Morfine en euthanasie

„Voordat hij stierf hebt u hem morfine gegeven. Nou, dan doe je toch euthanasie? Je spuit iemand dood, of niet soms?
Peinzend kijk ik hem een tijdje aan. „Dus als je iemand morfine geeft, dan doe je euthanasie?
„Ja, niet dan? Een twijfelende blik vergezelt de vraag.
„Nee! Niet!
„Oh... dat heb ik altijd gehoord... Vorige week, op een verjaardag, zei ik nog tegen mn broer: Morfine gebruik je toch om euthanasie te doen. Nou, hij wist ook niet beter.
Ik begrijp dat er weer een prachtig onderwerp is aangesneden tijdens de bekende visite- en verjaardagsroddel.
„Nee, u vergist zich. Morfine gebruiken we níet voor euthanasie. Het is een uitstekend medicijn tegen benauwdheid en pijn. Als een arts euthanasie verricht, gebruikt hij of zij andere middelen.
Meneer Jansen is inderdaad vorige week overleden aan longkanker. Hij is niet lang ziek geweest. Soms gaat het snel. De laatste dagen voor hij stierf, kreeg hij het benauwd en vanwege doorgroei in zijn ribben had hij veel pijn. Daarom had ik hem morfine gegeven, met succes. Hij had weinig last van pijn en benauwdheid. Hoewel ik dit middel met de familie Jansen besproken heb, is het blijkbaar anders geïnterpreteerd door de buurman, en zo in het circuit van moet je nou toch eens horen... terechtgekomen.

Receptoren
Morfine is het oudste medicijn dat we kennen. Uiteraard niet met deze naam. Rond 1890 werd de stof aspirine uitgevonden. Daarvoor kende men alleen opium. Met opium werden veel klachten bestreden: koorts, pijn, benauwdheid enzovoort. Later is opium gezuiverd en zijn er diverse medicijnen van gemaakt. Nu kennen we de MS-contin, Oxycontin, Sevredol, Morfine-drank/zetpillen en andere. Deze medicijnen werken op receptoren in de hersenen en darmen. Er worden vier soorten receptoren onderscheiden. Ze worden delta, kappa, mu en sigma genoemd (vier Griekse letters). Deze hebben allemaal hun eigen functie. Wanneer de zogenaamde delta-receptoren bezet worden, ervaart iemand een krachtige pijnstilling. De kappa-receptoren geven pupilvernauwing in het oog en sedatie (slaperigheid. De mu-receptor brengt niet alleen pijnstilling, maar ook ademhalingsremming en euforie (vrolijkheid). Deze heeft een verslavende werking. Stimulatie van de sigma-receptor leidt tot dysforie (wat somberheid) en hallucinaties. Het blijkt dat morfine vooral op de mu-receptor en de kappa-receptor werkt.

Bijwerkingen
Vanwege de verschillende receptoren heeft morfine verschillende bijwerkingen. De meest voorkomende bijwerking is obstipatie (verstopping) (90%). Verder komen voor: slaperigheid, misselijkheid, vernauwde pupillen, soms kan men moeilijker plassen, afname van bloeddruk, langzamere en minder diepe ademhaling. In 1% van de gevallen treden hallucinaties en euforie (blij zijn) op.
Deze bijwerkingen maken morfine berucht. Vooral de ademhalingsdepressie is een bijwerking waar menigeen voor vreest. Een te hoge dosis kan zelfs een dodelijke afloop hebben. In het algemeen kun je zeggen dat een inname van 120 mg bij iemand die nog nooit morfine heeft gehad een dodelijk gevolg kan hebben. Mensen die het langer gebruiken, raken eraan gewend. De lever breekt het steeds sneller af. Ooit heb ik een patiënt gehad die 4000 mg per dag gebruikte. Bij verantwoord gebruik kan men dus steeds hoger gaan. Meestal treedt verslaving niet op, als het medicijn gebruikt wordt voor (ernstige) pijn.
Als een arts 10 mg spuit bij iemand die erg benauwd is of bij iemand die veel pijn heeft, is dit adequaat. Er is dan geen sprake van euthanasie. Het doel is de klacht te behandelen. Wanneer iemand na zon injectie toch overlijdt, dan is dat het gevolg van de ziekte, niet van het medicijn.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen