Ouder van een lesbische dochter

Het verdriet heeft in hun leven diepe sporen getrokken. Een dochtertje met een ernstige handicap overleed op jonge leeftijd. Hun adoptiezoon had ernstige hechtingsproblemen. De praktische zorgen en de mentale druk die eruit voortkwamen grepen Bettie zo aan, dat een psychiatrische opname noodzakelijk was.
Twee jaar geleden spoelde een nieuwe golf van leed over het echtpaar heen. Ook hun jongste dochter kreeg ernstige psychiatrische klachten. Na enige tijd kwam de achterliggende reden openbaar. Ze voelt zich seksueel aangetrokken tot andere vrouwen.
Helemaal onverwacht kwam het niet. „Ze zat nog op de middelbare school, toen we op haar bureau een gedichtje over een vriendin vonden. Dat heeft ons geweldig geschokt. Het was zó gericht naar die kant, dat we dachten: Ze zal toch niet… We hebben er met haar over gesproken, maar ze ontkende het op alle manieren. We hadden het echt bij het foute eind. Dat accepteer je dan.
„We hebben het geïnterpreteerd als een puberteitsverschijnsel, verklaart Henk. „Kinderen zijn op die leeftijd op zoek naar een eigen identiteit. In dat kader hebben we dat gedichtje voor onszelf proberen te plaatsen. Door de grote problemen met onze zoon, met name in de eerste jaren na de adoptie, toen er nog geen adequate hulpverlening was, zijn we ons wat meer gaan verdiepen in zaken als ontwikkelingspsychologie. Daardoor kregen we vanzelf wat meer kennis op dit gebied.

Anders
De hoopvolle gedachte dat ze zich hadden vergist, werd versterkt door het feit dat Karin in haar gedrag niet uit de toon viel. „Op de lagere school was ze af en toe een halve jongen, blikt Henk terug, „maar ze kon ook vol overgave met poppen en een kinderwagentje spelen. Afgezien van dat gedichtje hebben we nooit iets gemerkt van een lesbische geaardheid. Of gerichtheid, zoals Johan van der Sluis zegt. Wel heeft ze altijd een gevoelige aard gehad.
Tijdens haar opleiding tot maatschappelijk werkster ging het mis met hun jongste dochter. De zware druk die de stage op haar legde, leek de oorzaak van de problemen. Volkomen opgebrand, zowel lichamelijk als psychisch, kwam ze thuis, waar ze door haar moeder werd verzorgd. „Ze was haast nog te zwak om zichzelf aan te kleden.
De psychische klachten waren van dien aard, dat de huisarts de ingestorte stagiaire naar een psychiater verwees. In de spreekkamer van de specialist uitte ze voor het eerst haar geheim, dat in de achterliggende acht jaar van bang vermoeden tot onontkoombare zekerheid was geworden. „Ik ben anders.

Zekerheid
Het bezoek aan de psychiater leidde tot opname in een specialistische kliniek. Pas tegen het eind van de opname had Karin voldoende moed verzameld om haar ouders in te lichten. Henk kon zijn emoties tijdens de bekentenis onder controle houden. „Die ervaring met dat gedichtje is in mijn gedachten nooit helemaal weg geweest. Daardoor was ik niet compleet verrast.
Bettie sloeg totaal dicht. „Ik kon geen woord uitbrengen. Van de drie kinderen die ik zelf heb gekregen, was de tweede zo zwaar gehandicapt dat het onmogelijk lang kon leven. Nu bleek de jongste lesbisch te zijn. Tegen Henk heb ik wel eens gezegd: Wat ben ik voor een vrouw, dat dit allemaal zo gaat. Ik weet dat ik zo niet mag denken, maar je kunt je gedachten niet tegenhouden. Dit is iets wat nooit went. Nooit!
Enkele uren nadat Karin was vertrokken, had ze zichzelf weer zo ver in bedwang, dat ze haar kon opbellen. „Toen ze mn stem hoorde, begon ze verschrikkelijk te huilen, zo blij was ze. We hebben altijd een heel goede band gehad. En gelukkig gehouden. Ze kent voorbeelden van meisjes uit onze kring die meteen konden vertrekken, en die nooit meer iets van hun ouders hebben gehoord. Of, nog erger, die suïcide hebben gepleegd, omdat ze het niet tegen hun ouders durfden te vertellen.
Anderhalf uur hebben we met elkaar gepraat. Door dat gesprek ging ik pas goed beseffen wat die jaren van verzwijgen voor haar hebben betekend. Verschillende jongens hadden belangstelling voor haar. Ze is daar twee keer serieus op in gegaan, om er voor zichzelf achter te komen of ze van een jongen zou kunnen houden. Het lukte niet. Haar vermoeden dat ze lesbisch was, werd daardoor langzaam tot zekerheid.

Je kind
Verwijten maakte Karin haar ouders in geen enkel opzicht. „Het is een heel edel kind. Toen ik opgenomen was, heeft ze het heel moeilijk gehad. Het was ook voor haar een zware tijd, waarin ze zich vaak eenzaam voelde. Ik kon in die periode weinig van de kinderen hebben, maar ze heeft altijd beseft dat dat aan mijn psychische situatie lag.
Inmiddels woont hun dochter zelfstandig op een kamer in het oosten van het land. Hoe ze daar leeft, blijft voor de ouders met veel vragen omgeven. „Uit de therapie heeft ze contacten met lesbische vrouwen overgehouden, weet Bettie. „Daar gaat ze intensief mee om. Ik word soms overspoeld door gedachten dat ze met hen dingen praktiseert. Als we ernaar vragen, ontkent ze het, maar ze ontkende ook dat ze lesbisch was toen we dat gedichtje op haar kamer vonden.
Henk is realist genoeg om te beseffen dat de dag kan komen dat zijn dochter haar vriendin wil komen voorstellen. Tegelijk duwt hij die gedachte het liefst zo ver mogelijk van zich af. „Hoe nuchter en rustig ik ook ben, daar zou ik het heel moeilijk mee hebben. Vooral omdat de Heere het in Zijn Woord verbiedt. Zoals ik er nu tegenaan kijk, zal ik hen niet op voorhand de deur weigeren. Karin weet hoe we erover denken. We zullen het nooit goedpraten. Maar het blijft je kind.

Wanhoopskreet
Het advies van Bettie om contact op te nemen met het bureau voor Evangelische Hulpverlening aan Homofielen (EHAH), legde haar lesbische dochter naast zich neer. „Daar gelooft ze niet in. Ze is ervan overtuigd dat homofilie een aangeboren geaardheid is, waar niets aan te veranderen valt. Toen we haar zeiden dat God de mens goed, en naar Zijn beeld geschapen heeft, was haar reactie: Dan heeft Hij bij mij waarschijnlijk een foutje gemaakt. Dat deed ons heel erg pijn, maar ten diepste was het een wanhoopskreet.
Op verzoek van Karin maakten Henk en Bettie de familie pas deelgenoot van hun geheim, toen hun dochter dat mentaal aan kon. „Dat heeft een halfjaar geduurd. Soms stikten we er bijna in, vooral als mensen vroegen hoe het met haar ging. Dan kon je niet eerlijk zijn. Het was voor ons een hele opluchting toen we konden vertellen wat er aan de hand was. Voor de familie was het ook een geweldige schrik. Iedereen was sprakeloos.
De vader van Bettie meende, zeker aanvankelijk, dat de lesbische geaardheid van zijn kleindochter door therapeuten was aangepraat. Henk en Bettie oordelen aanmerkelijk positiever over de kliniek waar hun dochter was opgenomen. „Wij hebben heel goede ervaringen met de seculiere hulpverlening. Als ouders zijn we altijd serieus genomen. Niets dan lof, wat dat betreft. Wel is het een feit dat ze over relaties heel vrij denken.

Keihard
Hartverwarmend was voor beide ouders dat niemand van de familie hun dochter liet vallen. Wel valt hen op dat het probleem waarmee ze worstelt, wordt genegeerd. „Ze durven er niet over te praten, ze willen er niet over praten of ze kunnen er niet over praten. Dat laten we maar zo.
Het heeft ook voordelen. De meeste mensen in onze kring zijn op dit gebied zo verschrikkelijk onkundig, dat ze de domste dingen zeggen. Daar hebben Karin en onze adoptiezoon zich altijd geweldig aan gestoten, in allerlei opzicht. Wij hebben in alle moeilijke omstandigheden heel veel steun gehad aan de tekst: Indien iemand van u wijsheid ontbreekt, dat Hij ze van God begere, Die een iegelijk mildelijk geeft en niet verwijt. Sommige kerkmensen kunnen keihard zijn, maar de Heere is zo anders. Bij Hem kunnen we altijd terecht, dat hebben we al vaak mogen ervaren.
Hoewel ze niet met hun kruis te koop willen lopen, is er soms de vurige behoefte ook eens te kunnen spreken met lotgenoten. Christen-ouders van homofiele kinderen die hun gevoelens, hun vragen en hun problemen van binnenuit kennen. „Waarbij we niet zozeer aan een officiële vereniging denken, maar aan informeel contact met mensen die in dezelfde situatie verkeren. Om ervaringen uit te wisselen en gevoelens te delen. Je voelt je vaak zo verschrikkelijk eenzaam. Homofilie is onder ons al bijna onbespreekbaar, over lesbische vrouwen wordt nooit gesproken. Terwijl ze er ook in onze kring zijn.

Nooit verkeerd
Nadat bekend was geworden dat Karin een levensbedreigende operatie moest ondergaan, besloten Henk en Bettie hun predikant in te lichten over de lesbische geaardheid van hun dochter. „Hoewel ze al jaren niet meer naar de kerk ging, stond ze nog steeds als dooplid ingeschreven. We wilden het nu niet langer voor de kerkenraad verzwijgen. Bij de dominee hebben we echt een luisterend oor gevonden. Ook de ouderling die kort daarna op huisbezoek kwam, was erg aangedaan toen we het hem vertelden. Zijn reactie zal ik nooit vergeten: Zullen jullie haar altijd liefde blijven geven.
In het afstand nemen van de kerk speelde haar geaardheid voor Karin slechts een bijkomende rol. „Ze had al jaren uitgesproken ideeën over wat volgens haar het geloof zou moeten inhouden. Bij ons vond ze het allemaal te zwartgallig. Je kan niks, je mag niks, een mens is nergens toe bekwaam. Ze is op een wat vrijzinnig spoor terechtgekomen, heel horizontaal. Volgens haar gaat het erom dat je goed doet. Waarbij ze ons wel in onze waarde laat. Net als onze zoon.
Het moeilijkst zijn voor beide ouders de geestelijke raadsels. Zowel bij de geboorte van Karin als bij de adoptie van hun zoon werden ze op een bijzondere wijze vanuit het Woord bemoedigd. Nu gaan juist deze twee kinderen niet meer naar de kerk, en blijkt de dochter lesbisch te zijn. „Dat maakt het dubbel zwaar, snikt Bettie. „Waarom laat de Heere dit allemaal gebeuren? Soms voel ik zon opstand in mn hart. Maar er zijn ook tijden dat ik mag weten dat God het nooit verkeerd doet. Als je iets mag ervaren van Psalm 84 vers 3: Welzalig hij die al zijn kracht en hulp alleen van U verwacht, dan mogen het ook wel eens gebaande wegen zijn. Dan kom je onder die kinderen te staan en is de angel eruit. Al blijft er altijd de worsteling in het gebed: O Heere, ontferm U over hen, ruk ze als een brandhout uit het vuur. De Heere heeft maar één woord te spreken, en het is er.

Ter bescherming van de privacy van de geïnterviewden zijn gefingeerde namen gebruikt. De afgebeelde foto heeft geen directe relatie met het artikel. Lezers die in contact willen komen met Henk en Bettie, kunnen dat doen via de redactie.

Volgende keer (slot): reacties uit de gereformeerde gezindte.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen