Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Alternatieven voor de kerktelefoon

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Alternatieven voor de kerktelefoon

„Het Astent-systeem is een combinatie van de klassieke telefonie en technieken die aan de basis van internet ten grondslag liggen"

11 minuten leestijd Arcering uitzetten

Al jarenlang kunnen naar schatting zon 100.000 zieken en bejaarden gebruik maken van de kerktelefoon. De exorbitante kostenstijging die KPN heeft doorgevoerd, baart echter veel kerkelijke gemeenten zorgen. Gemeenten worden geconfronteerd met enorme bedragen. Daarom is de telecommunicatiemarkt al geruime tijd op zoek naar goedkopere alternatieven.

Het huidige kerktelefoonsysteem van KPN bestaat al bijna 90 jaar. De werking ervan is gebaseerd op vaste telefoonhuurlijnen vanaf de kerk naar elke aangesloten luisteraar. In feite is het een soort privé-verbinding tussen kerk en woonhuis. Voor de goedkoopste aansluiting, als de luisteraar dicht bij het kerkgebouw woont, betaalde de kerk tot voorjaar 2000 ongeveer 3 euro per maand. Nadat Kabelfoon (Cai Westland) bij de OPTA had geprotesteerd dat KPN de dienst beneden de kostprijs aanbood, verhoogde KPN in 2000 de tarieven naar ruim 16 euro per maand. Het werkelijke tarief is in veel gevallen aanzienlijk hoger, naarmate de afstand tussen kerk en woonhuisaansluiting groter is. Het tarief kan daardoor zelfs oplopen tot over de 100 euro per aansluiting. Er zijn kerken die gemiddeld meer dan 40 euro per maand per aansluiting betalen.
Inmiddels is het aantal aansluitingen van het KPN-systeem gedaald naar 40.000. De continuïteit van de dienst is in het geding, omdat het systeem niet meer wordt onderhouden door KPN. Het komt al regelmatig voor dat er geen nieuwe luisteraars meer worden aangesloten.

Lange-termijnoplossing
Iemand die al enige tijd werkt aan een alternatief voor het traditionele KPN-kerktelefoonsysteem is Jan Knoppers uit Hilversum. Met zowel een technische als een bedrijfseconomische opleiding is hij al ruim 20 jaar in de telecomindustrie werkzaam. Hij houdt zich bezig met het ontwerpen van nieuwe telecommunicatiediensten en -netwerken. Zo heeft hij bij de hoofdleverancier voor het vaste telefoonnetwerk van KPN, Lucent Technologies, belangrijke delen van het KNP-telecomnetwerk helpen ontwerpen. „Omdat KPN enkele jaren geleden besloten heeft niet meer in haar huidige, gedateerde kerktelefoonsysteem te investeren, ben ik anderhalf jaar geleden voor mezelf begonnen met het uitwerken van een alternatief. De motivatie was niet alleen van economische aard, ook speelde de overweging dat voor de kerktelefoon een professionele lange-termijnoplossing gevonden moest worden. Een concept dat ik voor KPN had ontworpen, heb ik toen omgewerkt. Dit wordt door mijn bedrijf Astent: eigentijds in kerktelefonie op de markt gebracht. Het systeem is een combinatie van de klassieke telefonie en technieken die onder andere aan de basis van internet ten grondslag liggen.
Behalve Knoppers is nog een aantal andere telecomspecialisten bezig alternatieven te ontwikkelen voor het traditionele KPN-systeem. „Naast het Astent-systeem zijn er vier andere alternatieve technieken: de oplossing via de ether op basis van radiofrequenties, de oplossing via de kabel, waarmee ook radio- en televisiesignalen worden geleverd, de oplossing met een ISDN-centrale in de kerk en ten slotte de internetoplossing. Al deze alternatieven hebben zo hun voor- en nadelen.

Open uitzending
Omdat het vaste huurlijnennetwerk van KPN op termijn verdwijnt, moeten kerkenraden kiezen voor een van de alternatieven. Knoppers: „Voor een oplossing via de ether, de zogenaamde kerkradio, moet een frequentie worden toegewezen. Daar moet licentie voor betaald worden. De aanschaf van de apparatuur is duur, maar het uitzenden, zeker als het om vele uren gaat, is goedkoop. Met proeven wordt bekeken of dit een goede oplossing is. Daar staat tegenover dat sommige kerken geen open uitzending willen, waar iedereen naar kan luisteren, en waarbij de reikwijdte van de ontvangst beperkingen heeft. Bovendien heeft het ministerie maar voor een beperkt aantal jaren deze frequenties beschikbaar gesteld. Bij open uitzendingen moet verder rekening gehouden worden met muziekrechten.
Volgens Knoppers vergt uitzenden via de kabel hoge investeringskosten in apparatuur en aansluitkosten op het kabelnetwerk. Bovendien staan kabelexploitanten niet te trappelen om contracten af te sluiten voor kerktelefoongebruik, vanwege het relatief geringe aantal luisteraars. Dat levert hun te weinig op.
De telefooncentrale in de kerk noemt Knoppers een bijzonder dure oplossing. „Binnen een bepaald kerkelijk segment, dat zich verre houdt van alles wat met radio of internet te maken heeft, is er wel belangstelling voor.
De internetoplossing, die onder andere FilterNet in samenwerking met Solcon biedt, zit er volgens hem qua kosten een beetje tussenin.
Astent schijnt verreweg de goedkoopste oplossing te zijn qua investering in apparatuur. De abonnementskosten zijn vergelijkbaar met die van andere alternatieven.

Eén ding is zeker: over niet al te lange tijd trekt KPN de stekker uit het huidige systeem. Een aantal alternatieven staat in de startblokken. Sommige worden al beproefd. De meeste kerken wachten de resultaten af. Voorlopig blijft het een grote vraag wie het gaat worden. Volgens Knoppers moet ieder voor zich naar de eigen omstandigheden kijken. Er bestaat een redelijke kans dat KPN het Astent-systeem op de markt gaat brengen als opvolger van haar eigen systeem.
Medio oktober maakten we een rondgang langs de diverse initiatieven.

Internet
Het kerkabonnement van FilterNet is een initiatief van de Evangelische Omroep, in samenwerking met internetprovider Solcon. „Internet biedt talloze gebruiksmogelijkheden, kopt de brochure. „Zo kunnen luisteraars bijvoorbeeld op het televisiescherm de liturgie van de dienst meelezen. Voor wie geen televisie heeft kan het luisterkastje ook op een Hifi-installatie of op de telefoon met een paar PC luidsprekertjes aangesloten worden. FilterNet adviseert een ADSL aansluiting. Voordeel daarvan is de zeer goede geluidskwaliteit en voor de kerk het onbeperkt uitzenden van diensten zonder beltikken. In tien maanden is de investering in startkosten terugverdiend. Daarna is het kerkabonnement elke maand ruim 185 euro goedkoper dan KPN.
In de christelijke gereformeerde kerk van Kampen is het eerste deeltraject van FilterNet op 21 september van start gegaan. Koos Starreveld: „Er zijn nu vier luisteraars aangesloten. Dat worden er straks ongeveer 25. Tot nu toe zijn we tevreden. De geluidskwaliteit is goed. Het voordeel voor de luisteraar is dat men overal vandaan kan inbellen om de kerkdienst te beluisteren. Uiteraard hebben we een aantal alternatieven bekeken. We zijn uiteindelijk uitgekomen bij FilterNet, omdat de EO en de provider gesteund worden door vele christelijke organisaties en we daarom vertrouwen hebben in een degelijke financiële achtergrond.

KIS/KMS
Pellegrom Telecommunicatie heeft elf jaar geleden een zogenaamd Kerk Inluister systeem (KIS) ontwikkeld. Dit is een analoog systeem, waar ongeveer 25 kerken mee werken. Het werd speciaal ontworpen voor luisteraars van buiten de inbelregio, omdat voor die groep de KPN-voorziening erg duur was. Bijna drie jaar geleden werd M. Kooijman, die destijds nog in dienst was van Pellegrom, door de Gereformeerde Gemeente in Nederland te Opheusden gevraagd dit analoge systeem uit te breiden. Kooijman Communicatie (KoCo) breidde het systeem uit en veranderde het in een digitale versie. Vanaf die tijd heet het een Kerk Meeluister systeem (KMS). Intussen werkt het al enige jaren in Opheusden en binnenkort ook in de gelijknamige gemeente van De Beek/Uddel.
Volgens G. van Bochove, diaken van de Opheusdense gemeente, is het systeem behoorlijk geperfectioneerd. „Er zijn nu zestig van de tachtig kerktelefoonluisteraars op KMS aangesloten. Voordeel ten opzichte van het KIS-systeem is dat luisteraars nu niet meer hoeven in te bellen via een persoonlijk nummer. Dat gaf bij ouderen soms wat problemen. Ook wanneer het nummer uitlekt, waardoor anderen gaan inbellen om mee te luisteren. De luisteraar heeft nu een kastje waarin het nummer is geprogrammeerd. Men moet nu alleen maar het kastje aanzetten. De inbelnummers kunnen we zelf beheren. Het gebruiksgemak is dus aanzienlijk verbeterd. Vergeleken met de vaste lijnen van KPN zijn met dit systeem vrij hoge investeringen gemoeid. Daartegenover staan weer lage abonnementskosten, geen aansluitkosten en geen wachttijden.

Telefoon
Lagarde Telecom in Putten heeft in samenwerking met Colt Telecom een vergelijkbaar systeem ontwikkeld, dat eveneens luistert naar de naam Kerk Inluister systeem (KIS) en vergelijkbaar is met KMS van KoCo.
Gerrit van Lagen van Lagarde: „KIS is een telefooncentrale die verbonden wordt met de geluidsinstallatie in de kerk. Er worden telefoonlijnen op aangesloten, waarop de thuisluisteraars via 0900-nummers met nummerherkenning kunnen inbellen. Met een KIS-luidsprekerbox kan men de dienst volgen.
We kunnen ook een KIS PC Systeem leveren. Dat werkt als een computer, waarop de diensten worden opgeslagen en naar believen op een zelf gekozen tijdstip kunnen worden beluisterd.
Colt heeft toegezegd het allemaal nog goedkoper te maken, door een deel van de opbrengst terug te schenken aan de kerk.
Bij navraag blijkt dat het systeem van Lagarde nog nergens operationeel is. Het verkeert nog in het laboratoriumstadium. De eenmalige investeringen voor de apparatuur zijn hoog. De periodieke ISDN-abonnementskosten blijven terugkomen. De gesprekskosten worden betaald door de luisteraar.

Ether
Bij de stichting Intermediair Kerkomroep Nederland (iSKN) zijn inmiddels de eerste resultaten bekend van proeven met kerkradio.
Volgens W. Drooger, die namens het Deputaatschap Diaconale en Maatschappelijke Zorg van de Gereformeerde Gemeenten deel uitmaakt van het iSKN, is deze draadloze oplossing een proef. Het werkt dus als kerkradio, via de ether. Sinds begin september is het systeem operationeel bij de Gereformeerde Gemeente in Ridderkerk. Voorbereidingen worden getroffen in Nunspeet en door de Christelijke Gereformeerde Kerk in Lisse.Do Schellevis, contactman in Ridderkerk: „We hebben nu vijf kastjes uitstaan. Onze eerste indruk is dat het goed werkt. De geluidskwaliteit is vergelijkbaar met die van de KPN-standaard. De kerk beschikt over een zendvergunning, een radiozender en een antenne. De luisteraar heeft een aparte ontvanger, want hij kan de dienst niet via de gewone radio beluisteren. Het systeem heeft een bereik van ongeveer 10 kilometer. Wie buiten dat ontvangstbereik woont, zou problemen kunnen hebben met ruis. Onze zender staat echter maar 18 meter hoog, terwijl een hoogte tot 30 meter is toegestaan. We kunnen dus nog wat de lucht in en de antenne in het kastje bij de luisteraar beter richten. We hebben nog niet onderzocht of er illegaal wordt meegeluisterd. Dat zou niet mogelijk zijn, maar je weet nooit waartoe hobbyisten in staat zijn. De aanschaf van de apparatuur is de grootste kostenpost. Verder zijn er nauwelijks maandelijkse kosten verbonden aan deze oplossing via de ether. Alleen voor de zendvergunning betalen we een gering bedrag.
De 65-jarige C. Soeteman woont 4,5 kilometer van het Ridderkerkse godshuis. „Het systeem bevalt me uitstekend, zegt hij. „Ik vind de geluidskwaliteit beter dan van het KPN-systeem. Bovendien is het goedkoper. Ik zou het niet meer kwijt willen. Het stoort wel eens een beetje, maar als ik de antennedraad -of is het een aardedraad?- een beetje anders hang, dan is het weer perfect.

Kabel
De Gereformeerde Gemeente van Gouda werkt al vier of vijf jaar met een oplossing via de kabel (CAI). „We hebben daarvoor een overeenkomst met de kabelexploitant, zegt de Goudse koster. „Er zijn ongeveer zestig luisteraars op aangesloten. Die hebben een decoder in huis, die alleen het signaal van de kerktelefoon doorlaat. Het werkt perfect en is vergeleken met het systeem van KPN niet duurder. Over t algemeen hebben we geen problemen.


Kerktelefoon nieuwe stijl
Het Astent-systeem bestaat uit eenvoudig te bedienen zenders (de Modulo) en ontvangers (de BelCanto). Beide zitten in dezelfde behuizing (afmetingen 20 x 15 x 5 cm) en worden bediend met een eenvoudige aan/uit-knop. De zender is voorzien van een ISDN-aansluiting, de ontvanger kan op een gewone telefoonlijn worden aangesloten. De zender wordt verder aangesloten op de geluidsinstallatie in de kerk en de ontvanger op een stereotoren of een PC-luidsprekersetje bij de luisteraars thuis.
Iedere deelnemende kerk krijgt haar eigen, unieke, zescijferige identificatienummer. Met behulp van een gewone telefoon wordt dit nummer eenmalig in de zender en ontvangers van de desbetreffende kerk geprogrammeerd. Dit identificatienummer bepaald het kanaal waarop de kerkdienst wordt uitgezonden.
Als in de kerk de zender wordt aangezet, verbindt deze zich automatisch met een centraal beheersysteem. Dat gebeurt ook als de luisteraars hun ontvanger aanzetten. Het beheersysteem verbindt de luisteraars met de kerk, doordat beiden hetzelfde zescijferige identificatienummer hebben. Vanaf dat moment kunnen de luisteraars luisteren naar de dienst in hun eigen kerkgebouw. Wordt aan het eind van de kerkdienst de zender weer uitgezet, dan zorgt het beheersysteem ervoor dat de verbindingen met de luisteraars weer worden verbroken. Luisteraars kunnen op ieder gewenst moment zelf hun ontvanger uitzetten en later weer aanzetten.
Zender en luisteraars hebben alleen toegang tot hun eigen kanaal. Het centrale beheersysteem controleert aan de hand van de telefoonnummers of kerk en luisteraars toegang hebben tot het opgegeven kanaal. Zo wordt fraude of oneigenlijk gebruik van het systeem voorkomen.
Via een afgeschermd deel van de Astent-website krijgen deelnemende kerkgenootschappen rechtstreeks het beheer over hun eigen luisterbestand. Het toevoegen en/of verwijderen van luisteraars is een zeer eenvoudige handeling die zelf uitgevoerd kan worden. Het aansluiten van nieuwe luisteraars bestaat uit het beschikbaar stellen van een kerktelefoon-ontvanger plus het toekennen van inbelfaciliteit via deze webpagina. Dit maakt het systeem bijzonder flexibel, zodat het ook mogelijk is gemeenteleden voor korte periodes van de kerktelefoon gebruik te laten maken.
Alle faciliteiten van de huidige kerktelefoon, zoals het kunnen uitzenden vanuit meerdere kerkgebouwen, het koppelen van kerktelefoonnetwerken bij speciale gebeurtenissen e.d. worden ondersteund. Deze kunnen eveneens in eigen beheer worden verzorgd en brengen geen meerkosten mee.

Dit artikel werd u aangeboden door: Terdege

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van woensdag 19 november 2003

Terdege | 116 Pagina's

Alternatieven voor de kerktelefoon

Bekijk de hele uitgave van woensdag 19 november 2003

Terdege | 116 Pagina's