„God zit op de troon en Hij beschermt Zijn volk
Ds. Ralević verzorgt al sinds 1969 literatuurverspreiding op de Balkan
Uit langdurige ervaring weet hij wat het is om te lijden om Christus wil. Maar dat heeft van ds. Simo Ralević (spreek uit: Ralewietsj) geen ontmoedigd of verbitterd mens gemaakt. Integendeel. Blijmoedig en met onverminderde ijver zet de predikant uit voormalig Joegoslavië zich in voor wat hij sinds 1969 als zijn belangrijkste taak beschouwt: de verspreiding van christelijke lectuur op de Balkan.
Ds. Ralević is vrijwel ieder jaar wel enkele dagen in Nederland te vinden. Hij is hier dan op uitnodiging van Stichting Balkanzending, die zijn evangelisatiewerk gedeeltelijk financiert. Tijdens zon bezoek worden praktische zaken doorgenomen, maar ook geestelijke banden kunnen worden aangehaald. „Niet alleen voor het geld ben ik dankbaar, zegt de dominee, „ook voor de gesprekken. Geestelijk contact is heel belangrijk. Het is bemoedigend om samen te bidden en te praten over Gods Woord. Er is hier veel inzicht in de leer van vrije genade.
Ds. Ralević spreekt vloeiend Engels. Aanvankelijk vertelt hij rustig, maar na verloop van tijd staat hij soms op uit zijn stoel. Met brede gebaren onderstreept hij zijn woorden en zijn donkere ogen fonkelen. Aan het eind van het interview verontschuldigt hij zich met een glimlach: „Ik ben geloof ik aan het preken.
Droom
Simo Ralević is afkomstig uit een gezin met tien kinderen. Hij werd opgevoed binnen de Grieks-orthodoxe kerk. „Het was daar enkel een dode vormendienst. De eerste twintig jaar van mijn leven heb ik nooit een preek gehoord over waarachtige bekering, reddende genade en de Heere Jezus Christus. Ik was een goed kerklid, maar zonder God en zonder hoop in de wereld.
Ik voelde me leeg en dacht dat het kwam omdat ik weinig geld bezat. Op mijn achttiende besloot ik naar Italië te vluchten. Ik kwam in een vluchtelingenkamp terecht. Daar werd ik bestraft door een oude christen, omdat ik vloekte. Hij gaf me een Bijbel, maar ik begreep er niets van. In Italië verdiende ik veel geld, maar ik bleef ongelukkig. Na een paar maanden besloot ik terug te gaan naar Joegoslavië, ik wist zelf niet waarom. Zodra ik het land binnen kwam, werd ik gevangen gezet. Ik werd mishandeld, want ze verdachten me van spionage.
Na zeven maanden kreeg de gevangene een droom: hij zag de Heere Jezus, Die zei dat hij zijn huis moest afbreken en een ander huis bouwen. Simo Ralević begreep er niets van. De dag erna werd hij onverwachts vrijgelaten.
„Enkele maanden later, tijdens mijn diensttijd, ontmoette ik een medesoldaat die christen was. Ik vertrouwde hem en vertelde over mijn droom. Hij legde uit dat ik wedergeboren moest worden. Hij zei dat er één Naam is door welke wij moeten zalig worden. Op dat moment voelde ik de kracht van de Heilige Geest in mijn hart. Alles veranderde. Ik zag als het ware de hemel geopend. Ik huilde en lachte tegelijk. Ik mocht op Jezus zien en Hij heeft mij verlost. Dat was mijn geestelijke geboortedag, nu veertig jaar geleden.
Stencilmachine
Toen Simo het leger verliet, begon hij onder familieleden en bekenden het Evangelie te verkondigen. Niet zonder op weerstand te stuiten, maar evenmin zonder vrucht te zien: zijn ouders kwamen tot bekering, evenals een aantal broers en zussen.
In deze periode kwam hij in contact met mensen van de Engelse uitgeverij The Banner of Truth. „Een geschenk van God. Voor het eerst kreeg ik goede reformatorische lectuur in handen. Het eerste boek dat ik na de Bijbel las, was De christenreis van Bunyan.
Simo Ralević trouwde in 1966. Omdat hij predikant wilde worden, bezocht hij enige tijd een theologische school in het midden van Joegoslavië. Dat werd een teleurstelling: de docenten waren arminiaans, Simo werd als een onruststoker beschouwd en moest vertrekken. „Toen ging ik preken in mijn woonplaats Peć, in de buurt van de Albanese grens. Zestien mensen werden wedergeboren.
In 1969 opende hij een kerkgebouw in zijn woonplaats. In hetzelfde jaar maakte hij met een stencilmachine 50 traktaten, met het doel die in zijn omgeving te verspreiden. Ze werden gretig ontvangen. Grotere aantallen volgden. „Al snel drukten we duizenden traktaten per maand. We verspreidden ze door het hele land. Later begonnen we ook met het uitgeven van boeken.
Gebedsverhoringen
Tegenstand kon niet uitblijven. De Joegoslavische regering zat immers niet te wachten op grootschalige evangelisatieactiviteiten. „Ik ben, vanwege de literatuurverspreiding, van alle christenen in ons land het meest vervolgd. Honderden keren moest ik bij de politie komen. Ze intimideerden me vaak. Iedere week deden ze huiszoeking, alleen maar om me niet met rust te laten. Ooit verstopten ze goud en zilver in mijn huis, waarna ze me beschuldigden van diefstal. Ik had een goed geweten, maar zelfs op radio en TV werd er kwaad van me gesproken. Daarom wilden veel mensen geen lectuur meer van me ontvangen.
Eén ding is ds. Ralević in al die jaren duidelijk gebleven: „God zit op de troon en Hij beschermt Zijn volk. Daar heb ik vele voorbeelden van en ik prijs Zijn Naam erom. Ooit moest ik bijvoorbeeld op bezoek bij de belangrijkste politiefunctionaris uit de regio. De hele nacht ervoor lag ik er wakker van. Toen ik die morgen naar hem onderweg was, zag ik overal zwarte autos en uniformen. Ik vroeg wat er aan de hand was. Wat bleek? De man was gestorven.
Ondanks de moeilijkheden kon de lectuurverspreiding doorgang vinden, op steeds grotere schaal. „We leefden van de hand des Heeren en beleefden grote gebedsverhoringen. In 1984 kreeg ik een brief van ds. K. Veldman, die ik eerder op een predikantenconferentie in Engeland had ontmoet, met de vraag of ik financiële hulp kon gebruiken. Precies op het goede moment: we hadden geen kleren voor de winter, geen brandstof en het dak was kapot. Kort ervoor had ik ons laatste geld besteed aan de uitgave van een nieuw boekje, in het geloof dat God voor ons zou zorgen.
Dagtaak
Het directe gevolg van de vraag van ds. Veldman was de oprichting van Stichting Macedonië (inmiddels Stichting Balkanzending). Mede dankzij de steun uit Nederland kon ds. Ralević inmiddels 170 titels uitgeven. Een flink deel ervan heeft hij zelf geschreven. „Daarvoor trek ik me twee dagen per week in mijn studeerkamer terug. Mijn eerste boek ging over de toestand van de mens: zijn schepping, zijn val en zijn verlossing. Ook heb ik traktaten en boeken vanuit het Engels vertaald. Alles over bijbelse onderwerpen.
Etnische verschillen –in voormalig Joegoslavië een actuele kwestie– tellen voor ds. Ralević niet: hij drukt in alle talen die op de Balkan worden gesproken, zoals het Albanees, Tsjechisch en Servo-Kroatisch. Zijn zoon Robert heeft op dit moment een dagtaak aan de verzending van het drukwerk. Het wordt tot ver over de landsgrenzen gelezen: vanuit heel Europa en zelfs vanuit Australië komen de aanvragen binnen.
Granaat
Ds. Ralević heeft met zijn vrouw, kinderen en kleinkinderen (in totaal 9 personen) de gevaren van de oorlog in voormalig Joegoslavië aan den lijve ondervonden. „Vanwege de NAVO-bombardementen was onze gemeente in 1999 gedwongen om uit Peć te vluchten. We kwamen terecht in een plaatsje in het noorden van Joegoslavië. De meeste mensen waren communistisch, maar er woonden een paar gezinnen die mijn lectuur hadden gelezen en christen waren geworden.
In 2000 begonnen de problemen. Op een keer werd er s nachts een brandbom in mijn tuin gegooid. Gelukkig zag de buurman het en gooide hij er een deken overheen, waardoor het vuur doofde. Op een keer werd de dienst verstoord door een dronken man. Ik weet dat hij gestuurd is door de politie. Ooit terwijl ik niet thuis was, werden mijn vrouw en dochter in huis door een dronken man belaagd. Later werd er een gevaarlijke granaat voor mijn huis neergegooid. Hij ontplofte niet. Als dat wel gebeurd was, had ik het niet overleefd, want ik stond juist achter de voordeur.
Geen wrok
Vorig jaar juli besloot de dominee dat het goed was om dit dorp te verlaten. De familie Ralević verhuisde naar een plaatsje in Midden-Servië. Daar woont zij nu. De materiële omstandigheden zijn gunstig voor de literatuurverspreiding: het huis is geschikt om er veel boeken in op te slaan en het postkantoor en de supermarkt bevinden zich op vijf minuten afstand. Maar in reactie op ds. Ralevićs activiteiten zijn ook in dit dorp duistere krachten gaan werken. Begin januari werd een van de honden van de dominee opgejut, zodat het beest over de omheining sprong en een soortgenoot te lijf ging. Het was een poging om de predikant in opspraak te brengen.
Het is duidelijk dat protestantse christenen in voormalig Joegoslavië –het zijn er 100.000 op een bevolking van 9 miljoen– het nog niet gemakkelijk hebben. Toch ziet ds. Ralević de toekomst positief tegemoet. „Mede onder druk van de VN is er een wet opgesteld die bestaansrecht geeft aan iedere denominatie die niet staatsgevaarlijk is. Een dezer dagen wordt erover gestemd. De kans is groot dat die wet zal worden aangenomen. Dat zal een nieuwe periode inluiden.
Geen wrok
Ds. Ralević heeft veel geleden van zijn landgenoten. Toch koestert hij geen wrok. „Het is belangrijk dat ik hen blijf liefhebben, ook de mensen van de regering. Anders doe ik dingen die verkeerd zijn en kan God mij niet gebruiken. Inderdaad, dat is niet altijd gemakkelijk voor het vlees. Soms ben ik moe en heb ik zware strijd. Maar als ik me dan herinner dat Christus mijn rechtvaardigmaking is, mijn heiligmaking, mijn verzoening, mijn alles, dan voel ik weer vrede en rust in mijn hart. Dankzij Hem houd ik het vol.
Het geheim van een christenleven is: voortdurend waken en bidden om dicht bij het kruis te blijven. Als we dagelijks onze schuld belijden, vergeeft God ons en reinigt Hij ons van alle ongerechtigheid. Zo blijft ons geweten schoon en onderhouden we gemeenschap met God. Dat is een heerlijk, een wonderlijk leven.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van woensdag 5 juni 2002
Terdege | 90 Pagina's