Gebruik van kalmerende middelen kan leiden tot medicijnverslaving

Bijna iedereen maakt in zijn of haar leven wel eens een periode mee waarin het allemaal niet zo goed gaat. Soms zijn er heel concrete dingen die tegen zitten. Vaak ook gaat het om onduidelijke oorzaken waardoor iemand gespannen wordt, zich opgejaagd voelt of zelfs ziek wordt. Er is immers, en dat weet iedereen, een sterke relatie tussen de geest en het lichaam van de mens. Door verdriet kunnen we ziek worden, en gaat het goed met ons, dan voelen we ons ook vaak goed. Ook op het gebied van het geloof kunnen er spanningen zijn, onzekerheden soms, die een duidelijke invloed op de lichamelijke gezondheid en psychische flexibiliteit kunnen uitoefenen. Door deze situaties kunnen we ons ziek gaan voelen, of zo gespannen dat we niet goed meer kunnen functioneren. De stap om dan kalmerende middelen te gaan gebruiken kan soms (te) snel genomen worden.

Afhankelijk
Het gaat hierbij om middelen uit de zogenaamde bezodiazepinen-groep: oxazepam (=seresta), diazepam (=valium), temazepam (=normison) en nog vele andere. Het zijn medicijnen die voorgeschreven worden wanneer iemand niet kan slapen, of angstig is, of onder grote druk staat. Ze onderdrukken deze gevoelens, maar ook andere, positieve gevoelens. Het grote nadeel is de snel optredende afhankelijkheid van deze middelen, leidend tot chronisch gebruik en uiteindelijk verslaving. Een aantal citaten illustreren het bovengenoemde: „De laatste tijd ben ik zo zenuwachtig, ik weet niet wat er met me is. Als ik iets moet doen, kan ik bijna niet vooruit komen. Soms ben ik er duizelig van." „Na de geboorte van ons vierde kindje is het alsof ik de oude niet meer kon worden. Hoewel we heel blij waren met dit kind, was ik toch erg depressief Ik kreeg tabletten, daarmee ging het gelukkig wat beter, maar ik kan niet meer zonder. Het kind is nu zes jaar." „Als ik iets ergs hoor of meemaak, word ik duizelig en draaierig, ik kan dan niet goed meer nadenken; een tabletje wat ik vroeger tegen de overspannenheid kreeg, helpt dan direct, ik voel me dan weer goed." „Als ik geen tablet zou nemen, zou ik niet meer naar de kerk kunnen; alles komt dan op me af ik hoor dan echt niets meer." En zo zou ik door kunnen gaan. U proeft in deze uitspraken het positieve heilzame effect van deze middelen, maar ook het negatieve, de afhankelijkheid. Juist deze volkomen afhankelijkheid van tabletten kan mensen weer somber en onzeker maken. De omvang van deze problematiek is als volgt
- In Nederland gebruikt 6-10 procent van de bevolking regelmatig slaap- of kalmeringstabletten. Dit betekent een aantal van rond de 1.000.000 mensen!
- Men schat dat van hen 200-300.000 de deur niet uitgaan zonder een tablet in mond of tas gestoken te hebben.
- ruim twee derde van hen is vrouw.
- slaap- en kalmeringsmiddelen vormen de meest voorgeschreven medicamenten, na de pijnstillers.

Klachten
Een onderzoek door dr. Lagro in Nijmegen liet zien dat ziekte bij de gebruiker zelf of in de naaste omgeving de meest voorkomende aanleiding was om met het gebruik te beginnen. Anderen gaven als oorzaak op: persoonlijke crisis, overlijden van een dierbare, echtscheiding en huwelijksproblemen of verhuizing. Klachten waren bijna altijd een nerveus en gespannen gevoel. stress, angst, slaapstoornissen of fobieën zoals vrees in winkels, kerken, etc. Angst: De meeste mensen zijn wel eens angstig. Angst behoeft daarom ook niet altijd negatief te zijn. Wanneer angst echter het dagelijks leven gaat belemmeren, wordt het anders, dan is angst ziekmakend. Het leidt tot het ontwijken van die situaties die de angst oproepen: men durft niet meer auto te rijden, naar de winkel te gaan, naar de kerk te gaan. Op den duur ontstaan ook lichamelijke klachten, zoals pijn in de borst, slaapstoornissen, hartkloppingen, nekpijn en hoofdpijn. Door de spanning gaat men verkeerd ademhalen, waardoor de klachten weer versterken. Dit verschijnsel is bekend als hyperventilatie. Stress: We leven in een tijd dat hoge eisen aan de mensen gesteld worden. We leven ook erg gehaast. Deze zaken kunnen mensen emotioneel uit het evenwicht brengen. Gelukkig zijn veel stress-situaties kortdurend en te overzien (examen, bevalling e.d.), maar andere duren langer, zoals werkeloosheid, een slechte afbeidssfeer, huwelijksproblemen, een ernstige ziekte, enz.

Oorzaken blijven
Het is echter zo, dat medicijnen als bovengenoemd niet de oorzaken wegnemen. Ook maken ze de mens niet weerbaarder of leren mensen zich door medicijnen meer te ontspannen. Integendeel, alleen de gevoelens eromheen worden verdrongen en vervangen door een schijnrust. Tevens hebben deze middelen allemaal in meer of mindere mate bijwerkingen: sufheid, duizeligheid, spierzwakte (waardoor valpartijen, vooral bij ouderen), verwardheid, nachtmerries, het gevoel er wel te zijn maar er niet bij te horen, alsof je in een glazen stolp zit. Sommige mensen worden er juist onrustig door. Het grote probleem is dat het heel moeilijk is dit soort middelen na een tijdje te stoppen: er treden verschijnselen op die zo hinderlijk zijn, dat normaal functioneren onmogelijk is. Dit zijn de onthoudingsverschijnselen: verstikkingsgevoel, droge mond, hoofdpijn, zweten, rillen, elastieken benen, spierpijnen, enz. De enige remedie hiertegen lijkt weer een tabletje. Het is echter belangrijk om te weten dat deze onthoudingsverschijnselen vanzelf weer overgaan, al kan dat enkele weken duren. Goede begeleiding is dan noodzakelijk om door deze moeilijke periode heen te komen. Als het niet lukt om ineens te stoppen (bijv. vanwege de hoge dosis waaraan u gewend bent), dan is het te overwegen of een afbouwschema, samen met een deskundige opgesteld, u hierbij kan helpen. Het is in de meeste gevallen mogelijk om zonder medicijnen te leven, zeker zonder kalmerende middelen. En als u geen kalmerende middelen gebruikt en ze krijgt voorgeschreven, wees dan bedacht op het verslavende karakter en probeer binnen drie weken weer te stoppen en zonder medicijnen verder te gaan.

Werkgroep
In sommige streken zijn werkgroepen actief om mensen te helpen die op eigen kracht niet meer van de medicijnverslaving af kunnen komen. Voor het schrijven van dit artikel heb ik o.a. gebruik gemaakt van de brochure die de "Werkgroep medicijnverslaving" te Rijssen uitgeeft (tel. 05480-13025). Het lijkt echter verstandig eerst eens goed te overleggen met degene die deze middelen voorschrijft, uw huisarts of specialist.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen