De gevaarlijkste mannen van Europa

Binnen in de bus heerst een angstaanjagend zwijgen. Alleen geschuifel van voeten, zacht gekuch en nerveus getrommel verstoren de stilte. Tientallen gekaapte passagiers zitten gespannen in het half-duister te wachten. De verlichting brandt nauwelijks en de luikjes voor de ramen zijn stuk voor stuk naar beneden gelaten. De stilte wordt aan stukken gescheurd als voor, achter en opzij van de bus, vrachtwagens met krijsende banden remmen, de deuren open knallen en zwarte schimmen naar binnen stormen. „Tango! Links voorin!" roept één van de schimmen. „Put your weapon down. Weapon Op het lichaam en het' van de 'tango' - de terrorist verschijnen een stuk of wat rode puntjes, afkomstig van richtlasers op de wapens van de zwart gemaskerde militairen. De laser laat rode puntjes zien op de plek waar het wapen op wordt gericht.
Voor de kaal geschoren terrorist zijn de onheilspellende lichtpuntjes overtuigend. Hij kan weinig anders doen dan zijn wapen laten vallen. „Put your hands on your head!" krijgt hij te horen. Nog voor hij goed en wel zijn handen op z'n hoofd heeft, duwt één van de militairen de man hardhandig tegen de rugleuning tegenover hem. Z'n armen worden achter zijn rug gewrongen en geboeid wordt de man afgevoerd. En terwijl de 'tango' links voorin werd uitgeschakeld, hebben anderen militairen zich over de andere twee kapers 'ontfermd'. Opnieuw is een oefening van de BBE-Mariniers geslaagd.

Molukse kapingen
De mariniers van de BBE zijn al zo'n dertig jaar het neusje van de Nederlandse anti-terreurzalm. „Als wij er aankomen, dan helpen luiers niet meer", grijnst één van de mariniers. De gijzeling van de Israëlische sportploeg tijdens de Olympische Spelen van 1972 was de aanleiding voor de oprichting van deze speciale eenheid. De sportersploeg werd gegijzeld door Palestijnen en kwam uiteindelijk om bij een mislukte bevrijdingspoging van de Duitse politie. Veel landen, waaronder Nederland, beseften dat ook zij wel eens doelwit zouden kunnen worden van terroristische aanslagen en besloten maatregelen te nemen. In de ruim dertig jaar dat de eenheid bestaat, hebben de mariniers zich dan ook al een flink aantal keren bewezen. Nog geen twee jaar na de oprichting in 1972 kon de BBE al twee gijzelingen en één geslaagde bevrijdingsoperatie op haar conto schrijven. In de jaren die daarop volgden werden mariniers in 1975 gewaarschuwd bij de treinkaping door Molukkers bij Wijster en de gelijktijdige gijzeling in het Indonesische consulaat in Amsterdam. Nog een twee jaar later grepen mariniers met geweld in bij een treinkaping in De Punt en bestormden een door Molukse jongeren bezette school in Bovensmilde. Tenslotte maakte de BBE in 1978 in Assen een eind aan een gijzeling in het Drentse provinciehuis. Ook na de dreiging van een aanslag op de tunnels in Rotterdam en Amsterdam, kort na 11 september 2001, verschenen de zwart-gemaskerde mariniers op het strijdtoneel. Zeer recent werd de eenheid onverwacht ingezet tijdens de belegering van een huis in het Haagse Laakkwartier, waar zich moslim-extremisten verscholen. Kort daarna werd bekend dat de mariniers ook mankracht leveren aan de nieuwste anti-terreureenheid: de BBESnelle Interventie Eenheid (BBESIE). De BBE werd niet alleen in Nederland ingezet, maar ook in voormalig Joegoslavië. Zo doorzochten mariniers op de Adriatische zee schepen op verboden wapentransport. In 1997 arresteerden mariniers en commando's op het vasteland van het voormalig Joegoslavië twee oorlogsmisdadigers. Nog dezelfde dag werden de arrestanten naar Den Haag getransporteerd. In 2001 waren leden van de eenheid als waarnemer in Bosnië actief. En recent kwam de eenheid in het nieuws, toen het journaal berichtte over marinier Erik O., die betrokken zou zijn geweest bij geheime missies in het buitenland. De sergeant-majoor O., die wordt beschuldigd van het doden van een Irakees, zou tijdens deze geheime operaties geleerd hebben buitensporig veel geweld te gebruiken. Ook marinier S., die vorig jaar zijn ex en drie van haar familieleden vermoordde, maakte in het verleden deel uit van de eenheid.

„Gevaarlijkste mannen"
De anti-terreureenheid lijkt een rustig bestaan te hebben: in dertig jaar tijd werd de BBE zo'n tien keer ingezet. De eerste zeven keer daarvan hadden plaats in het eerste decennium van het bestaan. Toch hebben de BBE-mariniers een zware dagtaak, die vooral bestaat uit oefenen, oefenen en nog eens oefenen om de vaardigheden op peil te houden. Vaardigheden die nodig zijn om terroristische acties op booreilanden of schepen en in treinen of gebouwen te kunnen beëindigen. Hoewel mariniers op zich al goed getrainde militairen zijn, is een goede marinier nog geen goede BBE-er. Dus moet een marinier die solliciteert voor de eenheid een smetteloze staat van dienst van twee jaar hebben en krijgt hij daarna een psychologische keuring en een zware fysieke training.
Na de basisopleiding bestaat de verdere vorming uit oefeningen in de 'technieken van het nabijgevecht'. Uit foto's blijkt dat de mariniers bijvoorbeeld in de kantine van de Braam Houckgeest-kazerne in Doorn oefenden met de gewelddadige bevrijding van gijzelaars en het uitschakelen van gijzelnemers. Ook oefenden en oefenen de militairen regelmatig gezamenlijk met andere Nederlandse anti-terreureenheden om het optreden goed op elkaar af te stemmen. Behalve de gezamenlijke oefeningen van de Nederlandse eenheden, wordt ook regelmatig geoefend met buitenlandse anti-terreureenheden, zoals de Britse Special Air Service (SAS) en de Duitse GrenzSchütz Gruppe 9 (GSG 9). Veel is daarover niet bekend. Eén van de sporadische aanwijzigen dat zulke oefeningen plaats hebben, is een brief aan de burgemeester van Maarn. Toen herhaalden de BBEMariniers op de zandafgraving van de NS hun succesvolle „aanval op de gekaapte trein in Vries in juni" voor leden van het 22ste SAS-regiment, één van de regimenten van de Special Air Service, een Engelse elite-eenheid. En in een tijdschrift van de Koninklijke Marine verklaarde een commandant van een buitenlandse anti-terreureenheid een paar jaar terug dat de BBE-ers beslist de „gevaarlijkste mannen van Europa waren". Daarmee is de BBE-er nog geen 'elite'-militair, aldus oudgedienden. „BBE-ers zijn mariniers die een ander kunstje kennen," aldus een voormalige BBE-officier.

Zwaar geschut
Over die kunstjes doet de eenheid niet graag een boekje open. Zoals de militairen van kop tot teen in zwarte overalls zijn gehuld, is ook de eenheid met een waas van geheimzinnigheid omgeven. De waas van geheimzinnigheid is niet alleen bedoeld om te voorkomen dat "de vijand meeluistert", maar ook voor de veiligheid van de manschappen. De eerste commandant van de eenheid werd thuis bedreigd nadat hij herkenbaar op de voorpagina van een krant had gestaan. En een Molukse marinier die deel had genomen aan de bestorming van één van de gekaapte treinen, werd ontzet door zijn collega's nadat andere Molukkers erachter kwamen wat hij voor werk deed. Duidelijk is dat 24 uur per dag een deel van de BBE paraat staat om binnen één of twee uur overal in Nederland te worden ingezet. Voor het vervoer maken de mariniers gebruik van personenauto's of kleine vrachtwagens. Op foto's, die kort na 11 september werden gemaakt bij de streng beveiligde tunnels, zijn Volvo's en Audi's te zien naast groengecamoufleerde Mercedesvrachtwagens. De eenheid is het maximum aan politioneel geweld dat de overheid kan inzetten en wordt daarom alleen bij ernstige terreuracties gealarmeerd. Niet door de commandant van de mariniers, maar door de minister van Justitie die zijn collega van Defensie daarvoor toestemming moet vragen. Om zijn taak uit te kunnen voeren, draagt een BBE-er een kogelwerende helm, kogelvrij vest, brandwerende overall en 'kistjes'. Een Heckler & Koch MP5 machinepistool en een Glock-handvuurwapen zijn de standaardwapens, maar als het nodig is kunnen de manschappen ook ander geschut in stelling brengen.' Flash-bang' granaten, die een oorverdovende knal en een grote flits geven - bedoeld om de terrorist angst aan te jagen, extra munitie en handboeien completeren de uitrusting. Uitgerust en getraind om waar dan ook - zoals de wapenspreuk van de mariniers zegt - in te kunnen grijpen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen