Zelf geurige potpourris maken

Een traditionele potpourri bestaat bijvoorbeeld uit rozen en lavendel. Vooral de ouderwetse Damascener, Centifolia- en Gallicarozen geuren sterk. Ze waren van oudsher favoriet omdat ze, evenals lavendel, lang hun geur bewaren.
Allerlei geurende tuinbloemen zorgen voor een zomerse, landelijke sfeer. Geurige wortelstokken, aromatische zaden en mooi verkleurd blad benadrukken het karakter van de herfst. Een mengsel met de krachtige, robuuste aromas van sterk geurende houtsoorten, wierookharsen en specerijen is een heerlijke potpourri op donkere winteravonden bij de openhaard.
De hoofdbestanddelen worden altijd ondersteund door de toevoeging van bepaalde kruiden, specerijen, wierookharsen, fixatieven en etherische oliën. Zonder geurfixatieven zou de potpourri snel zijn geur verliezen. Veel specerijen, zaden, wierookharsen en kruiden hebben geur-fixerende eigenschappen. Vanwege hun sterke aroma kunnen ze maar in kleine hoeveelheden toegepast worden. Ze worden daarom gebruikt in combinatie met minder sterk geurende fixeermiddelen zoals gemalen kalmoeswortel of iriswortelpoeder. Etherische olie versterkt de geur van de belangrijkste ingrediënten, maar kan ook ontbrekende geuren toevoegen. Gebruik de olie spaarzaam want deze is bijzonder geconcentreerd.

Materiaal verzamelen
Pluk bloemen, kruiden en andere ingrediënten bij droog en warm weer. Droog het materiaal op een warme, luchtige en donkere plek. Kruiden kunnen in kleine bosjes opgehangen worden, maar bloemen, losse (bloem)blaadjes, bessen en losse zaden worden vlak gedroogd op een vel papier of horraam, zodanig dat ze elkaar niet raken. Zaadschermen kunnen ondersteboven in een papieren zak te drogen worden gehangen. Eenmaal droog, wordt het materiaal in luchtdichte trommels en potten opgeslagen. Verzamel vooral ook materiaal dat gebruikt kan worden om de potpourris te versieren. Een rozenpotpourri die is opgemaakt met gedroogde rozen in prachtig verstilde tinten is de moeite waard. Naast bloemen zijn zaaddozen, bessen, bottels, bladeren, mos, schors en takjes prachtig versieringsmateriaal.

Nat of droog
Voor het mengen van een potpourri bestaan twee methoden; de zogenaamde natte of vochtige methode en de droge methode.
De potpourri volgens de natte methode is de oudste. De eenvoudigste natte methode bestaat uit twee fasen, waarbij in de eerste fase alleen gebruik wordt gemaakt van niet geheel gedroogde rozenbloemblaadjes en zout. Na een periode van tien dagen worden vervolgens de overige ingrediënten toegevoegd en moet het mengsel nog eens zes weken staan. Voordeel van deze methode is dat de geur van de potpourri sterk en duurzaam is. Nadeel is dat er tijdens de bereiding kans op schimmelvorming bestaat. Het mengsel is niet mooi om te zien, maar kan versierd worden.
Bij de droge methode worden alle droge ingrediënten in één keer gemengd en na een periode van zes weken is de potpourri klaar voor gebruik. De versiering kan veel nonchalanter; het gedroogde mengsel op zich is ook al mooi. Een potpourri die permanent geopend is en waarvan de geur minder is geworden, kan van tijd tot tijd verjongd worden. Verwijder hiervoor de versiering en voeg wat druppels etherische olie aan het mengsel toe. Verpulver wat van de blaadjes en andere ingrediënten en roer alles goed door.

Werkwijze droge methode
- Meng in een schaal bloemen, bloemblaadjes, lavendel en andere kruiden, houtschaafsel, zaden, harsen, ongemalen specerijen, blaadjes, schors etc.
- Meng in een apart schaaltje de fijngemalen specerijen, iriswortelpoeder of andere fixeermiddelen samen met de etherische olie.
- Voeg dit mengsel bij het eerste en meng alle bestanddelen zorgvuldig.
- Doe het mengsel in een pot die luchtdicht afgesloten wordt en zet deze op een warme, donkere plaats. Schudt de pot zo nu en dan.
- Na zes weken is de potpourri klaar voor gebruik.
- Doe de potpourri in een mooie schaal. Houd eventueel een deel van het mengsel apart om de potpourri later te verjongen. Maak de potpourri op met bloemen en ander materiaal.

Werkwijze natte methode
Fase 1:
- Droog bloemblaadjes van rozen twee tot drie dagen, ze zijn dan nog niet droog en voelen leerachtig aan.
- Leg in een aardewerk pot (of weckpot) een laag van deze (niet geheel gedroogde) blaadjes van ongeveer 1 cm.
- Strooi er een laag zout (zonder jodium) over.
- Bedek het zout met een volgende laag rozenblaadjes en strooi ook hier zout over.
- Vervolg deze werkwijze zolang er voldoende rozenblaadjes zijn. Druk de lagen goed aan.
- Op 1 kopje blaadjes wordt 1/3 kopje zout gebruikt. Verdeel dit gelijkmatig tussen de lagen. De laatste laag is altijd zout.
- Vul de pot niet in zijn geheel, en maak niet te grote hoeveelheden tegelijkertijd. Zet de pot, die niet wordt gesloten, 10 dagen op een donkere, droge en goed geventileerde plaats. In deze tijd worden de rozenblaadjes en het zout hard.

Fase 2:
- Verkruimel de brokjes van zout en rozenblaadjes.
- Meng er de overige ingrediënten zoals bloemen, lavendel en andere kruiden doorheen.
- Meng ook hier de gemalen specerijen, iriswortelpoeder en etherische olie eerst in een apart schaaltje en voeg dit vervolgens bij het eerste mengsel.
- Ga verder te werk als omschreven bij de droge methode.

Recept
Een traditionele rozenpotpourri volgens de natte methode kan gemaakt worden met het volgende recept:
- Verwerk de ingrediënten zoals beschreven onder Fase 1
- 6 kopjes verse rozenbloemblaadjes
- 2 kopjes zout

Fase 2:
Meng het hierboven verkregen mengsel met de volgende ingrediënten:
kopje citroenverbena
kopje rozemarijn
1 kopje lavendelbloemen
25 gram iriswortelpoeder
4 druppels rozenolie
Een zelfde rozenpotpourri maar dan volgens de droge methode bevat dezelfde ingrediënten. Neem in plaats van 6 kopjes verse rozenbloemblaadjes 6 kopjes droge blaadjes. Het zout is hierbij uiteraard niet nodig. Voeg eventueel een theelepel gemalen kruidnagelen en een theelepel gemalen kaneel toe.

Ingrediënten
- Geurige bloemen en bloemblaadjes: roos, viool, anjer, muurbloem, jasmijn, sering, tabaksplant, kamperfoelie, goudsbloem, tuinviolier, heliotroop, gewone bergamot.
- Kruiden: lavendel, rozemarijn, citroenverbena, heiligenbloem, citroenmelisse, munt, gagel, salie, roomse kervel, eucalyptus, kamille, mirte, citroenkruid, lievevrouwebedstro, rozengeranium (Pelargonium Graveolens), citroengeranium, (Pelargonium citronellum).
- Aromatische zaden en specerijen: komijn, kaneel, roomse kervel, kruidnagel, dille, tonkaboon, steranijs, piment, karwij, jeneverbes,
engelwortel, vanille, koriander, nootmuskaat.
- Geurige wortelstokken: roomse kervel, Griekse alant, nagelkruid, gember,
engelwortel, kalmoes, iriswortel (Iris germanica Florentina).
-Harsen: olibanum (Boswellia sacra), benzoë (Styrax benzoin), storax (Styrax officinalis).
- Hout, schilfers, bast, naalden, knoppen, jonge spruiten: ceder, balsempopulier, sandelhout, campêche, berberis, lariks, spar, den, Quassia (Quassia armara).

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen