het niet zijn. Denk toch niet langer dat de Heere alleen met vrome mensen van doen wil hebben. Hij hoort hen die zich wenend als on willigen aan Zijn voeten werpen!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen