Elk uurwerk is uniek in de Jouster Klokkenmakerij

Joure is bekend geworden door zijn beroemde klokkenmakers. In het begin van de 18e eeuw werden er al stoelklokken gemaakt. Eenvoudig van uitvoering en met een vlakke kast. In de tweede helft van deze eeuw kwamen de eerste staartklokken. Stoel- en staartklok werden elkaars concurrenten. Met als gevolg dat de ambachtslieden op de stoelklokken steeds meer versieringen aanbrachten. De Friese klokken raakten wereldwijd in trek, tot in de verste uithoeken.

Belasting op eiken
Albert van Hes bestiert de huidige Jouster Klokkenmakerij. In winkel en werkplaats staat de tijd niet stil, het is een getik van jewelste. Antieke klokken worden gerestaureerd, van oude modellen worden replicas gemaakt, maar niet alles wordt meer met de hand gemaakt, vertelt de klokkenmaker. „Wel gebruiken we dezelfde houtsoorten als vroeger. Eiken en mahonie. Veel eiken klokken werden destijds roodgekleurd met meekrab, om het mahoniehout te laten lijken. In de tijd van Napoleon werd namelijk belasting geheven op eikenhout. Dan kwam de belastingdienst bij de mensen thuis. Ze noteerden wat er van eikenhout aanwezig was. Zoals klokken, pianos, raamkozijnen, het kabinet enzovoort.
Vroeger gold een Friese klok wel als statussymbool. Standaard hing de klok aan de wand naast de bedstee, recht tegenover de deur waardoor je binnenkwam, zodat bezoekers de klok meteen konden zien. „Er zat ook een praktische kant aan de plaatsing van de klok naast de bedstee, weet Albert van Hes. „Het wekkermechanisme zorgde ervoor dat je je niet kon verslapen. In veel klokken is ook een bewegend scheepje of iets dergelijks ingebouwd.
De uurwerken worden geheel in de eigen werkplaats vervaardigd. De pilaren, de tandwielen en de rondsels worden gedraaid en gefreesd. De materialen, messing en staal, zijn tegenwoordig beter van kwaliteit dan vroeger. „Bovendien waren de materialen destijds naar verhouding duurder dan het uurloon, merkt Van Hes op, als we naar het schildersatelier lopen.

Volle maan
Dit atelier mag wel het visitekaartje van het bedrijf genoemd worden. Eerst wordt de wijzerplaat vakkundig beschilderd met de cijferring. Vervolgens worden de landschappen minutieus en sfeervol aangebracht met olieverf. Puur handwerk: iedere klok ziet er weer anders uit. Het tafereel mag de klant zelf bepalen.
„De kunstschilder moet het vak tot in de puntjes beheersen, onderstreept de klokkenmaker. „De techniek en het mengen van oude kleuren zijn beslissend voor het eindproduct. Je had zelfs speciale bruidsklokken. Om de cijferring werd dan een bruidskrans geschilderd. Vroeger, en nog steeds, kocht je zon kostbare klok voor je leven. Ze gingen vaak over van ouders op kinderen en kleinkinderen, waardoor het een familiebezit werd.
De wijzerplaat kan versierd worden met maanstand en datum. Als het buiten volle maan is, en de klok staat goed ingesteld, is het binnen ook volle maan. „Erg belangrijk in een tijd waarin openbare straatverlichting ontbrak. Men ging alleen op visite als het volle maan was, licht Van Hes toe.
Alle klokken worden in Joure gedateerd en gesigneerd. Tevens geeft de klokkenmakerij bij elke klok een certificaat van echtheid, wat betekent dat het origineel handwerk is. „Wij hangen zelf de klokken op in heel Nederland. En mocht het nodig zijn: alle onderdelen zijn los verkrijgbaar.

De Jouster Klokkenmakerij vindt u aan het Douwe Egbertsplein 8,
8501 AB Joure.

Tel. 0513-414104 - www.frieseklokken.nl

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen