Bijbelse sporen in KAPERNAUM

„Kapernaum? Nooit van gehoord." De Israëlische buschauffeur haalt zijn schouders op. „Kfar Nahum", probeer ik in het Hebreeuws. Nu wordt er iemand wakker. Een behulpzame medereiziger herkent de naam. „Dan zit je goed hier", zegt hij. Met een gerust hart ga ik zitten. Na ongeveer tien minuten krijg ik te horen dat ik er hier uit moet. Wat aarzelend stap ik uit. Om me heen zie ik een verlaten landschap, beneden me ligt het meer en daar zie ik zowaar twee huisjes liggen. Dat moet Kapernaum zijn. Vanaf de heuvel heb ik een prachtig overzicht over het meer. De overkant is goed zichtbaar. Daar ligt de omstreden Golanhoogte. Het meer ligt er kalmpjes bij, maar niets is zo veranderlijk als het water van de Zee van Galilea. Dit water ligt 210 meter onder zeeniveau. Verraderlijke winden die plotsehng opsteken, kunnen soms dagen binnen de bergen om het meer blijven hangen. Dan verandert het rustige water in een woeste, schuimspattende zee. De huizen die ik voor Kapernaum versleet, blijken bij het gehucht el-Tabgha te horen. In dit dorpje is een kerkje bij de plek van de wonderbare spijziging. Bij navraag hoor ik dat ik nog drie kilometer verder moet. Gelukkig krijg ik een lift.

Bergrede
Kapernaum ligt aan de rand van het meer. Hier heeft de Heere Jezus dus lange tijd gewoond. Hij verliet Nazareth en ging wonen te Kapernaum, aan de zee (Matth. 4:13). Kapernaum ligt aan de noordwestkant van > het meer. In dit kleine dorpje begon de Heere Jezus zijn prediking. Op de Berg van de zaligsprekingen gaf Hij onderricht aan zijn discipelen. Kapernaum ligt aan de voet van deze berg. Grote groepen mensen kwamen vanuit de hele streek van Galilea naar de Heere toe om naar Hem te luisteren of om genezing te vragen. Ook sprak de Heere vaak in de synagoge in de stad. We kennen uit de Bijbel het verhaal van de overste van de synagoge, Jaïrus, wiens dochterje door de Heere Jezus werd opgewekt.

Kruispunt
Kapernaum lag op een kruispunt van belangrijke wegen.De bevolking bestond uit vissers, boeren, handelaren, kunstenaars en tollenaren. Hier zag de Heere de vissers Simon Petrus en Andreas in de zee staan en het net uitwerpen (Mark. 1:16). Nog steeds zie je hier de vissers elke morgen hun netten in de zee uitwerpen. De commercie speelt op het wonder van de visvangst in door de toeristen in de restaurants "Petrus-vis" voor te schotelen.

Huis van Petrus
De Heere Jezus woonde in het huis van Petrus. Voor de christelijke gemeenschap in Kapernaum werd dit huis al spoedig "het huis van de volgelingen van Jezus." Hier kwamen de christenen uit de omgeving bij elkaar. Het huis van Petrus moet groot geweest zijn, want het bestond uit verschillende kamers, gegroepeerd om een ruime binnenplaats. Het huis werd door drie gezinnen bewoond, namelijk dat van Petrus, dat van zijn broer Andreas, en de familie van de schoonmoeder van Petrus. Verscheidene keren lezen we in de Bijbel dat de hele stad zich bij de deur verzamelde (Mark. 1:29-34). Een bewijs dat er veel ruimte voor het huis was.

Kerk
In de vijfde eeuw bouwden de Christenen in Kapernaum een kerk op de plek die eeuwenlang bekend was gebleven als het huis van Petrus. Waarschijnlijk met een zeker magisch bijgeloof dachten de Byzantijnse gelovigen dat een kerkdienst bovenop de plek waar de Heere ooit woonde, wonderen doet. In 1968 werd dit "huis van Petrus" onder de fundering van een achthoekige Byzantijnse kerk ontdekt. In de tweede helft van de vijfde eeuw werd deze kerk op het zwarte, stenen huis van Petrus gebouwd, om de exacte plek van Petrus' huis te bestendigen. Het kerkgebouw was tot de zevende eeuw in gebruik. Vijfjaar geleden was de achthoekige kerk nog duidelijk zichtbaar. Nu is er door de Franciscanen een kerk op palen overheengebouwd. De reden hiervan is mij absoluut onduidelijk. De resten van de kerk zijn nauwelijks meer zichtbaar. Verbazend is dat deze Byzantijnse kerk uit de vijfde eeuw en de synagoge uit diezelfde tijd op slechts 30 meter afstand van elkaar liggen.

Synagoge
De ruïnes van de synagoge zijn niet uitjezus' tijd, maar van een vroeg-Byzantijnse verbouwing. De huidige resten liggen dus wel op dezelfde plaats als de synagoge waar de Heere kwam en dezelfde bouwstijl is erin terug te vinden. De synagoge bestaat uit vier gedeelten. De gebedshal, de oosterse binnenplaats, het zuidelijke voorportaal en de zijkamer bij de noordwesthoek van de gebedshal. De fa^ade van de gebedshal ligt op het zuiden, gericht naar Jeruzalem. Opvallend is dat de synagoge aan het eind van de vierde eeuw onder christelijke overheersers is gebouwd. Van de synagoge uit de eerste eeuw zijn slechts enkele resten gevonden. Vreemd genoeg zwijgen de Joodse bronnen over dit prachtige gebouw, terwijl het de "koningin" onder de Galilese synagoges was. De bouw van de Joodse synagoge waar de Heere Jezus regelmatig predikte, werd financieel gesteund door de plaatselijke Romeinse centurion. De relatie tussen Kapernaums bewoners en de Romeinen was dus verrassend goed. Het is overigens opmerkelijk dat dit kleine plaatsje twee grote, naar de begrippen van de vroeg-Byzantijnse tijd luxe godshuizen had. In verhouding tot de behoefte van het dorp, en tot de eenvoudige woningen, lijkt dat wat overdreven.

Archeoloog
Kapernaum werd bewoond tijdens de Romeinse en Byzantijnse periode, lang nadat de tempel in Jeruzalem werd verwoest. In de zesde eeuw trof dat lot ook Kapernaum, maar het werd snel herbouwd en weer bewoond. In de tiende eeuw raakte de plaats voorgoed in verval. Toen de Amerikaanse archeoloog E. Robinson in 1838 de plek bezocht, lag het er hopeloos bij. Er woonden een paar Arabische gezinnen van de Semekiyeh-stam. Die bivakkeerden hier in tenten. Tussen de ruïnes hadden ze hutten gebouwd die ze als opslagplaats gebruikten. Robinson trof echter vlak aan de rand van het meer de resten van een gebouw „dat in uitgaven, werk en versieringen alles overtreft dat we tot nu toe in Palestina gezien hebben." Hij kwam terug voor een tweede inspectie en stelde vast dat het gebouw een synagoge was geweest. In 1866 deed de Engelse archeoloog C.W. Wilson een poging de structuur van de synagoge vast te stellen, maar hij had onvoldoende aanwijzingen.

Herstel
In de daaropvolgende jaren werden de kostbare resten van de synagoge zwaar beschadigd door plaatselijke Bedoeïenen en de inwoners van Tiberias. Tot in 1894 de Franciscaan Guiseppe Baldi uit Napels de ruïnes van de synagoge en een groot gedeelte van het oude Kapernaum uit handen van de Bedoeïenen kocht. Snel werd het gebied omheind door een stenen muur, die er nu nog is. De resten van de synagoge werden zorgvuldig bedekt met aarde, als bescherming tegen vandalisme. Ook werd een kloostertje gebouwd. De Franciscaner monniken herstelden in 1921 de vroegByzantijnse synagoge onder leiding van de jonge broeder Gardentius Orfali uit Nazareth. Na Orfali's dood in 1926 lag het werk veertig jaar bijna stil. De Franciscaanse bewaking van het Heilige Land heeft sinds 1948 twee derde van de ruïnes onder zijn beheer. De rest, aan de oostzijde, behoort aan het Grieks Orthodoxe Patriarchaat.

Ontdekkingen
In 1968 ging de Franciscaanse archeoloog en schrijver Virgilio C. Carbo weer aan de slag om het oude Kapernaum te ontdekken. Het ging hem voornamelijk om de twee publieke gebouwen van de stad, de synagoge en de kerk. De inspanningen werden rijk beloond toen men de sensationele vondst van het huis van Petrus en de resten van de eerste synagoge uitjezus' tijd deed. Een groot deel van de oude stad kwam nu naar boven. De ontdekkingen gaven een helder licht op de lange en fascinerende geschiedenis van deze plek. o

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen