Een ander klimaat

We beleven een tijd waarin het khmaat duideHjk aan het veranderen is. De krant bericht ons telkens dat we de laatste jaren het warmste jaargetijde en de natste of de droogste maand sinds decennia meegemaakt hebben. Dat zijn ervaringen die ons alleen aan de buitenkant raken: de kachel moest wat meer of minder aan, we moesten wat vaker de regenjas of de paraplu meenemen. Maar ook ons gehele fysische milieu is aan het veranderen, o.a. door de aantasting van de ozonlaag. Dit dwingt tot ingrijpende milieumaatregelen. De agrarische sector kampt hier en daar zelfs met overlevingsproblemen. Dat zijn problemen die niet in je kouwe kleren gaan zitten. Toch zijn ook dit nog geen zaken waar ieder van ons in het dagelijks leven mee geconfronteerd wordt, al zal een mogelijke energieheffing wel in ieders beurs gevoeld worden.

Paars
Veel ingrijpender is de verandering van het politieke klimaat, zo duidelijk aan het licht gekomen na de laatste verkiezingen en zo tastbaar aanwezig in de coalitiebesprekingen: de paarse coaHtie lijkt toch echt realiteit te worden. Een coalitie waaraan voor het eerst sinds mensenheugenis geen christelijke partij deelneemt. En dat kan gevolgen hebben die verder reiken dan de kouwe kleren en de beurs. Daarmee samenhangend, maar nog ingrijpender is de enorme verandering van het geestelijk klimaat, zo schokkend aan het licht gekomen in de jongste cijfers over de huidige èn de voor de nabije toekomst verwachte kerkverlating. De overgrote meerderheid van onze jongeren heeft nauwelijks of geen binding meer aan een kerk. En die jongeren bepalen straks het beeld van onze samenleving. Dat brengt problemen mee die ons hele bestaan, ja ons hart raken. In 381 werd het edict van Milaan uitgevaardigd, waarbij het christendom staatsgodsdienst werd. Dat was in de westerse samenleving het begin van een algemene christelijke cultuur. In onze dagen maken we heel concreet het eind mee van deze algemene christelijke cultuur, hoe oppervlakkig deze ook al heel lang was.

Zondag
Dat brengt heel wat met zich mee. Ik denk o.a. aan twee heel wezenlijke concrete zaken: de zondagswetgeving en de positie van het christelijk onderwijs. Het genoemde edict van Milaan stelde de zondag in als voor ieder verplichte rustdag. Die is al jaren op de helling gezet: denk aan de gewijzigde bepalingen omtrent de winkelsluiting. Daar had nog lang niet ieder van ons mee te maken. Maar de helling wordt steeds sterker. Was tot voor kort zondagsarbeid nog een randverschijnsel, in de nabije toekomst worden steeds meer mensen (vooral jongeren die het arbeidsveld gaan betreden) daarmee geconfronteerd. Dat niemand mag kopen of verkopen {O-ptnh. 13:17) lijkt voor sommigen angstig dichtbij te komen.

Onderwijs
Karel de Grote (±800) heeft, door het stimuleren van het onderwijs op de kloosterscholen, ervoor gezorgd dat de kerk grote invloed kreeg op het onderwijs. Sindsdien kennen we het van staatswege georganiseerde christelijk onderwijs. Dat is tot op de dag van vandaag te zien: er zal in grote delen van ons land wel nauwelijks een dorp van enige omvang zijn of er staat nog een christelijke school. We behoeven geen zwartkijker te zijn om te vrezen dat dit beeld over pakweg 25 jaar totaal veranderd zal zijn. Nu al zijn er op het terrein van het hbo (hoger beroepsonderwijs) grote zorgen: hoe lang zal het nog mogelijk zijn daar identiteitsgebonden onderwijs te geven? Minister Ritzen heeft plannen ontwikkeld die te denken en te vrezen geven. Maar ook de nu nog volop aanwezige vrijheid van onderwijs op het vlak van de basisschool zou, bij de realisering van een paarse coalitie, wel eens in het gedrang kunnen komen.

Onze plaats
Een en ander betekent dat onze jongeren terechtkomen in een totaal andere wereld. Een wereld waarin christenen niet alleen slechts een minderheid vormen en waarbij nietchristenen nog wel enig besefhebben van wat christenen beweegt, maar waarin christenen steeds meer moeite gaan ondervinden bij het inrichten van hun leven naar bijbelse normen en waarin niet-christenen geen enkel besef meer hebben van de inhoud van deze normen. Dat vraagt nieuwe doordenking van onze plaats in de samenleving: Hoe bereiden we onze jongeren daarop voor? In de school, maar ook in het gezin en in de kerk? Moet bijvoorbeeld in de prediking niet meer dan voorheen concreet aandacht geschonken worden aan de vragen die zich hier voordoen: de schoolkeuze, de arbeidskeuze, de opvoeding, maar ook in het algemeen de plaats van de christen in een postchristelijke wereld?

Verwachting
Centraal zal, in de kerk en in het gezin en in de school, in dit alles de vraag moeten zijn of we persoonlijk iets kennen van de verwachting die Guido de Brés zo indrukwekkend verwoord heeft aan het slot van de Nederlandse Geloofsbelijdenis (opgesteld in een tijd toen de cultuur zich in een crisissituatie bevond en veel christenen het martelaarschap voor ogen hadden!): Daarom verwachten wij die grote dag (de dag van de wederkomst van Christus) met een groot verlangen, om ten volle te genieten de beloften Gods, in Jezus Christus, onze Heere. Die verwachting geeft niet alleen uitzicht voor de toekomst, maar ook getrooste moed voor het heden. Die verwachting, een geloofsverwachting, brengt tot een biddend leven: biddend of God uit genade nog een overblijfsel wil laten, al hebben we dit met ons ingezonken en verscheurde kerkelijke leven verzondigd. Biddend ook of God dit overblijfsel wil leren hoe het moet staan in een onchristelijke en misschien wel steeds meer antichristelijke wereld. Gelukkig is er nog grond voor verwachting en een pleitgrond voor het gebed: het welbehagen des HEERENzal door Zijn hand{d2X is de hand van Christus, Die ten hemel gevaren is om daar Zijn Kerk te beschermen, maar ook om de wereld te regeren!) gelukkiglijk voortgaan.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen