Rijk leven over de grens

Met zichtbaar genoegen toont Bas den Hartog zijn nieuwe huis. Vrijstaand, op achthonderd vierkante meter grond, geheel onderkelderd. Op de begane grond een grote hal, een eetkamer, een ruime living en een afzonderlijke keuken. Boven drie kolossale slaapkamers, waarvan een met balkon, en een badkamer. Gekocht van de opbrengst van zijn rijtjeswoning in Monster, op 135 vierkante meter grond. Van het geld dat hij aan de transactie overhield, kocht hij een nieuwe auto, een kleine tienduizend euro goedkoper dan in Nederland. En een nieuwe keuken, voor de helft van het bedrag dat hij in Nederland neer had moeten tellen.
Door op internet langs onroerend goed te surfen, ontdekte de Westlander hoe veel lager de prijzen van de huizenmarkt aan de Duitse zijde van de grens liggen. Na een periode van oriënteren kocht hij een woning in Graes, een landelijk dorpje in een streek die doet denken aan de Achterhoek. Naast een groen speeltuintje, in een wijk die in een Nederlandse stad ongetwijfeld de goudkust zou heten.
Een jaar terug werd het voorlopig koopcontract getekend. Op 1 maart vestigden Bas, Loes en zoon Michael zich daadwerkelijk in Duitsland. Loes heeft werk gevonden in een verzorgingshuis in Hengelo. De afstand van dertig kilometer overbrugt ze sneller dan voorheen de tien kilometer van Monster naar Den Haag. Michael, actief in de ICT-sector, is op zoek naar een baan in het oosten des lands. Bas reist dagelijks vanuit Graes naar Medisch Centrum Haaglanden, waar hij als systeembeheerder werkt. Een trip van twee en een half uur, enkele reis. „Ik heb ervoor gekozen om me in een rustige, landelijke streek te vestigen. Daar moet je wat voor over hebben.

Subsidie
Een aantal bijkomende voordelen maakten de emigratie naar grün und billig Duitsland nog aantrekkelijker. „Ze kennen hier een subsidie voor bezitters van een eigen huis, de Eigenheimzulage, die kan oplopen tot 20.000 euro. En als je een nieuwe auto koopt, betaal je de eerste vijf jaar geen wegenbelasting.
De administratieve rompslomp was veel geringer dat het echtpaar had vermoed. De Duitse voorzieningen zijn boven verwachting. „In elk dorp heb je een supermarkt. Willen we een keer naar Albert Heijn, dan rijden we even naar Glanerbrug, net over de grens. De medische zorg is stukken beter dan in Nederland. Mn vrouw heeft al twee keer een klein ongelukje gehad. Je rijdt naar het ziekenhuis en je wordt onmiddellijk geholpen. Daar kunnen we in Haaglanden wat van leren.
Alleen het afsluiten van de hypotheek leverde problemen op. „Had ik alles vooraf geweten, dan was ik gewoon naar de Rabobank gegaan. Het was financieel wat gunstiger om de hypotheek bij een Duitse bank af te sluiten, maar het is werkelijk ongelooflijk wat je aan papierwerk te verstuwen krijgt. Over de kleinste dingetjes doen ze moeilijk. Duitsers gaan op absoluut zeker. Een tophypotheek kennen ze niet. Je bent verplicht om een deel eigen geld in je huis te steken.

Hartelijk
Door de lokale bevolking is het Nederlandse echtpaar hartelijk ontvangen. „De mensen zijn bijzonder hulpvaardig. Iedereen in Graes heeft water uit eigen bron. Toen we hier net zaten, bleek dat onze pomp lekte. Onze buurman heeft dat meteen verholpen. De buurman van twee huizen verderop kwam spontaan hout voor de open haard brengen, een complete aanhanger vol. De overbuurman maait voor ons het graspad achter het huis.
Andere Hollanders heeft Den Hartog in Graes nog niet ontdekt. Hij heeft er ook geen behoefte aan. „Als je ervoor kiest om in Duitsland te gaan wonen, moet je ook integreren. De taal is geen probleem. Ik had in dertig jaar geen Duits gesproken, maar zodra je hier woont, pak je het heel snel weer op.
Niet iedere Nederlandse immigrant denkt er zo over. Het gros van de landverhuizers klontert bijeen in Gronau, Kleve, Kranenburg, Uelsen en Neuenhaus. Absolute toppers zijn Bad Bentheim en Gildehaus, waar op de scholen al Nederlands wordt gegeven. De nieuwbouwwijken Pieper-Werning 1 en Pieper-Werning 2 bestaan voor een groot deel uit Nederlanders. De gemeenteraad van Bad Bentheim heeft inmiddels voor de tweede fase een maximum gesteld aan het aantal bouwkavels dat Nederlanders kunnen kopen.

Evangelische Kirche
De ruim opgezette nieuwbouwwijk buiten Gildehaus, op twee kilometer afstand van de snelweg naar Amsterdam, kent uitsluitend vrijstaande woningen en geschakelde bungalows. Bauen Sie Ihr Traumhaus, werft een reclamebord naast een riante villa in aanbouw.
Bij een van de woningen hangt een vrouw van middelbare leeftijd de was aan de lijn. Mits anoniem wil ze wel wat kwijt over de geneugten van het wonen in Duitsland. Twee jaar geleden verhuisde ze van Lochem naar het Duitse dorp, in de regio waar haar man al werkte. „Het is hier voordeliger en je woont hier prettiger. Minder hectisch dan in Nederland. Hoewel er volop Nederlanders in de straat wonen, gaat ze vooral met Duitse buren om. „Als je de bewuste keuze maakt om naar Duitsland te verhuizen, moet je niet bij de Nederlanders gaan zitten. We doen alles in Duitsland. Je kunt hier prima boodschappen doen, op cultureel gebied is alles fantastisch geregeld.
Ook kerkelijk ervaart ze de verhuizing als een verbetering. „In Lochem waren we hervormd, hier hebben we ons aangesloten bij de Evangelische Kirche. Die is heel actief, staat open voor nieuwe dingen, maar is toch wat conservatiever dan de kerk waar we uit komen. Dat spreekt ons wel aan. Het kan allemaal tè vrij worden. In alle opzichten hebben we het hier beter naar de zin dan in Nederland.

Migratiestroom
De tijd dat slechts een bescheiden groep ervoor koos in Duitsland te gaan wonen, lijkt voorbij. De laatste drie jaar maakten 4500 Nederlanders, ook van buiten de grensstreek, de oversteek. Het aantal Hollanders in het Duitse grensgebied is daardoor opgelopen tot 18.500. Recent onderzoek naar de migratiestroom, in opdracht van de provincies Gelderland en Overijssel, vijftien gemeenten uit de regio Twente en enkele Duitse overheden, geeft aan dat de komende vijf jaar naar verwachting zon 22.000 Nederlanders zullen volgen. Volgens het middenscenario van de onderzoekers. Het kunnen er ook meer zijn.
Belangrijkste reden van de volksverhuizing is de prijs van het onroerend goed in Nederland. Die is in vijf jaar tijd met vijftig procent gestegen. Aan de Duitse kant van de grens met zon vijf procent. Terwijl een woning daar voor die tijd al goedkoper was dan in Nederland. Nu zijn de verschillen enorm. Vergeleken met Nederland doen de huizen de helft van de prijs, de grond is drie tot vier keer zo goedkoop. Zolang de Hollandse bewoner van een Duitse woning in Nederland werkt, is de hypotheekrente gewoon aftrekbaar. Wanneer de vrouw in een gezin met minderjarige kinderen niet werkt, wordt de kinderbijslag opgetrokken tot Duits niveau: in de praktijk een verdubbeling van het bedrag.

Afvalcontainer
Mike Dijksma en Lara van Barneveld verhuisden drie jaar geleden van een appartement in Enschede naar een vrijstaande woning op duizend vierkante meter grond in Gronau, nog geen tien kilometer verderop. Door de praktische problemen waar ze tegenaan liepen, ontstond het idee een bemiddelingsbureau voor potentiële Nederlandse emigranten en Duitse makelaars op te zetten. Pal over de grens bij Glanerbrug, achter Enschede.
Via de website HYPERLINK "http://www.WonenInDuitsland.de" www.woneninduitsland.de biedt het Nederlandse ondernemerspaar zon driehonderd, voornamelijk vrijstaande, woningen uit het aanbod van Duitse collegas aan. Dagelijks wordt de site door 230 geïnteresseerden bezocht. Inmiddels heeft het tweetal ook een eigen makelaardij opgezet. In twee jaar tijd groeide hun bureau uit tot het grootste makelaars-bemiddelingskantoor in de regio.
De begeleiding omvat alle zaken die voor de cliënt van belang zijn. Van het zoeken van een geschikte woning tot de invoer van de auto, de aanvraag van subsidies, het selecteren van een geschikte school voor de kinderen en het bieden van informatie over bijzonderheden in het dagelijks leven. „Over de afvalcontainer, om maar wat te noemen. Als daar niet de juiste sticker op zit, wordt hij niet geleegd. En waar moet je zijn als je Nederlandse paspoort is verlopen? Tegen tal van dat soort concrete vragen loop je aan wanneer je naar Duitsland verhuist.

Traditie
De lage prijzen van de huizen in de Duitse grensstreek verklaart Dijksma uit de economische situatie. „De meeste Duitsers zien dit gebied zoals wij Groningen en Friesland zien. Prachtig om te wonen, maar economisch onaantrekkelijk. De werkloosheid is hier hoog.
Voor de Nederlanders, die vrijwel zonder uitzondering in het vaderland blijven werken, is dat geen probleem. De klantenkring zag Lara van Barneveld rap breder worden. Aanvankelijk bestond die vooral uit mensen met een modaal inkomen uit de grensstreek. Nu komen ze uit heel Nederland. Vooral het aantal gefortuneerde senioren uit de Randstad groeit snel. „Mensen die het financieel voor elkaar hebben, vervroegd met pensioen gaan en met de opbrengst van hun Nederlandse woning hier een schitterende villa kopen.
De kolossale vrijstaande woningen in de Duitse grensstreek zijn voor het merendeel door de oorspronkelijke eigenaars gebouwd. „Het is hier traditie dat jongelui heel lang bij de ouders blijven wonen. Op een kavel die ze kopen of erven, bouwen ze met familie en vrienden in hun vrije tijd een huis. Vaak een familiewoning, waarin alvast ruimte is gereserveerd voor de ouders. Bejaardentehuizen kennen ze hier niet. Dat is de reden waarom veel vrijstaande huizen zo groot zijn.

Ziekenzorg
De middenstand in het gebied verwelkomt de Nederlanders met open armen. Ze hebben geld bij zich, geven het makkelijk uit en kapen geen werkgelegenheid weg. Omgekeerd heeft het makelaarspaar na drie jaar nog geen schaduwzijden aan het wonen in Duitsland ontdekt. „Sommige mensen moeten eraan wennen dat de zondag hier nog echt Ruhetag is, maar wij vinden dat alleen maar een voordeel.
Belangrijk is voor Dijksma dat mensen werkelijk bereid zijn zich op Duitsland te gaan oriënteren. „Een kleine groep koopt hier in een impuls een huis, zonder de consequenties te doordenken. Ze willen zich niet aanpassen, doen in Nederland de kinderen naar de crèche, gaan naar Nederland voor de boodschappen. Dat wordt door de Duitsers niet gewaardeerd. Terecht.
Het bewust eten van twee walletjes is voor de internetmakelaar een ander verhaal. Zo spreekt het voor hem voor zich dat zijn cliënten in Nederland blijven werken, om de hypotheekrente af te kunnen blijven trekken. En dat ze bij het gebruik maken van de gezondheidszorg aan weerszijden van de grens shoppen. „Dat doen we zelf ook. Toen bleek dat Lara zwanger was, zijn we naar een Duitse gynaecoloog gegaan. Verloskundigen hebben ze hier niet. Je komt per definitie bij een specialist, die bij elk bezoek een echo maakt. Omdat ze poliklinisch bevallen in Duitsland niet kennen, en wij daar wel de voorkeur aan geven, hebben we voor de bevalling een afspraak gemaakt met het ziekenhuis in Enschede. In het algemeen is de ziekenzorg in Duitsland stukken beter dan die in Nederland. Wachtlijsten zijn hier een onbekend fenomeen. Daar staat tegenover dat de premies veel hoger liggen dan in Nederland, maar daar hebben wij geen last van. We zijn bij dezelfde verzekeringsmaatschappij gebleven en betalen de Nederlandse premie.

Vrij arts
In een nieuw pand aan de Marktstrasse in Ochtrup resideert Robert de Vos, Facharzt für Hals- Nasen- und Ohrenheilkunde. Zeventien jaar geleden verwisselde hij de Randstad voor Twente. Tot grote verbazing van zijn Leidse collegas, die hem verzekerden dat bij binnen een jaar terug zou zijn.
De profetie kwam niet uit. Vijf jaar geleden trok de uit Den Haag afkomstige KNO-arts zelfs nog verder naar het oosten en vestigde zich als vrij gevestigd specialist in de Duitse grensstreek. Omdat hij de organisatie van de Nederlandse gezondheidszorg meer dan moe was. „Vooral de vergaande budgettering in het ziekenhuiswezen, waardoor je de wachtlijsten niet kon wegwerken omdat het operatiebudget op was. Een volkomen absurd systeem. Slechts op één punt betekende de overgang van Nederland naar Duitsland een verslechtering. „De bureaucratie. Daar is Nederland al berucht om, maar hier hebben ze die uitgevonden en verbeterd.
De patiëntenpopulatie van de Nederlandse specialist bestaat voor 95 procent uit Duitsers. Nu de ziektekostenverzekeraars in Nederland, mede onder druk van een uitspraak van het Europese Hof, ruimhartiger worden in hun bereidheid cliënten in het buitenland te laten behandelen, voorziet hij een toeloop van Nederlandse patiënten. „Onlangs heb ik iemand uit Helmond geopereerd, die tot zijn stomme verbazing binnen twee weken aan de beurt was. In Helmond moest hij twee jaar wachten.

Gemakkelijker
Het leven als zelfstandig ondernemer bevalt de KNO-arts bijzonder goed. Poliklinische behandelingen voert hij in eigen huis uit, voor klinische ingrepen maakt hij gebruik van het ziekenhuis in Gronau. Inmiddels heeft hij zich ook privé in Duitsland gevestigd. Buiten Gildehaus vond hij een boerderij die hem zinde. Zijn kinderen bezoeken nog steeds de middelbare school in Hengelo.
De overgang van West-Nederland naar Twente ervoer De Vos als aanmerkelijk groter dan die van de Nederlandse naar de Duitse grensstreek. „In mijn paspoort staat dat ik Nederlander ben, maar ik voel me Europeaan. Zon grens is niet meer dan een kunstmatige lijn. De mentaliteit in de streek aan weerszijden van de grens heeft heel veel overeenkomsten.
Hoewel hij weet dat er stemmen opgaan om de instroom van Nederlanders wat te kanaliseren, heeft de Nederlandse arts zelf geen negatieve ervaringen opgedaan. „De buren hebben ons zeer gastvrij ontvangen. Ook de burgemeester van Bad Bentheim liet zich in een recent interview nog buitengewoon positief over de Nederlanders in zijn gemeente uit. Het zijn niet de verkeerde mensen die komen. Ze brengen geld mee en ze zijn gemotiveerd. We staan bovendien bekend als locker, wat makkelijker in de omgang. Servicegevoeliger ook. Dat wordt zeer gewaardeerd. Duitsers zijn gekker op ons dan omgekeerd.

Inname
Avelyn Dzennisch verkocht onlangs haar pünktlich onderhouden vrijstaande woning, gelegen aan een brandschoon straatje in Gronau, aan een echtpaar uit Oss. „Langzaam maar zeker nemen de Hollanders Duitsland in, stelt ze schaterlachend vast.
Zelf ligt ze niet wakker van de toestroom van Nederlanders. Integendeel. „Wij zijn altijd Holland-fans geweest. Al jaren gaan we op vakantie naar Texel, de meeste boodschappen doen we ook in Holland. Bij jullie zijn ze soepeler, ongecompliceerder. En voor gehandicapten is alles veel beter geregeld. Mijn man zat de laatste jaren in een rolstoel. Daar zijn de Nederlandse winkels en hotels op ingesteld, de Duitse niet. Hier leeft bovendien, sterker dan in Nederland, de rare gedachte dat iemand in een rolstoel ook verstandelijk iets mankeert.
Het overlijden van haar man was voor de Duitse weduwe de belangrijkste reden om naar een andere woning uit te zien. „Mn ene dochter is al uit huis, de andere gaat in Dortmund studeren. Voor mij alleen is het hier wel erg groot. Ik zoek nu een kleinere woning.

Pfankuchenhaus
Voor de verkoop nam ze Mike Dijksma in de armen. „Duitse makelaars taxeren het onroerend goed vaak irrealistisch hoog, waardoor je later alsnog moet zakken. Nu is het huis voor een realistische prijs aangeboden en was ik het binnen zes weken kwijt. De nieuwe woning zoekt ze opnieuw in de grensstreek, vanwege de Nederlandse invloed. „Een Duitser is een ambtelijk mens. Alles moet grondig en volgens de regels gebeuren. Een Hollander is open en gemakkelijk. Wanneer die twee mentaliteiten bij elkaar komen, krijg je de optimale mix.
Robert Duiven werkt daar op zijn eigen manier aan mee. Onlangs opende hij met zijn Turkse compagnon Habip Tunc een Original Holländisches Pfankuchenhaus, pal over de grens, tegenover het kantoor van Mike Dijksma. „We zijn hier gaan zitten om ook de Duitse markt mee te pakken, zegt Tunc.
De eerste ervaringen van het tweetal, oud-medewerkers van pannenkoekenhuis Bolle Jan in Denekamp, zijn boven verwachting. Het eerste weekend moesten ruim zeventig mensen worden teruggestuurd. „Ze konden er onmogelijk bij. De 120 plaatsen die we binnen beschikbaar hebben, waren in de vooravond al bezet.
De pannenkoekenbakker, woonachtig in Enschede, houdt er reëel rekening mee dat hij binnen afzienbaar tijd ook privé verkast. „Er staat in deze streek heel veel moois, voor de helft van het geld dat bij ons wordt gevraagd. In Nederland kunnen de meeste mensen alleen van een vrijstaand huis dromen, hier is het binnen handbereik.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen