Een zorghotel van stand

Het kasteel en de kerk liggen op een steenworp afstand. De kamer van Rie Berger (81) ziet uit op de kerk. In november verwisselde ze haar bungalow aan de Julianalaan te Laag Keppel voor een tweekamerappartement in De Gouden Leeuw. Vanwege rugklachten, die het haar onmogelijk maakten nog langer de tuin bij te houden. „Ik kon niet goed aanzien dat alles verwaarloosde. Bovendien liep ik al met zon alarmgeval voor mn buik, in verband met hartklachten. Toen ze hier de zaak aan het verbouwen waren, dacht ik: Ik moet slim zijn, en zorgen dat ik erin kom. Je gaat niet voor de lol je huis uit, maar als het toch moet, is dit een uitkomst. Ze helpen je bij het invullen van papieren, moet je ergens naartoe, dan word je gebracht en gehaald.
In het maandbedrag van 4360 euro is het onderhoud van de kamer inbegrepen. Zolang ze ertoe in staat is, houdt de voormalige eigenares van paviljoen De Posbank haar zaakjes echter zelf bij. „Ik wil wat in beweging blijven. En de dames vinden het ook fijn, natuurlijk. Alleen het stofzuigen laat ik aan hen over.
Een paar maanden terug werd ze bevestigd in haar overtuiging dat ze de goede keus had gemaakt. „Ik werd ineens niet goed. Ze kwamen naar boven gevlogen, hebben direct de dokter gebeld, ambulance erbij en ik lag in het ziekenhuis. Ze zijn zó bezorgd. Bereidwillig trekt de bejaarde bewoonster van De Gouden Leeuw de kraag van haar jurk wat opzij, om te tonen waar een pacemaker is ingebracht. „Het schijnt precair te zijn geweest. Mn dokter zegt altijd: Je hebt mensen die om niks komen en mensen die te lang wachten. Daar hoor ik bij.

Prima verzorgd
Op het dakterras genieten Adriaan Glerum (89) en Annie van Brink (80) van de zon. Hij met het jongste nummer van Elsevier, zij met de roman Het oneindige plan van Isabel Allende. Beiden bivakkeren tijdelijk in De Gouden Leeuw vanwege de revalidatie van Annie, die in het Albert Schweitzer Ziekenhuis in Zwijndrecht een nieuwe heup kreeg.
„In Arnhem duurt het zes weken eer je bij de orthopeed terechtkunt. De wachttijd voor een revalidatiecentrum ligt op een halfjaar. Onze kinderen hebben op internet nagekeken waar je eerder aan de beurt bent. Van Zwijndrecht reisde ze regelrecht naar de Achterhoek. „We hebben voor veertien dagen besproken. Fysiotherapie krijg ik van een maatschap die hier zit. Het is allemaal prima verzorgd.
Partner Adriaan, gepensioneerd accountant, kwam voor het gemak maar mee. „Vanmiddag gaan we samen naar de kapper. Daar worden we door het hotel naartoe gebracht. Willen we s morgens een wandelingetje maken, dan zijn er mensen die ons met de rolstoel door het bos rijden. Ik zou niet weten hoe het beter kan.
Het is nog even afwachten of de verzekeraar in de kosten wil bijdragen. „Ik ben bij de Vereniging voor Artsen en Automobilisten. Volgens mij zit de AWBZ daarbij ingebakken. Na overleg met een van de eigenaren van dit hotel sturen ze nu een formulier toe, dat ik moet invullen. Levert het allemaal niets op, dan is de bemiddelde revalidante nog niet rouwig over haar beslissing om naar De Gouden Leeuw te komen. „Ik kan het betalen, waarom zou ik dan moeilijk gaan doen.

Vennootschap
Het idee om een particuliere zorgvoorziening te beginnen, werd geboren tijdens een familieweekend. Hans Horstik, manager van bemiddelingsbureau voor thuis- en kraamzorg Progeria in Amersfoort, lanceerde het plan. Echtgenote José zou mee kunnen draaien in het verpleegkundig team. Zwager Florus van Dijk, hoofd van de sterilisatie-afdeling in een regionaal ziekenhuis, was meteen enthousiast. Net als zijn vrouw Birgit, geboren Horstik, eveneens gediplomeerd verpleegkundige. Mark Horstik, destijds werkzaam op de intensive care en de hartbewaking van het ziekenhuis in Zevenaar, was eveneens bereid mee te doen. Zijn partner Renee Lavaleye wilde de administratie wel ter hand nemen.
Na veel rekenwerk, overleg met provincie en gemeente, gesprekken met de Inspectie voor de Gezondheidszorg en onderhandelingen met de bank hakten de drie echtparen in augustus 2000 de knoop door. De keus was gevallen op het hotel in Laag Keppel, uit 1769. „De Gouden Leeuw had een groot aantal pluspunten. Er waren al behoorlijke kamers, een goede keuken, een restaurant, faciliteiten voor familie die wil komen logeren.
De onderneming werd ondergebracht in een vennootschap onder firma. Een bv zag de bank niet zitten, vanwege de financiële risicos. De noodzakelijke verbouwing van de kamers voor permanente bewoners kostte aanmerkelijk meer dan was begroot. Met gevolg dat de beoogde renovatie van de hotelkamers in het oude deel van De Gouden Leeuw in de koelkast werd geparkeerd.

Combinatie
In december 2000 arriveerde de eerste bewoner, voorjaar 2001 de tweede. „In het begin ging het niet zo hard, bevestigt Florus van Dijk. „De ziekenhuizen, verpleeghuizen en verzorgingshuizen in de omtrek keken eerst de kat uit de boom. Bij de verzorgingshuizen staan zomaar driehonderd mensen op de wachtlijst, maar zij zien dat niet als een probleem.
Inmiddels zijn alle kamers bezet. Voor de appartementen is zelfs een wachtlijst. Een deel van de zorgkamers wordt nog bezet door reguliere hotelgasten. Dat moet zo snel mogelijk veranderen. Nu het project winstgevend wordt, kan binnen afzienbare tijd het plan voor het oude deel van De Gouden Leeuw worden gerealiseerd. Boven het à-la-carte-restaurant komen negen kamers voor hotelklanten.
De nieuwe eigenaars van De Gouden Leeuw, die de veertien horecamedewerkers overnamen, hielden de oude functie van het pand welbewust in stand. De vaste bewoners zien daardoor dagelijks nieuwe gezichten. Passanten die op het terras een kop cappuccino nuttigen, dorpelingen die komen dineren, leden van de wandelclub uit Doesburg, die elke woensdag komt buurten. „In het begin probeerden we de zorg en de horeca gescheiden te houden, zegt Van Dijk, „maar daar zijn we snel weer van afgestapt. Iedereen is enthousiast over de combinatie.

Impulsief
Terwijl het fietslustige echtpaar Van der Kruit uit Hoorn op koffie met appelgebak wacht, schuifelt Marie van Hensbergen (83) met haar rollator tussen de tafeltjes door. Of het verstandig was om naar De Gouden Leeuw te komen, weet ze nog steeds niet. „Door een val heb ik mn heup gebroken en ben ik hals over kop naar het ziekenhuis gebracht. Na vier weken Rijnstate moest ik naar een verpleeghuis dat op instorten staat. Dat wilde ik niet. Mn buurvrouw wees me op De Gouden Leeuw. Hier hadden ze een kamer vrij. Ik heb meteen gebeld. Impulsief.
Over de consequenties ging ze pas in Laag Keppel nadenken. „Ik ben hier nou drie weken en er is nog geen sprake van dat ik naar huis kan. Omdat ik dat verpleeghuis niet gedaan heb, moet ik alles zelf uitzoeken. Ik heb wel een indicatie voor thuiszorg, maar daar heb je niet veel aan. Ze komen je even onder de douche zetten en dan gaan ze weer. Ik kan hier pas weg als er thuis een goede oplossing is.
Het liefst zou ze in De Gouden Leeuw blijven, maar dat is financieel onmogelijk. „Ik kan het wel even uitzingen, maar het moet geen maanden duren. Op zichzelf bevalt het me hier uitstekend. Ik heb een kamer aan de voorkant, met een eigen terrasje. De verzorging is optimaal, en je ziet nog eens iemand. Veel fietsers komen hier een terrasje pikken.

Welgestelden
De vaste bewoners behoren zonder uitzondering tot de welgestelden, van het type dat geld en stijl combineert. Van de term maatschappelijke bovenlaag wil Rie Berger niet horen. „We hebben gewoon geluk gehad, de meesten door hard werken. Mn man en ik moesten s morgens om half zeven de koffie klaar hebben, want dan waren de bussen uit Groningen en Friesland al onderweg. De hele dag was het hurry up.
Nu laat ze zichzelf verwennen. „Krijg ik op zondag visite, dan druk ik effe nummero negen in en bestel ik koffie of een bittergarnituur. Dat zit allemaal bij de prijs inbegrepen. Dit is echt super-de-luxe, vooral als je mankementig word. Die zorg moet wel betaald worden, dat is logisch. Ik zeg maar: Ik heb ervoor gewerkt, dan mag ik in mn ouwe dag ook wel een beetje comfortabel leven. Kinderen heb ik niet, dus daar hoef ik het geld niet voor te bewaren. En de familie zegt: Tante Rie heeft groot gelijk. Ik heb heel veel voor mn neven en nichten gedaan. Nu hebben ze het allemaal goed, waarom zou ik mn eigen dan behelpen in een bejaardenhuis?
Onder haar balkon is Horstik senior (76) de tuin aan het schoffelen. Voor de bewoners is hij een bekende verschijning. Met zijn vrouw verricht hij drie dagen per week klusjes in en om het huis. „In het oude deel van het hotel hebben we vast wat voorbereidend werk voor de verbouwing gedaan. Vloerbedekking eruit, behang eraf, dat soort dingen. Als het mooi weer is, gaan we met de mensen wandelen.

Idealisten
Aanvankelijk dacht de inwoner van Ulft dat zijn kinderen de kolder in het hoofd hadden gekregen. „Wij zijn maar gewone menskes. Ik heb vaak tegen ze gezegd: Waar beginnen jullie aan. Inmiddels is hij volledig met het project verzoend. De miljoeneninvestering begint vruchten af te werpen, de kinderen zijn enthousiast, de bewoners vol lof.De aanvankelijke scepsis van zijn schoonvader was volgens Florus van Dijk niet onterecht. „Wij zijn in eerste instantie idealisten, geen zakenmensen. We zijn hiermee begonnen omdat we het schrijnend vinden dat de behoefte aan zorg alleen maar toeneemt, terwijl de hulpverlening steeds bureaucratischer wordt. Verpleegkundigen zitten de helft van hun tijd te vergaderen en te administreren. In deze setting kun je weer met de mensen bezig zijn. Daarvoor zijn we verpleegkundige geworden.
Naast zijn aandeel in de zorg is Van Dijk verantwoordelijk voor de horeca, waarvoor hij in 2000 zijn papieren haalde. Mark Horstik staat te boek als coördinator zorg. Hans Horstik, die per 1 januari 2003 een punt achter zijn werkzaamheden bij Progeria zet, behartigt algemene zaken en pr. Zo nodig steken ook de kinderen de handen uit de mouwen. Door de groei van het aantal zorgcliënten zijn intussen twee verpleegkundigen van buiten de familie aangenomen. Daarnaast is een activiteitenbegeleidster in huis gehaald. De huisarts van Laag Keppel biedt zo nodig medische assistentie.

Verademing
Kitty Nolet (71) verblijft inmiddels een klein jaar in De Gouden Leeuw.
Een chronische neurologische ziekte, in combinatie met een bijna niet te regelen suiker, dwong haar afscheid te nemen van Diever, waar ze een boerderij uit 1700 bewoonde. Met Hans Wiegel als buurman. „Ik heb nog een mooie brief van hem, waarin hij aangeeft dat hij snel een open dag voor de buren zal houden. Daar zitten we nog steeds op te wachten.
Met bloedend hart verliet de voormalige psychotherapeute haar monumentale onderkomen. „Het was zón mooi plekje, maar ik kon niet anders. Mijn man is in 95 overleden, met mij ging het geleidelijk slechter. Bijna een jaar lang heb ik af en aan in het ziekenhuis gelegen. Het was niet meer verantwoord om alleen op de boerderij te blijven.
Een verblijf van zes weken in een particulier herstellingsoord in Noordwijk ervoer ze na alle ziekenhuisopnames als een verademing. „Met de rollator kon ik langs de boulevard lopen, de verzorging was heel persoonlijk. Een wereld van verschil met de ziekenboeg van een bejaardencentrum, waar ik daarna belandde. Daar ging alles via de intercom. Als ik belde, gilde iemand door dat ding:
Mevrouw Nolet, wat kunnen we voor u doen?
Ik zou graag even naar het toilet.
Nee hoor, een uur geleden hebben er zo veel gebeld, toen had u ook gekund.
Het was in één woord vreselijk. Ik had veel pijn en wilde graag zo nu en dan even op de rand van mn bed zitten. Daar was nauwelijks tijd voor. Gedoucht werd je één keer in de week. Ze hadden het heel druk, dat moet ik eerlijk zeggen, maar de mentaliteit was ook niet goed.

Redelijk bedrag
De kinderen, woonachtig in Utrecht, Amersfoort en Eindhoven, gingen actief op zoek naar een particulier verzorgingstehuis. „Ze zijn begonnen rond Utrecht, maar daar is vrijwel niets te vinden. Uiteindelijk is Mout op dit gestoten. Ze heeft een gesprek aangevraagd en is nog een keer terug geweest met Nicol en Guido. Ik wilde dat alle kinderen er iets in zagen.
Hans en Mark Horstik kwamen naar Diever, om de huiselijke situatie van de kandidate voor De Gouden Leeuw te verkennen. Vervolgens reisde Kitty Nolet naar Laag Keppel, om het zorghotel in ogenschouw te nemen. „Toen was het gauw beslist. De mensen spraken me vanaf de eerste ontmoeting aan. Geen kouwe drukte, heel behulpzaam en attent. Toen ik een paar oud-klasgenoten van mn eindexamenklas uit 1949 op bezoek had, en we gezellig in de lounge zaten te lunchen, kwam Hans met een fototoestel aan lopen. Hij heeft drie fotos gemaakt, die ontzettend leuk zijn geworden. De dag waarop een nichtje van me trouwde, in het Zuid-Limburgse Margraten, heeft de vrouw van Mark me de hele dag vergezeld. Dat noem ik zorg.
De kosten zijn voor de polyneuropathiepatiënte relatief beperkt. Alle zorg en hulp die ze behoeft, is vastgesteld en omgezet in verpleeguren, zorguren en huishoudelijke uren, met het daarbij behorende tarief. De totale som die eruit rolt, wordt overgemaakt naar De Gouden Leeuw. „Dan blijft er een heel redelijk bedrag over, dat ik met mijn pensioenen en mijn aow goed kan behappen.

Enthousiast
De enige schaduwzijde is de hoge gemiddelde leeftijd van de bewoners. „Er zijn weinig mensen van mijn leeftijd, waardoor je wat minder op eenzelfde golflengte zit. Het is een probleem dat volgens Florus van Dijk waarschijnlijk binnen afzienbare tijd verdwijnt. „We zijn in onderhandeling met de particuliere kliniek Klein-Rosendael bij Arnhem. De bedoeling is dat mensen die daar een knieoperatie ondergaan, hier komen revalideren. De specialisten en verpleegkundigen die bij ons zijn wezen kijken, waren heel enthousiast. Wat hen betreft staan we bovenaan de lijst. Als het doorgaat krijgen we wekelijks zes mensen, die een week blijven.
José Horstik vindt het heerlijk om na jaren van administratieve werkzaamheden weer met het praktische vak bezig te zijn. „De tevredenheid van de mensen is een geweldige stimulans. Er is hier totaal geen klinische sfeer, met vaste po-rondes en dat soort dingen. Op alle individuele wensen proberen we in te gaan.
De intensieve samenwerking met familieleden levert tot nu toe geen problemen op. „We kenden elkaar heel goed, anders begin je niet aan zoiets. Pretenties om er een gigantische organisatie van te maken, hebben we geen van allen. Iedereen kent hier iedereen, dat willen we graag zo houden.

Sympathiek wonen
Tussen de middag verzamelt een deel van de bewoners zich in de voormalige feestzaal, met uitzicht op de tuin, waar de maaltijd wordt gebruikt. Voor hen die dat wensen. Rie Berger eet bij voorkeur op haar kamer. „Ik ben erg op mezelf. Alleen wandelen doe ik graag met anderen. Wie tussen de passanten in het restaurant wil tafelen, heeft daartoe ook de vrijheid. Aan een tafeltje bij het raam zitten Adriaan Glerum en Annie van Brink. Het à-la-carte-restaurant, voor hen die uitgebreid willen dineren, opent om twaalf uur de deuren.
Jan van Heek (81), telg uit de bekende familie van Twentse textielbaronnen, geeft de voorkeur aan de eetzaal. Een wonderlijk ongeval bracht hem in De Gouden Leeuw. „Ik heb de slagboom van een parkeerplaats op mijn hoofd gekregen. Dat heeft de nodige narigheid opgeleverd. Eerst heb ik een poos in het ziekenhuis gelegen, maar daar heb je geen plaats voor familieleden. Mijn vrouw hoorde van dit geval. Hier kan de familie gewoon meekomen.
Inmiddels zijn negen maanden verstreken. De voormalige beheerder van landgoed Huis Berg in s Heerenberg gaat alweer regelmatig naar zijn fraaie appartement in Doetinchem, aan de Oude IJssel. Een definitief vertrek ziet hij nog niet zitten. „Het is hier prima. Mijn vrouw en ik hebben elk een eigen kamer en de zorg is uitstekend. U weet dat de heer Van Dijk getrouwd is met een meisje Horstik. Die hele familie Horstik zit in de verpleegkunde. We zitten hier op een heel vertrouwd adres. Inderdaad, het is een dure grap, maar het is zo sympathiek wonen hier. Mn vrouw is gehecht aan ons eigen huis, dat begrijp ik ook, maar als het aan mij lag, bleven we in Keppel.

Triest
Rolstoelrijder Hendrik Heezen (74), veearts in ruste, heeft zich naar het terras naast De Gouden Leeuw laten rijden. Zijn eigen woning ligt nog geen tweehonderd meter van het zorghotel. „Bij de vorige eigenaar kwam ik regelmatig een borrel drinken. Vroeger was het een dorpskroeg, waar je ook de smid en de schilder tegenkwam. Drie weken geleden vestigde hij zich voorgoed in zijn voormalige stamcafé. „Mijn vrouw kon de verzorging niet meer aan. Ik heb evenwichtsstoornissen en ik ben incontinent. Die twee dingen samen geeft een ellende die ik niemand toewens.
De opname in De Gouden Leeuw beschouwt hij als een „fraaie oplossing. Over de financiële kant van de zaak hoeft hij zich geen zorgen te maken. „Ik heb vroeger op de beurs gehandeld, daarna heb ik de zaken in vastgoed omgezet. Daarmee gaat het voortreffelijk.
Met de overige bewoners heeft hij een goed contact. „Het is hier echt gezellig. Van Heek kende ik al van vroeger. Het leuke van deze voorziening is, dat je jezelf kunt zijn. Mn vrouw kan altijd binnenwandelen. Als er familie of vrienden op bezoek komen, eten we met elkaar in het á-la-carte-restaurant. Het is echt voortreffelijk. De enige schaduwzijde is de wetenschap dat dit het eindpunt is. Dat is triest, maar ja...

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen