Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

De wonderlijke wereld van kevers en torren

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

De wonderlijke wereld van kevers en torren

4 minuten leestijd Arcering uitzetten

Kniptorren, goudhanen en schijnbokken zijn interessante beestjes. In alle mogelijke biotopen scharrelen ze onopvallend rond. Ze zoeken voedsel, weren vijanden af, planten zich voort en leggen eieren. Houtaantasters, stengelboorders en aaseters hebben er een dagtaak aan.

Nog steeds ontdekken onderzoekers en specialisten nieuwe soorten kevers en torren. Terwijl er al anderhalf miljoen bekend zijn. Van alle insecten zijn kevers veruit het meest vertegenwoordigd. Ze behoren tot de grootste insecten, op de voet gevolgd door wandelende takken en vlinders.

Ik smaak vies
In ons land hebben de meeste kevertjes relatief bescheiden afmetingen. Uitzondering is het vliegend hert. Deze zeldzame reus komt voor in oude eikenbossen. Met gewei meten de mannetjes zo'n zeven a acht centimeter. In aantal overtreffen kevers alle andere dieren die op de wereld voorkomen. Dat we veel van die beestjes niet vaak te zien krijgen heeft te maken met de min of meer verborgen levenswijze die ze er op na houden. Bovendien zijn kevers en torren over het algemeen goed gecamoufleerd, zodat ze nauwelijks opvallen. De kleur is mede afhankelijk van de omgeving of biotoop waarin ze leven. Degenen die op de grond tussen de bladeren scharrelen zijn meestal grijsachtig bruin. Maar lichtval verandert de kleur van het moment. Indringende kleuren hebben doorgaans een afschrikwekkend effect op mogelijke vijanden. Lieveheersbeestjes en leliehaantjes willen met hun felrode dekschilden zeggen: „Blijf van mij af, want ik ben giftig of ik smaak vies." Bij gevaar en ook uit angst kunnen boktorren geluiden maken door met de kop over het halsschild te zwaaien. Loopkevers en veldkrekels sjirpen door hun dekschilden over elkaar te wrijven. Geluid kan echter ook bedoeld zijn om een partner te lokken of concurrenten weg te jagen.

Ontmoetingscentra
Lang niet alle kevers blijven het gebied trouw waar ze ooit geboren werden. Ze trekken weg als de voedselbehoefte van het imago (de kever) anders is dan in het larvestadium. Ook om zich voort te planten kunnen kevers behoorlijke reizen ondernemen. Geursignalen die de reukcellen in de sprieten opvangen -vaak van kilometers verdrijven sommige soorten naar ontmoetingscentra. Hier vinden de beestjes elkaar en vieren ze het bruiloftsfeest. Die plaatsen kunnen in bossen zijn, bij open plekken, op de hei of in de achtertuin. Meikevers treffen elkaar onder loofbomen en voeren er hun spectaculaire bruidsvluchten uit. Vliegende herten zijn afhankelijk van oude bossen waar eikenstobben liggen te bloeden. Daar maken ze de vrouwtjes het hof Zandloop- > kevers ontmoeten hun partners op warme zandgronden. Voor kevers het levensHcht aanschouwen, hebben ze in verschillende gedaanten geleefd. Eerst als ei, vervolgens als larve, daarna als pop en na verpopping als kever. Kevervrouwtjes leggen eieren in alle maten, kleuren en vormen, zelfs op steekjes. Sommige moeders leggen ze in de aarde, in eiercocons, in de open lucht of ter bescherming en om uitdroging te voorkomen tussen wat blad. Het kan jaren duren voor de cyclus van ei-larvepop-imago voltooid is. Als de omstandigheden gunstig zijn, duurt de cyclus bij vliegende herten maar liefst zeven a acht jaar. Pas dan treedt een nieuwe generatie aan. De meeste larven lijken totaal niet op het imago dat na verloop van diverse vervellingen en verpopping verschijnt.

Uitpluizen
Met een microscoop of macrolens kun je deze dieren van dichtbij bekijken. Vaak is het schrikken, want zelfs het kleinste kevertje lijkt door de lens een griezehg monster. Ieder detail is goed zichtbaar. Een aantal van hen is vrijwel kaal of juist stevig behaard. Het hebben van al of geen beharing is geen toevalligheid. Behaarde kevers leveren een bijdrage aan de bestuiving van bloemen. Het donshaar op de kop van de mooie penseelkever is een verzamelplaats van stuifmeel, waarmee hij van distel naar braam en schermbloem snelt. Opvallend bij kevers en torren is de enorme verscheidenheid in uiterlijk en bouw. Toch zijn allen geschapen volgens hetzelfde principe waardoor ze makkelijk van andere dieren en insecten te onderscheiden zijn. Ze hebben een stevig pantser, een halsschild met een relatief klein koppie met snuiten of bijtende en zuigende monddelen. Ruiken doen ze met hun sprieten, die ook als antennes fungeren om te voelen. Stevige dekschilden beschermen de doorzichtige vleugels en het zachte achterlijf Op getande en vaak behaarde poten kunnen ze verrassend snel uit de voeten. Desondanks belanden velen in de maag van vogels en andere insecteneters. Bij het uitpluizen van braakballen komen de harde, onverteerde dekschilden van menige kever te voorschijn. Het uitpluizen van braakballen is een manier om inzicht te krijgen in voedselkeuze. Door het gedrag van kevers en torren te bestuderen komt men meer aan de weet over hun leefwijze en de gebieden die voor hen van belang zijn om te overleven.

Dit artikel werd u aangeboden door: Terdege

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van woensdag 20 maart 1996

Terdege | 88 Pagina's

De wonderlijke wereld van kevers en torren

Bekijk de hele uitgave van woensdag 20 maart 1996

Terdege | 88 Pagina's