Er is gezond en ongezond verdriet; kijk uit voor zelfbeklag!

U hebt allen verdriet meegemaakt en verdrietige mensen bezocht. Het is moeilijk om met je eigen verdriet om te gaan en door het verdriet heen nieuw evenwicht in het leven te vinden. Het is evenmin eenvoudig om anderen te helpen bij het verwerken van hun verdriet. Verdriet is ook zo ingewikkeld!

Als iemand zegt: „Ik heb verdriet", kan hij er van alles en nog wat mee bedoelen. Misschien bedoelt hij dat hij wanhopig is over wat hij heeft meegemaakt. Hij kan het nauwelijks geloven, zo erg is het. Verdriet kan ook een uiting zijn van ontreddering en angst voor de toekomst. Het zou kunnen dat achter tranen schuldgevoelens schuil gaan.

Misschien is verdriet wel boosheid over wat gebeurd is, boosheid op mensen of op God. Verdriet kan veel kanten hebben. Eén belangrijk onderscheid wil ik nu aanbrengen. Er is gezond verdriet en er is ongezond verdriet. Wat is het verschil tussen die twee?

Dit: Gezond verdriet richt zich op de zaak of de persoon die in het centrum van het verdriet staat. Dit zijn tranen om het erge zelf. Iemand met ongezond verdriet richt zich vooral op zichzelf. Het komt hierop neer dat iemand met gezond verdriet denkt: „Ik vind het zo erg voor mijn dochter dat zij zo ziek is." In dezelfde situatie denkt iemand met ongezond verdriet: „Ik vind het zo erg dat uitgerekend mijn dochter ziek is, dat míj dit overkomt."

Verdriet is erg, maar gezond verdriet heeft als kenmerk dat het langzaam minder wordt. Dat wil niet zeggen dat de verdrietige zaak altijd overgaat. Als iemand gestorven is, blijven het gemis en de pijn daarover. Het directe verdriet gaat over, de tranen drogen op. Wanhoop, schuldgevoelens, angst en andere verdrietige gevoelens komen tot rust.

Er komt na de verdrietige periode weer ruimte voor nieuw geluk. Sterker nog -dit kan, maar hoeft niet- iemands leven kan door het verdriet heen soms nog rijker en gelukkiger worden dan het ooit geweest is. Sommige ouders van gehandicapte kinderen kunnen u dit vertellen!

Gezond verdriet heeft als gevolg dat het de relaties waarin iemand staat, versterkt. Mensen leven graag mee met de persoon met verdriet. De manier waarop hij zijn verdriet verwerkt, stoot mensen niet af maar trekt hen juist aan. De persoon met verdriet blijft, ondanks zijn eigen zorgen, open staan voor contacten met anderen. Zijn verdriet belemmert hem niet om actief familiebanden en vriendschappen te onderhouden, zonder zichzelf op te dringen.

Ongezond verdriet gaat niet snel en misschien wel nooit over. Door ongezond verdriet stagneert de voortgang in een mensenleven. Ik-gericht verdriet wordt slepend. Zelfmedelijden en zelfbeklag duren eindeloos. Dat moet ook wel, omdat de verdrietige zaak vrijwel nooit ongedaan te maken is. Na tien jaar heb je inderdaad nog dezelfde reden om te klagen als in het begin.

Na twintig jaar kun je nog opstandig zijn tegenover God dat pijn je overkomen is. Als je vrouw overspel gepleegd heeft, kun je daarover diep verdrietig zijn. En terecht. Als het verdriet gezond is, kom je er bovenop, met z'n tweeën of desnoods alleen. Door een diep dal heen komt er ruimte om verder te leven. Als het verdriet ongezond is, blijft de bedrogen partner klagen.

Zelfs als zijn vrouw ernstig berouw heeft en zich bekeerd heeft van haar zonde kan bij hem de zon niet meer doorbreken. Zijn geluk is definitief kapot. Ongezond verdriet heeft als gevolg dat het relaties bemoeilijkt. Mensen vinden een verdrietige persoon overdreven doen. Ze menen dat hij zeurt en gaan niet graag op de koffie. Als ze bij hem zijn, vermijden zij het gesprek over het verdriet. Als dat toch ter sprake komt, denken ze vaak „Nee, hè, niet opnieuw hetzelfde verhaal!"

De beleving van het verdriet is een stoorzender in de familierelaties en vriendschappen. Iemand met ongezond verdriet kan zich afsluiten van anderen of zich juist op anderen storten. De bovenstaande voorbeelden zijn zwart-wit en misschien wel hard. Ik veroordeel echter niemand.

Bij ieder die verdriet heeft, lopen gezonde en ongezonde elementen door elkaar. Laten we onszelf wel toetsen. Ieder met verdriet is ervan overtuigd dat hij goede redenen heeft om te huilen. Bestudeer uw hart echter of de belangrijkste reden niet is dat het vedriet ú getroffen heeft, terwijl u dat niet verwachtte en eigenlijk ook niet verdiende. Ik zeg dat zelfs tegen slachtoffers.

Verdriet kan veroorzaakt zijn door de misdaden van anderen. Pas ook dan op voor zelfbeklag, hoe begrijpelijk dat ook is. Zelfbeklag is een modderpoel waaruit je je maar moeilijk kunt losmaken. Probeer je verdrietige gevoelens te verwerken. Op de knieën. In gesprek met anderen, bij voorbeeld een predikant. Eventueel ook in de gesprekskamer van een therapeut.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen