Pijn over gekissebis

In 2005 verruilt ze Zeist voor de Alblasserwaard, voor een omgeving die wordt getypeerd door weilanden, molens en niet te vergeten ooievaars. Het gezin Kats vindt een onderkomen aan de Voorstraat, de dijk die Groot-Ammers scheidt van de Lek, de rivier die het landschap heeft gemaakt tot wat het nu is. Het is daarom vaak traplopen in huize Kats. De woonkamer van de nog jonge twee-onder-eenkapwoning aan de Voorstraat ligt beneden dijkniveau, de meeste andere kamers steken boven de dijk uit. Een lage kast vol met cd’s - met vakken vol Bach - verraadt de voorliefde van de bewoners voor klassieke muziek. De vrouw des huizes houdt ook van koor- en samenzang. Ze wil niet weten van de benaming ‘zingende burgemeestersvrouw’ maar gaat een solo-optreden niet uit de weg. „Dat begon al in Zeist, op het kinderkoor en later op het jongerenkoor. Ik heb in die tijd Wim van Galen, die toen dirigent was van het kinderkoor, ontmoet. Mijn zangdocent vroeg me om te zingen tijdens Woord en Daadavonden. In die tijd wilde ik graag zangles. Van mijn ouders mocht het, mits ik goede cijfers op school zou behalen. Een gemiddelde van een acht; dat lukte me in korte tijd. Door ons gezin heb ik er nu niet zoveel tijd meer voor, maar af en toe vraagt Van Galen me en kan ik niet weigeren.” Ze is bescheiden over haar talent:
„Zingen is een hobby, ik zing vooral geestelijke liederen, vaak in combinatie met mannenkoren.”

Flauwvallen
Jantine Kats-van Voorden groeit op in een hervormd gezin in Zeist. Ze is de oudste van het gezin van drie meisjes en drie jongens. Haar vader was directeur van verschillende verzorgingstehuizen in Zeist en omgeving. Jantine volgt de mavo op het Van Lodenstein College in Amersfoort. De ‘Lodenstein’ heeft een bijzonder plekje in haar hart. Ze leert er Gert-Jan Kats uit Hilversum kennen. Met hem treedt ze in 1994 in het huwelijk. Na de mavo volgt de meao. „Ik wist niet precies wat ik wilde. Mijn ouders kwamen beiden uit de verpleging en adviseerden me die kant op te gaan, maar hoewel het ziekenhuis mij fascineerde, had ik de neiging tot flauwvallen als ik bloed zag. Na enkele maanden hield ik het op de meao voor gezien en heb ik me alsnog ingeschreven voor een opleiding tot verpleegkundige in ziekenhuis de Gelderse Vallei in Bennekom. Al na korte tijd wist ik dat dit het echt was, ook al ben ik een paar keer echt onderuit gegaan. Je wordt in die wereld snel volwassen. Ik ging er in de zusterflat wonen en kwam er vaak in aanraking met vraagstukken rondom leven en dood.” Na haar huwelijk volgt Jantine een opleiding tot dialyseverpleegkundige en is ze enige tijd parttime werkzaam in Wageningen en in Amersfoort. „Tot 2001. Het was steeds lastiger te combineren met ons gezin.” Samen hebben ze nu vier kinderen: Jesse (14), Hugo (12), Levi (9) en Myrthe (4).

Herintreder
Jantine laat graag haar ‘handen wapperen’. Ze begint met een vriendin in Zeist een eigen winkel in tweedehands kinderkleding. „Ik liep zelf wel eens dergelijke winkels af en dacht: Waarom begin ik ook niet zoiets? Ik ben nogal impulsief. Via mijn vader kon ik een pandje huren in het centrum van Zeist. Het was achteraf gezien precies een goed moment, het ging economisch wat minder. We stemden de openingstijden af op de schooltijden van de kinderen en de winkel liep prima.” Ze houdt het vol tot drie jaar na haar verhuizing naar Groot-Ammers. „Maar dat was te lastig, de afstand was te groot. We hebben toen samen besloten er een punt achter te zetten en de winkel gesloten.” Na een tijdje begint het weer te kriebelen. „Vorig jaar ben ik begonnen met een opleiding voor doktersassistente. Het medische aspect zit er wel in, maar nu het bijna klaar is, vraag ik me af of dit was wat ik echt wilde. Ik heb onlangs besloten toch weer als verpleegkundige aan de slag te gaan. Het liefst werk ik aan het bed. Deze maand begin ik als herintreder op de afdeling chirurgie in het Groene Hart Ziekenhuis in Gouda.” Het is in principe voor twee diensten per week. „Als ik ’s ochtends werk, is Gert-Jan nog niet weg en ik ben vroeg thuis. Een avonddienst kun je in overleg met elkaar inplannen.” Het parttime werk vormt voor de burgemeestersvrouw, die daarnaast ook graag leest, een zekere ontspanning. „Ik haal er de energie uit om met het gezin bezig te zijn.”

Wennen aan een dorp
In Zeist is haar echtgenoot, druk met de uitbouw van de private banking tak van ING, al spoedig politiek actief. Eerst in het bestuur van de kiesvereniging van de SGP, later in de steunfractie van ChristenUnie/SGP en vanaf 1998 als raadslid. „Het was burgemeester Boekhoven van Zeist die Gert-Jan op het idee bracht. Hij adviseerde hem om deel te nemen aan de sollicitatieronde voor Woudenberg. Gert-Jan kwam als tweede uit de bus, na interim-burgemeester Aat de Jonge, de huidige burgemeester van Dronten. Dat gaf hem moed om door te gaan en in 2004 werd het Liesveld.” Gert-Jan Kats is op dat moment de jongste burgemeester van Nederland. Hij bezit die ‘titel’ tweeënhalf jaar, dan wordt het stokje overgenomen door de eerste burger van Vught. Jantine weet aanvankelijk niet wat haar te wachten staat. „Je rolt er stapje-voor-stapje in. Het zijn lange procedures, je praat er vaak over en ik werd gaandeweg zelf steeds enthousiaster. Ik ben niet iemand die erg inzit over allerlei consequenties, maar vind het vooral uitdagend en spannend.” Ze valt even stil. „Dan komt de verhuizing. Ik kende de Alblasserwaard niet echt goed. We waren wel eens door Liesveld en de dorpen in de omgeving heen gereden, meer wist ik er niet van. Gert-Jan had het snel goed naar zijn zin. Hij heeft heel gevarieerd werk, waarvan hij genoot, en ook de kinderen waren spoedig gewend. Toen al het stof was neergedaald, heb ik het een tijdlang niet gemakkelijk gehad. In Zeist hadden ze me al gezegd dat ik een stadsmens was. Maar ik kende hier bijna niemand, dat heb ik wel wat onderschat. Bovendien was ik in Zeist Jantine en hier de vrouw van de burgemeester. De mensen zijn heel vriendelijk, maar je bent en blijft de echtgenote van iemand met een publiek ambt. Daar heb ik echt aan moeten wennen. Nu, na een aantal jaren, heb ik wel echt het gevoel deel van de gemeenschap uit te maken.” Dat laatste wordt versterkt door de plaatselijke kerkgang. Bij de verhuizing stapt het gezin Kats over van de Gereformeerde Gemeente naar het kerkgenootschap van Jantine’s jeugd, de PKN (Gereformeerde Bond).

In de verdediging
Ze vergezelt haar man bij officiële gelegenheden, ze bezoeken samen echtparen die hun 50- of 60-jarig huwelijksjubileum herdenken, ze gaat mee naar recepties en andere bijeenkomsten. Verder zijn er volgens Jantine geen uitsproken andere verwachtingen in Liesveld van een burgemeestersvrouw anno 2010. „Soms wel onuitgesproken. Dat je precies weet wat er allemaal speelt in en om het gemeentehuis en alle verhoudingen ook tot in de finesses kent. Mensen spreken je aan over bijvoorbeeld een vergunning zus of een besluit zo. Ik weet en hoor best veel, maar niet wat precies wordt besproken in de collegevergaderingen. Maar je wordt er wel een beetje op afgetast.” Haar interesse voor de politiek is in de loop van de jaren toegenomen. „Ik volgde het al op hoofdlijnen in Zeist, maar nu nog meer.” Het heeft niet geleid tot een lidmaatschap van de SGP. „Dat heeft met gemakzucht te maken. Maar het is voor mij ook geen issue.” Wat niet wil zeggen dat het imago van de SGP nooit onderwerp van gesprek met andersdenkenden is. „Soms ontmoet je mensen die zich erover verbazen dat je voor die partij kiest. Ik heb dan wel de neiging om in de verdediging te gaan. En ook wel om van me af te bijten, ja.”

Vrouwonvriendelijk
De verkeerde beeldvorming over de SGP als een vrouwonvriendelijke en fundamentalistische partij betreurt ze. „Dat is echt jammer, want het leidt de aandacht af van de dingen die er echt toe doen. Principiële zaken die belangrijk zijn, worden daardoor onderbelicht.” Het maakt de positie van een SGPburgemeester niet eenvoudig. Jantine bekent dat ze met gekromde tenen het debat rondom de benoeming van burgemeester J. van Belzen in Barendrecht heeft gevolgd. Alleen het simpele feit dat hij lid was van de Staatkundig Gereformeerde Partij deed een groep burgers in het geweer komen tegen zijn benoeming. In 2013 worden de gemeenten Liesveld, Nieuw-Lekkerland en Graafstroom samengevoegd. De ambtelijke organisaties werken sinds vorig najaar samen in één gebouw. Kats zal moeten solliciteren, voor de samengevoegde gemeente of op een andere plaats. Het is niet uitgesloten dat de jonge burgemeester zal proberen zijn carrière elders voort te zetten. Met wellicht allerlei tegenstand, die ze in de behoudende Alblasserwaard minder of niet ondervinden, tot gevolg. Jantine is er zich van bewust. „Je probeert je te laten leiden door de Heere. We weten hoe we hier gekomen zijn en zien in dat licht ook onze toekomst. Je staat er niet alleen voor en dat betekent soms dat je het een en ander over je heen moet laten komen.”

Moskee
Ook van onverdachte zijde worden soms pijlen afgeschoten. „Je weet dat je het zomaar niet goed doet, maar het is jammer dat ook over de rol van een SGP- burgemeester de meningen binnen de eigen achterban vaak uiteenlopen. Je treft natuurlijk in iedere plaats dingen waar je met je gezin niet achter staat. Als Gert-Jan ambtshalve tijdens bijvoorbeeld Koninginnedag een feest in de feesttent bezoekt, gaan wij als gezin niet mee, omdat we dat anders ook niet doen. Er is een verschil of je ergens ambtshalve aanwezig bent of niet. Als je zegt dat je komt naar de ingebruikname van een nieuw kerkgebouw, vindt iedereen dat normaal. Bij een synagoge ook. Maar bij een moskee is dat voor velen niet meer vanzelfsprekend. Terwijl dat dan ook moet, vinden wij. Dat betekent niet dat je een knieval doet voor Allah, maar wel dat je even veel respect voor je medemens toont als in het geval van de synagoge. We spreken samen wel eens over de rol van Daniël, die pas afhaakte toen hij zelf voor een beeld moest knielen. Dat laatste kan niet, je mag nooit marchanderen met de zonde.” Wat zit haar het meeste dwars? Ze gaat er eens goed voor zitten. „De onderlinge verdeeldheid. Ik wil graag trots zijn op onze partij. Ons land keert zich steeds verder van God en zijn geboden af. Daarom moeten we als christenen niet onderling kissebissen over middelmatige zaken. Dat kan niet goed zijn. Ik schaam me er ook voor, ik kan dat tegenover derden niet uitleggen. We zouden veel strijdlustiger moeten zijn en de eenheid moeten bewaren.”

 

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen