Pijn op de borst
„Wil je tussendoor even naar mevrouw Van der Meulen? Ze heeft heftige pijn op de borst, ze moest zojuist braken. We zien deze 54-jarige mevrouw regelmatig in verband met de controle van haar bloeddruk. Ze heeft risicofactoren voor een hartinfarct, dus er is zeker reden om er snel heen te gaan.
Haar man doet de deur open: „Kom gauw, dokter, dit gaat echt niet goed. In de kamer loopt mevrouw Van der Meulen heen en weer met een van pijn vertrokken gezicht. „Zullen we even gaan zitten? Wat opvalt, is dat mevrouw erg moeilijk kan stilzitten, af en toe kokhalst ze.
„Wanneer is het begonnen?
„Ja, eh... een halfuur geleden?
„De pijn zit op de borst?
„Nou, nee, meer hier. Mevrouw wrijft met haar hand over haar maagkuiltje en onderzijdeborstbeen.
„Trekt de pijn ergens heen: naar uw arm of hals?
„Nee, alleen maar naar mn rug, bovenin.
Het beeld wordt wat duidelijker. Het lijkt meer op iets in de bovenbuik dan op haar hart. „Wat hebt u vanmiddag gegeten?
„Ja, dat kan het best zijn, hij had zin in patat. Nou, voor mij hoeft het niet, maar ja... Ondertussen beweegt ze haar hoofd richting de schuldig kijkende echtgenoot. Ik kijk de patiënte nog even na en houd het op galstenen, wat ik haar vertel. Na een injectie zakt de pijn.
„En wat nu, dokter? Mijn voorstel is om een echo van de bovenbuik te maken. Dit gebeurt de volgende dag. De uitslag is: in de galblaas zijn vele schaduwen zichtbaar, die het beste passen bij galstenen. Na enkele weken wordt mevrouw geopereerd. Vol trots (of is het verbazing?) laat ze me een potje met vele galstenen zo groot als knikkers zien.
Cholesterolstenen
Veel mensen hebben galstenen. Gelukkig zijn de meeste stenen ongevaarlijk en zorgen ze niet voor klachten. Galstenen ontstaan meestal door samengeklonterd cholesterol, dat door de lever gemaakt wordt en via de galwegen naar de twaalfvingerige darm wordt afgevoerd. Deze stenen worden ook wel cholesterolstenen genoemd. Ze hebben niets te maken met het cholesterolgehalte in het bloed, maar wel met de hoeveelheid cholesterol die de lever maakt en afvoert. Wanneer zon steentje in een galgangetje komt, dan trekt zon galgangetje samen en probeert het de steen eruit te werken. Dit samentrekken geeft een koliekpijn in de bovenbuik, die vaak uitstraalt naar de rug. De pijn kan zo heftig zijn, dat mensen ervan braken. De galblaas trekt vooral samen na een vetrijke maaltijd. Soms verminderen de pijnaanvallen door een vetarm dieet te houden.
Af en toe lukt het de galblaas en galwegen om een klein steentje via de galgang naar de dunne darm te verplaatsen. Dan wordt het steentje afgevoerd met de ontlasting en is de patiënt pijnvrij. Hoewel een galsteen zonder klachten niet behandeld hoeft te worden, heeft men wel meer kans op een galblaasontsteking of een alvleesklierontsteking. Dit komt vooral voor als er toch een steentje vast gaat zitten in een galgangetje.
De vier Vs
Galstenen worden operatief verwijderd. Dit kan via een buisje (laparoscopisch) of met een snede. Als het via een snede gebeurd, is het een relatief grote operatie waarna men vaak nog enige weken moe is. Na de operatie kunnen mensen toch nog bovenbuikpijn houden. Dit komt (uiterst zeldzaam) omdat er weer nieuwe steentjes ontstaan. Niet in de galblaas, maar in de overgebleven galgang. Wat vaker voorkomt, is pijn of een onprettig gevoel in de bovenbuik, doordat galstoffen direct vanuit de lever naar de dunne darm en soms naar de maag lopen. Deze zorgen voor een lichte maagontsteking.
Wie hebben de meeste kans op een galsteen? Denk aan de vier Vs: vrouw, veertig, vruchtbaar, vet. Dus de dikkere, veertigjarige, vruchtbare, vet etende vrouw.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van woensdag 25 augustus 2004
Terdege | 88 Pagina's