Huis van genade in het Kylldal

Het souterrain van de royale kerk aan de rand van Gerolstein is licht en praktisch. Tegen de wand hangen foto’s van de verrijzing van het godsgebouw. Het werd vrijwel geheel door de uit Rusland afkomstige baptisten zelf gebouwd. Een verdieping hoger druppelen de bezoekers van de wekelijkse Bijbelstudieavond binnen. De mannen en jongens nemen links plaats, de vrouwen en meisjes rechts. Aletta Pieterman (64) onderscheidt zich met haar stemmige rok en gehaakte hoofddoekje in niets van de Russische baptisten.
Op een tafel achter in de kerkzaal ligt een rijk geïllustreerde jubileumbrochure, uitgegeven in 2011. „In 1961 weigerde een deel van de Russische baptisten zich te laten registreren”, licht Hans Pieterman (62) toe. „Vorig jaar bestond het verband van niet-geregistreerde baptistengemeenten dus een halve eeuw. In de jaren zestig is er een grote geestelijke opwekking geweest. Dat reveil hebben deze baptisten ervaren als een bewijs van Gods goedkeuring over hun keuze om Hem getrouw te volgen, zonder compromissen met de wereld te sluiten. Velen van hen hebben in de gevangenis gezeten.”
Na de val van de Muur kregen de Rusland- Duitsers de gelegenheid om terug te keren naar het land waar hun wortels liggen. „Onder de pakweg twee en een half miljoen Rusland- Duitsers die nu in Duitsland wonen, zijn honderdduizenden behoudende christenen. Met name baptisten en mennonieten. Ze hebben honderden gemeenten gesticht. Die van Gerolstein is in 1991 ontstaan.”

Emigratie
Directe aanleiding voor de emigratie van het Nederlandse echtpaar naar Duitsland waren de gezondheidsproblemen van Pieterman. „Ik had een klein bedrijfje in kopieermachines: loodzware dingen. Een keer of vier ben ik door mijn rug gegaan. Na de laatste keer was ik bang nooit meer te kunnen werken.” Door een korte vakantie met zijn vrouw in de noordelijke Eifel leerde hij de Duitse appartementenhuizen kennen. „Die zijn naar Nederlandse maatstaven heel goedkoop. Daardoor ontstond de gedachte om ons bezit in Nederland te verkopen en hier vakantieappartementen te gaan verhuren.”
Na lang zoeken en selecteren viel de keus op een vrijstaande woning aan de rand van Mürlenbach, in het schilderachtige Kylldal. De bekendste historische bezienswaardigheid van het dorp is de Bertradaburcht, waar volgens de overlevering Karel de Grote is geboren. In december 2008 werd de koop van het beoogde pand gesloten. In april 2009 was de bovenverdieping gereed voor verhuur, een maand later de benedenverdieping. Zelf betrok het echtpaar de middelste etage van huize Sola Gratia.
„In het begin hadden we het gevoel voortdurend op vakantie te zijn”, lacht Aletta. „Ik ben altijd een liefhebber van bergen geweest. Het is overal zó mooi, met name door de vele vulkanen. Onze eerste gast was professor De Reuver met zijn vrouw. Hij schreef een heel enthousiaste reactie in het gastenboek. De afstand naar Nederland is goed te overzien. Dat is ook voor ons ideaal. In ruim drie uur kunnen we bij de kinderen zijn.”

Belangstelling
Vreemdelingen voelen ze zich niet in Mürlenbach. „Aan Hollanders zijn ze hier allang gewend. De Eifel is onder Nederlanders een populair vakantiegebied, velen hebben er een tweede woning. Het is niet zo dat je de lokale bevolking hindert door een huis te kopen. Jonge gezinnen trekken weg, omdat hier weinig werk is. De agrarische sector biedt geen bestaansmogelijkheid meer. Er is in dit dorp nog één boer over. Die staat heel vroeg op om zijn vee te verzorgen. Vervolgens stapt hij in de auto, om in Bonn te gaan werken. Aan het eind van de dag moet hij zijn dieren weer verzorgen.”
De belangstelling voor de ruime vakantieappartementen is boven verwachting. „In het hoogseizoen zitten we helemaal vol. Ook in het voor- en najaar hebben we vaak gasten. Zelfs ’s winters kunnen we soms een appartement verhuren. Dat is hier niet gebruikelijk.” Voor liefhebbers van stichtelijke lectuur is Sola Gratia een lustoord. De boeken in de appartementen getuigen van liefde voor piëtistische geschriften uit de schat der eeuwen. Van de ‘Confessiones’ van Augustinus tot de verzamelde geschriften van ds. L.G.C. Ledeboer, van preken van puriteinen tot oefeningen van Wulfert Floor.

Herleving
De eerste reserveringen had Pieterman te danken aan de Stichting Herleving, die hij jaren geleden oprichtte. „Via Revival Site Holland, die daaronder viel, gaven we informatie over opwekkingen in het verleden, vanuit ons verlangen naar een geestelijke herleving in onze tijd. In de loop der jaren hebben we daardoor een brede kennissenkring gekregen.”
Vanwege de verhuizing naar Duitsland heeft hij de stichting opgeheven. De gasten voor de appartementen werft hij nu vooral via advertenties in De Saambinder en Bewaar het Pand. „De lezers van deze bladen mogen nog iets verstaan van de sabbatsrust op de dag des Heeren en van het verlangen om Gode welgevallig te leven. Daardoor is er ook herkenning in de contacten met de gemeente waartoe we behoren. De gasten ervaren het bezoeken van de gemeente als een grote verrijking. Sommigen steunen al jaren Friedensstimme. Het is voor hen een belevenis om kennis te maken met de Russische baptisten.”
Zelf behoorde het echtpaar jarenlang tot de Vergadering van Gelovigen. Daarna las Pieterman zijn gezin thuis voor. Door contacten met reformatorische christenen leerde hij de geschriften van de puriteinen en oudvaders kennen. „We kregen goede vrienden in de gereformeerde gezindte.”
Toch was aansluiting bij een reformatorische kerk vooral voor Aletta geen optie. De wereldsgezindheid en de gangbare belijdenispraktijk kan ze onmogelijk rijmen met Gods Woord. Pas in Duitsland wist ze het gebed om een Bijbels gemeenteleven verhoord.

Thuis
Bij de komst naar Mürlenbach wist het Nederlandse echtpaar nog niet van het bestaan van de baptistengemeente in hun buurstadje af. „Pas toen we hier woonden, hoorden we van onze zoon Micha dat er een gemeente van Rusland-Duitsers moest zijn. De volgende zondag zijn we er al naartoe gegaan.”
Aletta had het gevoel na een eindeloze zwerftocht thuis te komen. „Heel wonderlijk was dat, zeker in het begin. Bij velen in deze gemeente is het leven gestempeld door de vreze des Heeren. Dat zijn we nog niet dikwijls zo tegengekomen. Gasten die met ons meegaan, staan verwonderd als ze zien hoe de levensstijl onder de Russische baptisten is. Bij hen functioneert de Bijbelse tucht nog. Tegelijk is er een grote hartelijkheid naar buitenstaanders. Men verblijdt zich als ook ongelovigen het Woord van Gods horen.”
De onderlinge band doet haar denken aan de eerste christengemeente. „In 2010 heb ik vier en een halve maand ischias gehad. Hans kreeg in dezelfde periode een dubbele longontsteking. Het is onvoorstelbaar hoe veel zorg de gemeenteleden toen aan ons hebben besteed.”

Het stemt het echtpaar dubbel dankbaar dat veel Nederlandse bezoekers van huize Sola Gratia in het gastenboek getuigenis aleggen van de zegen die ze in Mürlenbach hebben ontvangen. Zowel door het bezoeken van diensten in Gerolstein als in de contacten met de heer des huizes en zijn echtgenote. „Na onze komst hebben we deze woning aan de Heere gewijd en gebeden of dit huis dienstbaar mocht zijn voor Hem. Als mensen geen behoefte hebben aan contact respecteren we dat, maar dikwijls ontstaat spontaan een goed gesprek.”
Soms leidt dat tot gemeenschappelijke lofprijzing. „Toen we onze Ruth een keer te logeren hadden, zongen we als gezin een aantal liederen, zoals we dat gewend zijn. Een van onze appartementen was dezelfde week gehuurd door dominee P. den Ouden en zijn gezin, goede vrienden van ons. Hij informeerde naar een van de verzen, omdat hij de wijs zo mooi vond. De gasten in het andere appartement kwamen er ook bij. Samen hebben we dat gezang opnieuw gezongen, en nog enkele bekende Duitse gezangen. Het was een gezegend samenzijn. Dat kun je niet organiseren, dat willen we ook niet. We laten het over aan de leiding des Heeren. En daarin worden we niet beschaamd.”

Informatie: www.huizesolagratia.nl

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen