Anale problemen

Mevrouw Van Agteren is duidelijk ongerust. Sinds een paar dagen zit er bloed aan het toiletpapier bij afvegen, en ook voelt ze dat er enkele bobbeltjes zitten die soms pijnlijk zijn. „Het zal toch niet iets kwaadaardigs zijn, dokter?" Ze heeft verder geen klachten, alleen de ontlasting is vaak hard zodat ze soms flink moet persen. Bij onderzoek zie ik enkele aambeien die de klachten kunnen verklaren.
Hoe ontstaan aambeien? De endeldarm wordt door een kringspier gesloten gehouden. Een netwerk van bloedvaatjes ligt als een soort manchet aan de binnenkant en zorgt (gelukkig) voor een waterdichte afsluiting. Wanneer deze bloedvaatjes uitstulpingen gaan vertonen, zeg maar een soort spataderen vormen, dan spreken we van aambeien. Een verhoogde druk, bijv. door veel persen of hoesten, is meestal de oorzaak. Ook tijdens een zwangerschap treedt druk op bloedvaten op, zodat er sneller aambeien (en ook spataderen) kunnen ontstaan. Door de uitzetting treedt pijn op, het afvegen wordt bemoeilijkt, er treedt gemakkelijk helderrood bloedverlies op en een enkele keer kan in een aambei een (uiterst pijnlijk) bloedstolsel ontstaan.
Meestal wordt als behandeling eerst een zalf of zetpil geprobeerd die de aambeien als het ware doet verschrompelen en de jeuk vermindert. De straal van een koude douche heeft eenzelfde effect. Bij het afvegen kan beter een washandje of vochtig doekje worden gebruikt dan toiletpapier.

Voorkomen
Is deze therapie onvoldoende effectief, dan kan de dermatoloog de aambeien wegspuiten, afbinden met een rubberringetje of zelfs operatief verwijderen. Niet minder belangrijk zijn de adviezen om aambeien te voorkomen. Vezelrijke voeding, veel drinken en voldoende lichaamsbeweging zorgen voor een soepele ontlasting zonder persen. Ook hier kan er sprake zijn van een valkuil: verstoppingen (meestal donkerrood) bloedverlies kunnen ook een eerste symptoom van een darmgezwel zijn. Blijf dus nooit te lang zelf dokteren met dit soort klachten!

Kloofjes
Meneer Van Onderen is ten einde raad. „Dokter, ik vind het heel gênant om hiermee te komen, maar ik doe al nachten geen oog dicht vanwege de jeuk aan m'n fundament. En ik kan de hele dag wel lopen krabben. Volgens mij heb ik aambeien of zoiets!" Ik probeer wat meer te weten te komen: de man heeft al maanden wisselend last, er zit soms wat helder bloed aan het toiletpapier; na afvegen en 's nachts is de jeuk het hevigst. De ontlasting is wisselend, soms hard, soms niet. Meneer Van Onderen heeft een tijdje "uierzalf geprobeerd maar daar werden de klachten alleen maar erger van. Bij onderzoek zie en voel ik geen aambeien. Wel zie ik enkele kloofjes en het hele aangrenzende huidgebied is rood en geïrriteerd. Een combinatie van kloofjes en eczeem dus.
Kloofjes ontstaan vaak door kleine scheurtjes in het slijmvlies, wanneer de ontlasting erg hard is. Deze krijgen onvoldoende kans om te genezen en springen weer open elke keer dat ontlasting passeert. Vervolgens zijn er een aantal factoren die gaan meespelen; ruw toiletpapier wat inktresten (oud papier) bevat, spoortjes ontlasting in de kloofjes, voedselbestanddelen in de ontlasting (o.a. van kruiden en bier); zelfs roken schijnt van invloed te zijn. Ook warmte (in bed), synthetisch ondergoed en langdurig zitten op een plastic stoel kunnen de jeuk verergeren. In dit stadium ondervindt de patiënt vaak dusdanige belemmeringen in zijn functioneren, dat de gang naar de dokter onvermijdelijk is.

Behandeling
Allereerst moeten zo veel mogelijk van de genoemde medeoorzaken worden vermeden. Obstipatie (harde ontlasting) moet worden bestreden. Soms werken warme zitbaden verzachtend. Na elke ontlasting afvegen met vochtige doekjes, eventueel met een speciale huidreinigingsvloeistof Tenslotte krijgt meneer Van Onderen nog een crème mee die triamcinolon (een soort hormoon), zwavel en teer bevat, om het eczeem te bestrijden. Meestal geeft deze behandeling een duidelijke verbetering. Na enkele weken belt meneer Van Onderen op: „Ik zou het nog een keer laten zien, dokter, maar het gaat prima zo, ik heb vrijwel geen last meer."

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen