Een moderne smid in een antieke smidse

Ringen aan de buitenmuur verraden dat hier vroeger paarden werden beslagen. Als ik op een winderige herfstdag de smederij binnenstap is er niemand te bekennen. Het is er koud en donker. Tangen, hamers en ander werktuig hangen, met militaire precisie, in het gelid voor het grijpen. Antieke machines gapen mij aan als vreemde monsters. Ik ga op het licht af dat onder een deur door schijnt en kom in een heel ander soort werkplaats. Hier heeft de tijd niet stil gestaan, getuige gasflessen, lasapparatuur en TL-licht. Ron Caspers, gestoken in een leren sloof, komt binnen en we schudden elkaar de hand.

Donker
We gaan aan het werk. Ron stort vetkolen op de smidse, frommelt een krant ertussen en steekt de brand erin. De ventilator onder de smidse blaast het vuur hoog op. Aan een rechthoekige staaf moet een mooie krul gesmeed worden. De staaf maakt deel uit van een 120 meter lang hekwerk dat de smid deels restaureert en deels vernieuwt. Zodra het vuur op temperatuur is, steekt hij het uiteinde van de staaf erin en wacht tot het ijzer zacht wordt. Hij haalt de staaf uit het vuur, bekijkt hem zorgvuldig en steekt hem weer terug. „Aan de kleur van het ijzer kan ik zien of de temperatuur goed is, legt hij uit. „Dat is ook de reden waarom het in de smederij donker moet zijn. Opnieuw pakt hij de staaf uit het vuur, brengt hem met een zwaai naar het aambeeld en geeft er rake klappen op met een voorhamer. De vonken spatten eraf. „Soms verleent mn collega assistentie met het slaan. Om de spieren te ontlasten. t Is zwaar werk.
Het plat uitgesmede deel gaat weer in het vuur. Als het ijzer heet genoeg is, smeedt Ron de krul eraan. Zo nu en dan vergelijkt hij de ronding met het bestaande hekwerk. Dan gaat het werkstuk met veel gesis en stoom in een bak water om af te koelen. Het hele proces lijkt eenvoudig. Maar zoals met de meeste ambachten is er vele jaren ervaring nodig om het vak goed onder de knie te krijgen.

Jugendstil en art deco
Toen Ron Caspers in 1984 de opleiding als onderwijzer afsloot, bleek er geen droog brood in te verdienen te zijn. Om toch wat om handen te hebben, ging hij vaak naar de werkplaats van zijn schoonvader Harco Hanekamp. Deze was een enthousiast metaalbewerker, koperslager en smid. Ron keek de kunst af en besloot, na jaren bij zijn schoonvader in de leer te zijn geweest, voor zichzelf te beginnen. „En maar hopen dat ik opdrachten zou krijgen. En dat gebeurde, lacht hij. „Nog jarenlang was mijn schoonvader mijn beste adviseur. Als je dit vak in wilt, moet je een goede leermeester hebben. Je kunt namelijk nergens een opleiding tot smid volgen.
Inmiddels kennen restauratie-aannemers, architecten en vormgevers zijn werk. In de loop der jaren heeft de ambachtsman een reputatie opgebouwd in het uitvoeren van restauratieprojecten. Van antiek en monumentaal tot hypermodern. Van ijzer en koper tot roestvrijstaal. Zijn bijzondere belangstelling gaat uit naar stijlen als Jugendstil en art deco.

A-kerk
„Tot de mooiste projecten reken ik nog altijd het restaureren en bijmaken van de koorhekken in de A-kerk in Groningen en de torenhaan. Net als de replica van het zogenoemde mercuriuswiel dat het fraaie hoofdstation in de stad Groningen siert en door Hare Majesteit de Koningin geopend werd. En mocht je in Farmsum komen, bezoek dan eens het schitterende kerkje. De replica van de torenspits en de torenhaan komen uit mijn werkplaats, zegt de kunstsmid trots. „Om kwaliteit en vakmanschap te herkennen en te waarborgen, heb ik in 1989 met een aantal collegas het Nederlands Gilde van Kunstsmeden opgericht.
Niet alleen monumentale projecten verlaten de antieke smederij. Ook objecten voor huis, tuin en keuken, om het zo maar even te noemen. Op ambachtelijke wijze maakt de smid kandelaars, lampen(voeten), kachels, boombeschermers, hekwerken, poortjes, levensbomen, deurroosters, muurankers en zelfs meubels. Wat men maar wil. Ieder stuk voorziet de kunstenaar van zijn meesterteken. Inwoners uit Warffum en omgeving weten eveneens de weg naar de smederij te vinden. Voor reparaties en smeedwerk. Slechts een enkeling herinnert zich nog dat de smidse vroeger een echte landbouwsmederij was. Waar duizenden paarden werden beslagen en ploegscharen werden gesmeed. Zes dagen per week.
(Adres: Smederij-Atelier Caspers, Hoofdstraat 8a, 9989 AN Warffum, tel. 0595-42.33.66.)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen