Zo bestraat u een pad of cirkel in de tuin

In de beschrijving gaan we uit van handgebakken straatklinkers in combinatie met stoeptegels, in een patroon als op sommige fotos is te zien. De bestrating kan echter met diverse andere materialen uitgevoerd worden. Er is een grote keuze aan grindtegels, klinkers, trommelstenen en kasseien. Ook tweedehands-stoeptegels zijn vaak goed bruikbaar. Voor de rand van de bestrating zou u kunnen denken aan betonnen opsluitbanden, rechtopstaande stenen/klinkers of stoeptegels.

Gereedschappen
Waterpas, touw, rubber hamer, paaltjes en eventueel kniebeschermers en handschoenen.

Materiaalkeuze
- Zet de breedte en lengte van het aan te leggen pad uit met behulp van paaltjes en touw. Het is handig om het touw meteen op de hoogte van de definitieve bestrating te spannen. Het verdient de voorkeur om bij de breedte van het pad uit te gaan van het te gebruiken materiaal. Dat voorkomt onnodig verlies.
- In dit voorbeeld maken we een pad van 3 stoeptegels breed met aan weerskanten een platte klinker als opsluitrand. De tegels zijn 30 x 30 cm en de klinkers 10 x 20 cm; opgeteld 110 cm breed. Om alles straks goed te laten passen, nemen we 1 cm meer om eventuele toleranties op de kunnen vangen. In totaal wordt het pad 111 cm breed.

Uitgraven
- Na het uitzetten van het werk gaan we de bestaande grond uitgraven. De diepte is ongeveer 10 cm plus de dikte van het te leggen materiaal. In dit geval dus 10 + 5 = 15 cm. Steek de bodem mooi vlak af. Gebruikt u opsluitbanden of rechtopstaande klinkers, dan moet u aan de rand iets dieper spitten want deze materialen vergen meer diepte.
- Als het graafwerk erop zit, stort u in het uitgegraven gedeelte VUL-zand. De laag moet ongeveer 10 cm dik zijn om opvriezing in de winter te voorkomen. Eventueel kunt u cement door het zand harken, wat de kans op verzakken later kan voorkomen en onkruid tegenhoudt. Dosering: een schep cement per vierkante meter. Zorg er wel voor dat er geen cement op de bestrating komt omdat dat vlekken (smetten) geeft die zeer moeilijk te verwijderen zijn.

Langs het touw
Nu gaan we de rand van het straatje leggen. In het voorbeeld gebruiken we klinkers die plat in het zand gelegd woden.
- Leg een klinker langs het touw, eventueel iets zand toevoegen of weghalen als het te moeilijk gaat. Zo doen we eerst alle randen, zodat we een mooi kader hebben waarbinnen we verder kunnen werken.
Binnen dit kader stampen we het zand goed aan en maken we het op het oog vlak.

Twee manieren
We kunnen nu verder werken op twee manieren.
- De eerste manier is dat we de tegels er stuk voor stuk gaan inkloppen, eventueel langs een touwtje. Maak, op het oog, met de hand een stukje zand ter grootte van een tegel vlak en enigszins rul. Haal in het midden een kleine hand zand weg, leg de tegel op zijn plek en klop hem met de rubberhamer op de goede hoogte.
Het is de bedoeling dat de bestrating ongeveer 1 cm hoger komt te liggen dan de opsluitrand. En het allermooist is dat de bestrating wat bol gelegd wordt in verband met de afwatering. Deze eerste methode is vooral aan te raden bij smalle paadjes (b.v. een tegel breed) en bij materialen die ongelijk van dikte zijn.
- De tweede manier is het zogenaamde afrijden van het zand.
Hiervoor nemen we een plank van ongeveer 2 cm dik, 10 cm breed en zo lang als het pad breed is. In dit geval dus 111 cm lang. Aan de zijkanten van de plank kepen we een stukje in met de handzaag. De inkeping moet de diepte hebben van de bestrating min 1 cm. In het geval van de stoeptegels dus 4 cm. De lengte van de inkeping is gelijk aan de dikte van de opsluitrand min 1 cm voor enige speling. Nu zal de plank tussen de opsluitranden passen en schraapt hij overal mooi het teveel aan zand weg. Eventueel kan de plank naar het midden toe iets hol gemaakt worden met behulp van een schaaf of decoupeerzaag, zodat de op deze manier gelegde bestrating ook iets bol wordt.
De werkwijze is nu als volgt: Bij het begin van de bestrating schraapt u het zand glad over een lengte van bijvoorbeeld 2 stoeptegels. Deze worden dan op hun plek gelegd en eventueel iets aangeklopt. Dan weer een stukje verder schrapen, enzovoort.
Bij beide manieren geldt: begin aan het eind van het straatje, zodat u niet steeds over het verse pad hoeft te lopen met bij voorbeeld een volle kruiwagen. Bij het inkloppen alleen in het midden van de tegel slaan, anders gaan ze wippen.

Inwateren
Als het pad gelegd is, dan de zijkanten aanvullen met grond en zorgvuldig aanstampen. Vervolgens gaan we inwateren, zoals dat heet. Dat wil zeggen: flink wat vulzand over de bestrating strooien en het met de tuinslang en bezem in de voegen vegen en spuiten, zodat alle voegen tussen de stenen goed vol lopen met zand. U kunt natuurlijk ook de regen dit werk laten doen, alleen duurt het dan wat langer.

Nog een paar tips
We kunne nu verder werken op twee manieren.
- De eerste weken is het aan te raden het nieuwe pad wat te ontzien. Niet met volle kruiwagens eroverheen rijden bijvoorbeeld.
- Voor het op maat maken van stoeptegels en dergelijke kunt u een stenenknipper huren bij de betere doe-het-zelfzaken.

Cirkel bestraten
Voor het maken van een cirkel kunt u het beste klinkers gebruiken en dan bij voorkeur halve, dat werkt het makkelijkst.

Werkwijze
- Uitgraven zoals boven omschreven
- Vulzand storten
- Egaliseren
- In het centrum van de circel slaat u een paaltje. Vervolgens maakt u aan een touw aan weerskanten een lus. De lengte van het touw is van lus tot lus de halve diameter van de circel (dus de straal).
- Nu doet u een lus om het centrumpaaltje en een stokje of iets dergelijks in het andere lusje. Trek het strak. Terwijl u het zand plat trapt, tekent u in het zand zorgvuldig de circel.
- Verwijder het centrumpaaltje en leg op dit gat een platte steen op de hoogte van de toekomstige bestrating.
- Tegen de lijn die we in het zand getrokken hebben, legt u nu de klinkers. Voor de hoogte kunt u de in het centrum liggende steen gebruiken, waarvandaan u met de waterpas kunt controleren of u op de juiste hoogte zit. Het verdient aanbeveling om de platte steen in het centrum nu iets hoger te leggen, zodat de circel mooi kan afwateren.
- Zo legt u baan voor baan, van buiten naar binnen. Hoe korter de steen, hoe beter het zal gaan. Vooral als het kleine circels betreft.
Tip: Het prettigst werkt u met een lange waterpas. Maar ook een kleine is goed bruikbaar. Leg hem op een vlakke plank die zo lang is als het werk moet worden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen