Bewoner Blauwestad geniet van rust en ruimte

Op weg naar een adres in Blauwestad, gemeente Oldambt, brengt de tomtom de automobilist in problemen. Waar de navigatie het aan het eind van het traject laat afweten, gidsen ouderwetse routeborden hem verder naar een van de vijf kernen van het dorp in aanbouw. Her en der in het overwegend kale landschap liggen kleine woongebieden. Het gaat in totaal om zo’n 150 huizen, een fractie van het bij de start van de kavelverkoop in 2006 beoogde aantal van uiteindelijk 1480. Afgelopen najaar werden de prognoses flink bijgesteld. De nieuwe ontwikkelingsvisie van de provincie Groningen en de gemeente Oldambt gaat uit van een voorlopig maximum van 500 woningen. Sommige gebieden waar ook woningbouw zou komen, worden nu eerst ontwikkeld op natuurlijk of recreatief gebied, met de mogelijkheid dat er in een later stadium alsnog huizen kunnen verrijzen. Voor het echtpaar Loonstra is het woonplezier er intussen niet minder om. In de lichte kamer van hun woning aan de rand van Blauwestad zet Anita (57) koffie en boterkoek op tafel. Haar man Henk (68) komt net terug van de bakker in Winschoten, zes kilometer verderop. Zijn zeilboot, “Straffe Hendrik”, ligt in de sloot die grenst aan de tuin op het zuiden. „Kijk, daar vliegt een sliert zwanen door de lucht”, wijst Anita naar buiten. „Prachtig toch?”

Vakantiegevoel
De Loonstra’s woonden bijna 10 jaar in Bedum en 23 jaar in Drachten, voordat ze drie en een half jaar geleden in Blauwestad neerstreken. Toen hun vier dochters het huis uit waren, oriënteerden ze zich op een nieuwe woonplek in de buurt van water. Op dat moment lag hun boot nog in het Lauwersmeer. In 2006 kochten ze een kavel in De Wei, een van de kernen van Blauwestad, met het Oldambtmeer – 800 hectare groot – voor de deur. Het christelijke gereformeerde echtpaar liet een woning bouwen naar eigen smaak. Ze keken het ontwerp af van het vakantiehuis van een familielid op Schiermonnikoog. In het voorjaar van 2007 betrokken ze als een van de eersten een huis in De Wei. Het wonen aan het water geeft Henk – gepensioneerd reclamemaker – een vakantiegevoel. „Ik houd van fietsen en wandelen en mag graag vogels kijken. Dat kan hier volop.”

Ondanks de hooggestemde verwachtingen lag de zeilboot het afgelopen jaar grotendeels ongebruikt achter het huis. „Het meer zat vol met wier. Binnen de kortste keren loopt de schroef van mijn kimkieler daardoor vast.” Klagen hoor je Henk echter niet. „Er is zo veel wat we wél hebben. Mijn schoonzoons hebben hier gesurft in de zomer. Ook gezellig.” Anita geniet eveneens van haar comfortabele woning in het rustige dorp. Ze werkt vier dagen per week als vertegenwoordiger bij chocoladefabrikant Mars. „Ik zit de hele dag tussen de mensen. Hier kom ik echt tot rust.” Nadelen van het wonen in dit gebied kan ze niet bedenken. „We zijn gezegende mensen.”

Pionierskorting
Een vakantiegevoel kenmerkt ook voor Dick Offringa (64) het wonen in Blauwestad. Sinds de zomer van 2007 heeft de voormalige directeur van een basisschool in Tiel met zijn vrouw Bea een woning in Het Riet. De verhuizing uit de Betuwe was voor hen in zekere zin een terugkeer naar hun roots, aangezien zij in Groningen geboren en hij er getogen is. Het liefst had Offringa op zijn kavel van 1300 vierkante meter, indertijd gekocht met een pionierskorting, een traditionele woning met een kap en dakpannen laten bouwen. Dat paste echter niet in het beeldkwaliteitsplan. Het werd daarom een huis met twee bouwlagen en een plat dak. Het Riet telt zo’n veertig woningen, die allemaal een haven of steiger hebben. Hoewel hij nooit een watersportliefhebber was, schafte Offringa inmiddels een boot aan. „Ik had niet gedacht dat ik zeilen zo leuk zou vinden. In de zomer vaar ik de ondergaande zon tegemoet. Heel bijzonder. Ik geniet ook van de futen, de reigers en de zwanen.” De band met de buren in Het Riet noemt hij eveneens positief. „Mijn buurman in Tiel heb ik in twintig jaar tijd misschien twintig minuten gesproken. Hier hebben we veel contacten in de buurt. Je komt niet als eenling in een bestaande sociale cultuur. De sfeer is heel open.”

Als hij dan toch een nadeel moet noemen, is het voor Offringa de afstand tot steden als Amsterdam, Utrecht en Den Haag. Dit minpunt neemt hij graag voor lief. In allerlei mediaproducties over het „mislukte” project Blauwestad herkent hij zich niet. „Voor de mensen die hier wonen is het niet mislukt. Omdat we alle negatieve berichten zat waren, hebben we als bewoners eind 2008 een paginagrote advertentie in het Dagblad van het Noorden geplaatst, met de boodschap: Het is hier geweldig. Zo ervaren we dat.”

Makelaar
Alle positieve ervaringen van bewoners ten spijt, verkocht makelaar Pieter Kooi in de eerste tien maanden van dit jaar niet meer dan zes kavels in het gebied, het dubbele van het totaalaantal in 2009. Bij de start van het project hielden er drie makelaars kantoor in het Informatie- en Verkoopcentrum Blauwestad, nu zit hij er als enige nog een aantal uren per dag. Grote foto’s van de verschillende kernen, die elk een eigen karakter hebben, sieren zijn kantoor in het opvallende centrum in de vorm van een rode rups.

Als zich een belangstellende meldt, trekt Kooi minimaal drie uur uit voor een kennismaking met het dorp en zijn bouwmogelijkheden, inclusief een rit door Blauwestad. Wanneer iemand een kavel – prijs van 99.500 tot een kleine 500.000 euro – koopt, blijft hij desgewenst betrokken bij het ontwerpplan voor de woning, om te voorkomen dat die niet in het beeldkwaliteitsplan zou passen en daardoor wordt afgewezen. De ene keer leidt hij een inwoner van Gelderland rond door het gebied, de volgende dag een Brabander of een Utrechtenaar. Hoewel het project zich in belangrijke mate op Randstedelingen richtte, vormen zij een minderheid onder de kopers. Kooi schat dat 30 procent van de huidige bewoners voorheen onder de lijn Alkmaar-Zwolle huisde. Op beurzen vecht Kooi tegen het negatieve imago van Blauwestad. Mensen voeren onder meer als bezwaar aan dat het dorp in een uithoek ligt. „Het zou overal zo ver vandaan liggen. Maar vergeet niet dat je met 20 minuten rijden in het Amsterdam van het noorden – Groningen – bent. Ook een Duitse stad als Bremen is prima bereikbaar.”

Notariswoning
Tot de pioniers van Blauwestad behoren ook Aletta (30) en Jacob (34) Huijssoon. Toen ze bijna acht jaar geleden trouwden, kochten ze een twee-onder-een-kapwoning in het naburige Midwolda, waar Aletta opgroeide. Na vijf jaar ontstond de wens zelf te bouwen. Vanwege gebrek aan kavels in hun dorp weken ze uit naar Blauwestad. In Het Park liet Jacob, als ingenieur werkzaam bij een Gronings bedrijf dat cv-ketels ontwikkelt, zijn droomhuis bouwen: een notariswoning. Vooral voor Aletta was het wennen in de nieuwe woonomgeving. „Ik kom uit het dorp. Ons kent ons. Ik was gewend dat je zo even bij mensen binnen kon lopen. Dat was hier in het begin anders. Maar inmiddels hebben we in deze buurt ook vriendschappen opgebouwd. In de zomer is er een buurtbarbecue en straks hebben we weer de nieuwjaarsborrel.” Hun tweejarige dochtertje Lisanne heeft in en rond het huis voldoende speelruimte. Ook de twee kinderen aan wie het echtpaar weekendlogeeropvang biedt, kunnen er prima uit de voeten. „We hebben er bewust voor gekozen dit via een niet-christelijke organisatie te doen. Het is mooi om te zien hoe de kinderen genieten als ze op zondag met ons meegaan naar de christelijke gereformeerde kerk in Midwolda”, zegt Aletta, die drie dagen per week voor de klas staat op een christelijke basisschool in Muntendam. De rust en de landelijke omgeving noemt ze als de grootste voordelen van Blauwestad. De bewoners zien regelmatig hazen en vosjes voorbij lopen. Op de kale groene vlakte tegenover hun huis moet volgend jaar een park worden ingericht met onder meer appel- en perenbomen. Ook komt er een plek met speeltoestellen voor de jeugd. Als de negatieve beeldvorming over Blauwestad ter sprake komt, windt Anita zich op. „Als je om je heen kijkt, zie je dat heel veel bouwprojecten een grote flop zijn. Je kunt alles wel cijfermatig benaderen, maar wonen is vooral een kwestie van gevoel. En de woonbeleving is hier prima.”

Ramptoeristen
De fors tegenvallende kavelverkoop noopte de provincie Groningen en de gemeente Oldambt intussen wel de plannen bij te stellen. Recreatie en toerisme moeten de komende jaren eerst verder worden versterkt, terwijl de kavelverkoop in diverse gebieden vooralsnog is stopgezet. Het Dorp, oorspronkelijk bedoeld als een van de vijf woonkernen, wordt gewijzigd in Het Havenkwartier, waar het accent op recreatie komt te liggen. Of dergelijke aanpassingen zullen leiden tot een toestroom van toeristen betwijfelt het echtpaar Loonstra uit De Wei. Henk, lachend: „In het begin kwamen hier vooral ramptoeristen. Ze hadden negatieve verhalen over Blauwestad gehoord en wilden het wel eens zien.” Ook als het nieuwe Havenkwartier gereed is, zullen de vakantiegangers niet massaal aanmeren, verwacht Henk. „Er staan hier mooie woningen, maar de opzet is strak, niet verrassend. Als je de hoek omgaat, weet je al wat er komt. Een uitstraling als Giethoorn zal deze plaats nooit krijgen.”


Kijk voor meer foto’s op www.terdege.nl

 

Oud-wethouder Klaas Mulder:
„Oost-Groningen had een opkikker nodig”

Hij leverde zijn eigen jachtveld in om de ontwikkeling van Blauwestad mogelijk te maken. Vanaf het allereerste begin was Klaas Mulder (70) betrokken bij de ambitieuze plannen op het gebied van woningbouw en recreatie. Eerst als wethouder, later als raadslid.

Al in 1966 luidde de politiek de noodklok over de situatie in Oost-Groningen, blikt de oud-schooldirecteur in de woonkamer van zijn huis in het Oldambt terug. „Er waren veel voorzieningen, maar te weinig bewoners om die in stand te houden. Op allerlei manieren werd geprobeerd nieuwe inwoners te trekken, bijvoorbeeld door hoge subsidies voor de vestiging van bedrijven. Dat is nooit een succes geworden.” Eind jaren tachtig kreeg Mulder, destijds CDA-wethouder ruimtelijke ordening en volkshuisvesting in de gemeente Midwolda, een Friese projectontwikkelaar op bezoek. „Met een Bosatlas in de hand nam hij me mee naar het gebied dat nu Blauwestad is. Hij liet zien dat in dat ingepolderde gebied vroeger een meer lag en zei: Als je dat terug laat komen, krijg je een prachtige woonomgeving. Het college van Midwolda vond zijn plannen echter te futuristisch.” De provincie zag er wél brood in en maakte zich sterk voor de realisatie ervan. In de regio Oost-Groningen groeide verzet. Mulder: „Ik vermoed dat indertijd 90 procent van de bevolking tegen was. De NCPN, opvolger van de communistische CPN, streed tegen de bouw van dure woningen die de eigen bevolking niet zou kunnen betalen. Met rode vlaggen met de slogan “Wij moeten wijken voor de rijken” kwam de partij daartegen in het geweer. Maar met een bouw in de goedkopere sector zouden de dorpen worden leeggezogen en zou het inwonertal niet toenemen.”

Na een gemeentelijke herindeling in 1990 ging de provincie alsnog met drie Oost-Groningse gemeenten in zee om het gebied verder tot ontwikkeling te brengen. „Het moest niet alleen om woningbouw gaan, maar ook om een upgrading van de omliggende dorpen”, zegt Mulder.

Nieuwe voorzieningen
Het zou nog tot 2004 duren voordat de eerste schop voor de ontwikkeling van Blauwestad de grond in ging. Een jaar later werd in aanwezigheid van koningin Beatrix een groot landbouwgebied onder water gezet, met het Oldambtmeer als uiteindelijk resultaat. Mulder schat dat op dit moment 90 procent van de bevolking voorstander van het project is, mede doordat Blauwestad de regio een nieuwe impuls heeft gegeven. Hij wijst onder meer op de komst van een nieuw medisch centrum, twee havens, een pontje, een pitch- en putbaan, diverse watersportbedrijven en locaties voor bed en breakfast in de regio. Een nieuwe brede school met sporthal is momenteel in aanbouw. „Al die voorzieningen waren er zonder Blauwestad niet gekomen. De werkgelegenheid in dit gebied is ook toegenomen. Alleen het belangrijkste onderdeel van de plannen, de woningbouw, viel tegen. De verkoop van kavels stagneerde, met name door de inanciële crisis, na de eerste honderd dramatisch. Dat had niemand ooit verwacht.”

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen