Winkel vol dementieartikelen
Bijna twee jaar geleden ging in Tilburg de eerste geheugenwinkel van start. „We hebben klanten uit het hele land en ook veel belangstellenden komen kijken hoe het hier toe gaat.
De Geheugenwinkel, zoals de ruimte ook wel wordt genoemd, bevindt zich op de begane grond van het steunpunt in de Pres. Mandelahof. Midden in een woonwijk. Een fl inke ruimte, boordevol nuttige informatie voor mensen met dementie en vooral voor hun mantelzorgers. Er staan rekken vol folders en boeken. In vitrines zijn de artikelen uitgestald. Die zijn te koop of kunnen worden besteld. Phil Mutsaers, consulente bij het Dementie Ondersteunings- en Trainingscentrum Midden-Brabant (DOT), kwam met het idee omdat zij bij dementerenden op allerlei praktische problemen in de thuissituatie stuitte. „Als je er gericht naar zoekt, zijn er vaak handige hulpmiddeltjes beschikbaar. Die boden we aan via het Alzheimer café, dat hier eens in de maand wordt gehouden. Het werd zo veel dat we het op een permanente plek hebben bijeengebracht. Dan is het voor een grotere doelgroep toegankelijk.” Een deel van de artikelen was al langer in de handel. Zoals een ketting waaraan huissleutels kunnen worden bevestigd, kleurrijke labeltjes om sleutels uit elkaar te houden, eenvoudige mobieltjes, telefoons met voorkeurtoetsen met daarbij de foto van een zoon of dochter of zelfs geavanceerde gps-apparaatjes om dwalende dementen op te sporen.
Digitale kalender
Meer plezier beleeft de dementieconsulent aan eigen, niet al te dure innovaties die de mantelzorgers kunnen ondersteunen bij hun toch al zware taak. „Zo hebben we een dagkalender met pictogrammen gemaakt. De pictogrammen met daarop de meest voorkomende bezigheden, zoals de gang naar de kapper, de pedicure, de fysiotherapeut of wat dan ook, kunnen erbij worden geplakt.” Ondertussen is ze bezig met een digitale kalender, die uit zichzelf in grote letters de dag aangeeft, met daarbij de vermelding of het ochtend, middag, avond of nacht is. „We willen ernaartoe dat de persoonlijke activiteiten voor die dag eveneens kunnen worden voorgeprogrammeerd.” Mutsaers constateerde verder dat er een grote behoefte is aan spelmateriaal. Dat heeft ze, geholpen door collega’s en dankzij tips van mantelzorgers, voor een groot deel in eigen bekeer ontwikkeld of aangevuld. Ze stond verder aan de wieg van een zogenaamde geheugenkoffer, met daarin allerlei materiaal gericht op geheugentraining. „Met boekjes, muziek en speeltjes rondom thema’s als verliefd, verloofd, getrouwd, natuur, religie en dingen van vroeger. De koffer wordt tegen een borgsom uitgeleend.” Het is zo’n succes dat nu 23 bibliotheken in Noord-Brabant er gebruik van maken, evenals verschillende andere instellingen en voorzieningen.
Levensboek
Bijzonder is een gesproken levensboek met chips waarop opnames kunnen worden verwerkt. „Per persoon kun je daardoor zorgen voor tekst en ook muzikale fragmenten bij persoonlijke foto’s.” De geheugenwinkel is iedere ochtend tussen 9.00 en 12.00 uur open. Dat kan volgens Mutsaers „dankzij een aantal enthousiaste vrijwilligers”. Een groot deel van de folders en de producten gaat tegen kostprijs de deur uit. „Of wij verwijzen naar plaatsen waar bepaalde handigheidjes tegen niet al te hoge prijzen wordt verkocht. Je moet eerst kijken wat in een bepaalde situatie het meest geschikt is. Wij zijn niet commercieel, we proberen alleen de kosten voor de huur, kopiëren en printen eruit te halen.” Doordat ook het spreekuur van de dementieconsulenten in het steunpunt wordt gehouden, is een „soort cirkel ontstaan. In het Alzheimer café, op het spreekuur en in de winkel wordt naar elkaar verwezen.” De geheugenwinkel mag zich in een grote belangstelling verheugen. Niet alleen de klanten komen overal vandaan, op andere plaatsen is het initiatief gevolgd. Er komen nog steeds veel mensen hier een kijkje nemen”, aldus Mutsaers. „Wij willen graag het taboe rondom dementie doorbreken. Dat is er nog steeds.”
www.geheugenwinkel.tilburg.nl
Alzheimer
Er lijden in Nederland meer dan 230.000 mensen aan dementie. Hiervan zijn 12.000 mensen jong dementerend (onder de 65 jaar). Dementie komt het meest voor bij personen van boven de 65, met een scherpe toename na het tachtigste levensjaar, maar mensen van in de veertig of vijftig kunnen het ook krijgen. Mensen met dementie leven gemiddeld acht jaar met de ziekte. Gedurende het ziekteproces neemt zowel het aantal als de ernst van de klachten toe. Hoewel er verschillende vormen van dementie zijn, wordt Alzheimer als de belangrijkste oorzaak gezien van ongeneeslijke dementie voor mannen en vrouwen boven de 65 jaar. Alzheimer is een chronische, progressieve, onomkeerbare hersenziekte. Er is geen speciieke oorzaak voor aan te wijzen, en er bestaat ook geen afdoende behandeling voor. Er is geen genezing mogelijk. Circa 70 procent van de dementerenden woont thuis, waar ze door hun naaste familie en/of omgeving, de zogenaamde mantelzorgers, verzorgd worden. Circa 65 procent woont samen met een partner. In die situatie komt gaandeweg verandering. Vanaf 2030 is naar verwachting meer dan de helft van alle mensen met dementie alleenwonend, zonder iemand in huis om voor hem of haar te zorgen. Geschat wordt dat als gevolg van de vergrijzing in 2050 meer dan een half miljoen mensen aan dementie zullen lijden. Omdat Alzheimer een van de belangrijkste doodsoorzaken is van mensen van boven de 75 jaar, wordt het ook wel ‘de ziekte van de twintigste eeuw’ genoemd. Wereldwijd lijden volgens de internationale organisatie Alzheimer’s Diasease International meer dan 24 miljoen mensen aan de ziekte (cijfer 2005). Dat zouden er in 2040 meer dan 80 miljoen kunnen zijn.
Bron: “Alzheimer, zorg voor een ander, zorg voor jezelf”, door Sharon Fish Mooney;
uitg. Barnabas in Heerenveen; ISBN: 9 789085 201403; paperback; € 17,50
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van woensdag 3 maart 2010
Terdege | 116 Pagina's