Op een stevige basis
Zijn eerste skelter, die hij 25 jaar geleden maakte, kocht Henk van den Berg (40) weer terug. Hij kreeg een ereplek in het nieuwe pand van Berg Toys, op een zichtlocatie aan de A12. Beleefd informeert de eigenaar van het miljoenenbedrijf bij de receptioniste of er een spreekkamer vrij is. Het typeert de joviale zakenman, die nog steeds zonder poeha door het leven gaat. Als oudste zoon van een fors boerengezin in buurtschap De Valk bij Wekerom leerde hij al jong doe-hetzelven. „Ik heb lieve, enthousiaste ouders, die ons veel vrijheid gaven. Zoals in menige boerenfamilie werden we gemotiveerd om onze handjes te laten wapperen. Dat vonden we ook leuk.” Als 15-jarige knaap besloot hij een skelter te maken, een idee van zijn vader. „Ik knutselde graag. Dat was m’n lust en m’n leven. Op m’n tiende had ik al lasogen door het lassen van een ietskarretje.” Zijn vader schafte voor de nieuwe klus wat beter gereedschap aan. Bij de plaatselijke smederij haalde Henk vier kruiwagenwielen, bij de ietsenmaker een ketting en pedalen. „Zo zijn de eerste twee skelters ontstaan. Ik deed er ontzettend lang over. Financieel bezien had ik beter een krantenwijk kunnen nemen, maar ik vond het leuk. Met blauwe verf van mijn vader bracht ik m’n skelters op kleur.”
Plattelandsproduct
De eerste verkocht hij voor die klaar was. De tweede stond drie dagen in de tuin, toen was ook die weg. In de avonduren, en later in de afnemende vrije tijd naast de opleiding aan de HTS, bleef de boerenzoon skelters maken. „Dat ging goed tot ik stage moest gaan lopen. Toen werd ik veertig uur op een bedrijf verwacht. Voor die tijd verzuimde ik nog wel eens, om thuis klaar te komen. Dat compenseerde ik door in tentamenperiodes een nachtje door te gaan.” Om de productie ook tijdens zijn stage op peil te houden, nam Van den Berg zijn eerste vaste medewerker aan. Na de afronding van zijn technische opleiding, in 1992, moest hij een keus maken. „Ik heb besloten om mezelf een jaar de kans te geven voor het uitbouwen van mijn eigen bedrijje, met vier jonge medewerkers De skelters heb ik wat gerestyled. Vanaf die tijd was het hollen om aan de vraag te voldoen. Eerst kwam die vanzelf, later zijn we bewust omzet gaan creëren, om het vliegwiel aan de gang te houden.” Het succes verklaart de Wekeromse ondernemer uit de technische kwaliteit van de skelter en de robuuste uitstraling. „Hij deed denken aan een tractor. Daar liggen ook de ‘roots’, van origine is het een plattelandsproduct.”
Techneut
Aanvankelijk kon de skelterbouwer raad vragen aan zijn vader. „Op een boerderij heb je ook met vraag en aanbod te maken. Maar op een gegeven moment werd het bedrijf zo groot, dat m’n vader zei: ‘Joh, nou weet ik het ook niet meer, je bent me ontgroeid.’ Dat was al vrij snel het geval. In allerlei opzichten was ik nog heel groen. Beslissingen nam ik op basis van gevoel en gezond boerenverstand, maar ik vond het wel spannend. Op weg naar iemand die ik zou spreken voor de aankoop van een stuk grond, voor het bedrijfspand in Wekerom, heb ik de auto aan de kant gezet en m’n handen gevouwen. Om te vragen of ik de juiste woorden zou krijgen. Ik was nog maar 25 jaar.” De economische stroomversnelling waarin hij belandde, gaf Henk van den Berg soms het gevoel te worden meegesleurd. „In het begin weet je zelf alles het best. Dat gaat goed tot je een man of dertig aan het werk hebt. Dan krijg je behoefte aan mensen die op bepaalde vakgebieden beter zijn dan jij. Een snel groeiend bedrijf vraagt ook om een snel groeiende afzet. Daarvoor heb je commerciële mensen nodig. Ik ben vooral een techneut. Je moet mensen om je heen verzamelen die sterk zijn op jouw zwakke punten, maar dat zijn vaak niet de personen met wie jegemakkelijk door één deur kunt. In een volgende fase komt er export naar het buitenland bij, vervolgens wordt de productie voor een deel verplaatst naar China. Dan zijn er inmiddels zo veel mensen bij het bedrijf betrokken, dat er een duidelijke organisatiestructuur moet komen. Dan kom je jezelf wel eens tegen, en laat je je testen. De uitkomst is heel leerzaam en verrassend, vaak herkenbaar, soms ook hard. Het ondernemerschap in een snel groeiend bedrijf is niet alleen maar leuk.”
Ondernemer
In 2008 besloot Van den Berg plaats te maken voor een algemeen directeur. „Ik sta achter de lijn waarvoor Berg Toys heeft gekozen, dat wat we doen nog beter gaan doen, maar ik ben meer ondernemer dan manager, en hou ervan om nieuwe kansen te pakken. Daarom ben ik hier nu uitsluitend aandeelhouder, al bespreek ik nog veel met Leopold. In ons oude kantoor ben ik voor mezelf iets nieuws begonnen: Axion Valley, een bedrijf dat speelhuisjes verkoopt. We laten ze maken in Azië.” Het economische succes had geen invloed op de verhouding met de overige familieleden. „Wat heb je dat je niet hebt ontvangen, zegt Paulus. Natuurlijk is er financieel verschil, maar ik doe mijn best om dat niet te accentueren. Daar komt bij dat ook de anderen in ons gezin ondernemersbloed hebben.” Eén broer koos voor een loopbaan bij Berg Toys. „Die is verantwoordelijk voor de inkoop. In het algemeen zeg ik: ‘Met je familie moet je wandelen, niet handelen’, maar Joep vormt een uitzondering. Wij kunnen van jongs af met elkaar lezen en schrijven.” Van den Berg heeft niet de indruk dat het succes hem heeft veranderd. „Dat ben ik door iets anders. Ik heb keihard gewerkt en daardoor iets opgebouwd, maar ik kwam er steeds meer achter: ‘Dit ís het niet.’ Succes is niet de basis voor het leven. Het voldeed niet. Dat geeft de vraag: ‘Wat dan wel?’ Die zoektocht bracht me geleidelijk tot verandering. Ik heb heel veel gehad aan CBMC, een vereniging van christen-zakenmensen. Heel lang ben ik betrokken geweest bij een gebedskring van CBMC. Ik ben daardoor steeds beter gaan zien wat de echte kern van het leven is. Het mooie is dat ondernemen dan makkelijker wordt. Ik moet mijn best doen, meer hoeft niet. Gaat het goed, dan mag ik dat beschouwen als een zegen van de Heere God. Gaat het niet goed, dan heeft Hij daar een bedoeling mee. Ook voor deze jongen is dat geen vanzelfsprekendheid, maar het geeft wel ontspanning. Als je identiteit wordt bepaald door je bedrijf, sta je op glad ijs. Valt je bedrijf om, dan is ook je identiteit weg. Ondernemen blijft risico’s nemen. De bouw van dit pand startte in 2008. Toen het klaar was, kwam de crisis. Tot nu toe hebben we daar verrassend weinig last van, maar het had ook anders kunnen lopen.”
Trots
Zijn maatschappelijke taak als christen- ondernemer wil Henk van den Berg niet uitvergroten. „Die verschilt niet wezenlijk van de taak van elke andere christen. Zorgvuldig omgaan met mensen, eerlijk omgaan met afspraken. Een christelijk bedrijf bestaat niet. Wel kun je proberen als christen je bedrijf te runnen. Hopelijk leidt dat ertoe dat mensen om je heen tot nadenken worden gezet. Zodat ook zij onze God en Vader gaan zoeken. Maar dat kan net zo goed door de levenswijze van een christelijke werknemer. We moeten het werk van een christen-zakenman niet verhevener maken dan het is.” Op de vraag naar de grootste verleiding in zijn werk, valt de eigenaar van Berg Toys een moment stil. „Ik denk trots op m’n bescheidenheid. Trots is een raar ding, het kan allerlei vormen aannemen.” Het grote geld ervaart de boerenzoon minder als een valstrik. „Daar ben ik redelijk ongevoelig voor.” In zijn nieuwe bedrijf, met vier personeelsleden, voelt hij zich weer als een vis in het water. „Iets opbouwen vind ik leuk. De lijnen zijn kort, dus je kunt snel schakelen. Dat gaat in een klein bedrijf veel makkelijker dan in een grote onderneming. Er moet veel energie in Axion Valley worden gestoken, maar dat geeft niet.” Dan zijn er ook nog de ideële activiteiten. „Ik ben landelijk bestuurslid van CBMC geworden. Die club heeft veel voor me betekend, ik vind het leuk om nu iets terug te kunnen doen. In onze kerkelijke gemeente geef ik zondagsschool en werk ik mee aan de Emmaüscursus. Daarnaast probeer ik tijd vrij te maken voor m’n gezin. Ik heb een heel lieve vrouw, samen hebben we drie jongens. De oudste twee zijn echte doe-het-zelvers. Net als m’n ouders hebben we een grote schuur, waar ze kunnen knutselen en experimenteren. Dat doen ze ook. Daar geniet ik van. Ik weet hoe heerlijk het is, om als kind wat te rommelen met je handen.”
Van skelters tot speelhuisjes
Gestimuleerd door zijn vader maakt Henk van den Berg op 15-jarige leeftijd zijn eerste skelter. De omgeving noemt hem dan nog een prutser, maar hij zet door. Het eindresultaat is van dien aard, dat ook anderen een Berg-skelter willen. Daarmee is de basis voor Berg Toys gelegd. Aanvankelijk vindt de productie plaats in een voormalige kippenschuur van vader Van den Berg. In 1997 opent de jonge ondernemer een bedrijfspand in Wekerom. Daar komt de export van de grond, onder meer door de skelters compacter te verpakken. Nu is Berg Toys met 130 werknemers in zeven landen en een omzet van 25 miljoen euro per jaar marktleider. Het bedrijf produceert ook trampolines, bolderkarren, aanhangers, driewielers en steps, maar de stoere skelter blijft beeldbepalend. Inmiddels zijn er zo’n half miljoen van verkocht, in 55 landen. Jaarlijks komen er 40.000 bij: van de basic skelter tot een ‘ferrari’ met schijfremmen, leren stuur, zeven versnellingen en boordcomputer. In de achterliggende jaren kreeg Berg Toys meerdere internationale onderscheidingen voor de producten. In Nederland, Duitsland, België, het Verenigd Koninkrijk, Ierland en Frankrijk heeft het concern eigen verkooporganisaties. De andere markten worden vanuit Nederland bewerkt. In januari 2010 opende Berg Toys in Ede een kolossaal nieuw bedrijfspand, waarin het kantoor en de expeditie zijn ondergebracht. De productie vindt deels plaats in Wekerom, deels in China. De leiding over het bedrijf droeg Henk van den Berg in 2008 over aan Leopold van Os. Zelf startte hij de nieuwe onderneming Axion Valley, die duurzame houten speelhuisjes maakt.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van woensdag 18 augustus 2010
Terdege | 84 Pagina's