Getrainde roofvogels geven unieke demonstratie

Kwart voor twaalf. De zonovergoten tribune loopt langzaam vol. De gids van de Educatieve Dienst pakt de microfoon. Geroezemoes verstomt. Op begrijpelijke wijze legt ze uit welke rol roofvogels in de schepping vervullen. Ze benadrukt dat het helemaal geen meedogenloze moordenaars zijn, maar nuttige vogels die oude en zieke dieren opruimen, waardoor ziekten minder kans krijgen. Hun taak is om het leger van knagers binnen de perken houden. „Dames, heren > en kinderen. Mag ik u nu voorstellen aan Willy Bus. Roofvogeltrainer van de Beekse Bergen."

Leren mouw
De trainer komt in zicht. Op zijn arm, die beschermd is met een leren mouw, torst hij een enorme valkachtige vogel mee. Bij iedere stap deinen de vleugels van de vogel op en neer. Het beest kijkt pienter om zich heen. Bus draait de caracara zo dat het publiek hem goed kan zien. Dan maakt hij het leren bandje los dat om de poten van het dier zit. Je kan een speld horen vallen. Ineens zegt de trainer "vrij" en met een zwaai van zijn arm stijgt de vogel op. Applaus. In een mum van tijd is de caracara nog maar een stipje in de lucht. Maar Bus weet precies waar zijn pupil uithangt. Even later roept hij de gracieuze vlieger terug. Daar is hij weer in zicht. Heel even lijkt het of de vogel denkt: Bekijk het maar, want hij maakt rechtsomkeert. De roep van de trainer is nu dringender en daar scheert hij plotseling over een boomkruin rakelings over de hoofden van het publiek op de tribune en landt perfect op een paal. De caracara neemt een oorverdovend applaus in ontvangst, 't Is een hele belevenis zo'n mooie roofvogel van dichtbij te zien. De caracara zit er ontspannen bij.

Ongehoorzaam
Bus loopt nu de tribune op en vist een beloning uit zijn zak. Gretig schrokt het dier het lekkers naar binnen. „Kom," zegt Bus tegen de caracara terwijl hij hem zijn arm aanbiedt. Maar de vogel verroert zich niet en kijkt de andere kant uit. Nu beginnen de kinderen ook te roepen. Cara kom. Cara, kom maar hier. Na een tweede hapje laat hij de trainer voor wat die is, vliegt naar het grasveld en stapt op hoge poten rond voor het pubhek. Gejoel en gelach alom. Willy Bus rent hem zogenaamd mopperend achterna en spreekt zijn pupil streng toe. Na enige aarzeling gaat de kleurige roofvogel braaf op zijn arm zitten. Terwijl hij onder luid geklap weggevoerd wordt, krijst de vogel nog even snel zijn naam: cara-cara. Vandaar.

Havik
De gids vertelt wat wetenswaardigheden over de havik, wiens beurt het nu is om zijn prestaties te showen. De havik is een felle jager, die op levende prooien jaagt. Voor een flink konijn draait hij zijn klauw niet om. Net zo min als voor duiven en zelfs fazanten. Trainer en leerling zijn gearriveerd. We staan oog in oog met een schitterende, fors gebouwde vogel waarvan het grijze verenkleed op de borst fraai gebandeerd is. Zijn scherpe blik, de krachtige haaksnavel en de De caracara landt op een paaltje. sterke vleugels verraden dat we met een superieure jager te doen hebben. Bij het sein "vrij" toont hij een bewonderenswaardig staaltje van zijn vliegtechniek. Met de korte vleugels en relatief lange staart doorklieft hij het luchtruim. Als een schoolvoorbeeld van wendbaarheid en pure kracht glijdt de jager moeiteloos in snel tempo omhoog om uit ons gezichtsveld te verdwijnen. Iedereen kijkt rond waar de vogel zo gauw gebleven is. Plotseling stort hij zich als een raket omlaag op iets harigs dat op de grond beweegt. Pats. Raak. Met een razendsnelle klap slaat hij een (namaak)duif. De prooi zit levenloos gevangen in de ijzeren greep van zijn stalen klauwen. Meteen ontmantelt hij de vangst voor pottekijkers en mee-eters. Bewondering en respect voor trainer en havik staat op de gezichten van de mensen.

Stootduik
In tegenstelling tot de havik, die vanuit de dekking opereert, jaagt de luggervalk boven het open veld. Het zonlicht valt door zijn lange puntige vleugels waarmee hij in een oogwenk supersnel verdwijnt. Hij is zo beweeglijk en wendbaar dat hij insekten en kleine vogels zelfs in de vlucht grijpt. Als Bus een prooi in de lucht gooit, neemt de valk een pijlsnelle stootduik en slaat hem vliegend met een klauw. Hebbes! Op de millimeter! De buit is binnen. Wat een formidabele prestatie van de kleine telg uit de valkenfamilie. De ooh's en aah's klinken uit de tribune omhoog.

Kale kop
Willy Bus komt nu met eenkalkoengier aanzetten die vanwege zijn kale kop bij velen op de lachspieren werkt, 't Is bepaald geen kleine jongen, die kalkoengier met een vleugelspanwijdte van ruim drie meter. De gier toont ons het ware kunst- en vliegwerk en dan vooral het zweven. In de vlucht maakt hij gebruik van de thermiek. Hij cirkelt omhoog en zweeft op de opstijgende warme lucht zonder een slag te doen met zijn majestueuze vleugels. Tijdens de landing zweeft hij vlak boven het publiek en gaat tot grote hilariteit op het hoofd van zijn trainer zitten. Bravo! De gids vertelt dat de kalkoengier een uitzondering onder de vogels is: hij kan ruiken. Op zijn gemakje zwevend ruikt hij waar een kadaver ligt. De meeste gieren hebben een kale kop. Hun veren zouden knap stinken als ze hun kop diep in een kadaver steken. Bij gevaar braakt een gier snel zijn eten uit, want met een lege maag kan hij sneller vluchten. Zo weet de Amerikaanse zeearend, die we hierna te zien krijgen, gemakkelijk aan een hapje te komen. Hij jaagt achter een gier aan en eet zijn uitgebraakte warme hap op... Rare kostgangers opereren boven ons.

Zeearend
De imposante Amerikaanse zeearend siert het wapen van de Verenigde Staten. Arenden kunnen wel veertig jaar worden en kiezen een partner voor het leven. Zeearenden zijn gespecialiseerd in de visvangst. Als de zalmen de rivieren optrekken om kuit te schieten staan hele groepen al klaar voor het feestmaal. Ze jagen ook op zoogdieren, watervogels en konijnen. Maar omdat ze liever lui dan moe zijn, zitten ze vaak achter kalkoengieren aan. Bus voert de arend op zijn arm ten tonele. Zijn prachtige helgele haaksnavel steekt fel aftegen zijn pientere, witbevederde kop. "Vrij" schreeuwt de trainer en in no time is de arend met indrukwekkende vleugelkracht op snelheid. Ten slotte tracteert hij het publiek op een verbluffend staaltje luchtacrobatiek. Met onze ogen volgen we zijn elegante loopings en knappe jachttechnieken op hoog niveau. Als Willy hem roept, zet hij met lome, krachtige vleugelslagen de landing in. 't Is een uniek schouwspel om deze fascinerende schepselen letterlijk zo vrij als een vogel te zien vliegen. Roof- of stootvogels leven van prooidieren en zijn bij het doden daarvan afhankelijk van een uiterst scherpe blik en van hun behendigheid in vlieg- en jachttechniek.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen