Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

De boeken van Den Hertog

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

De boeken van Den Hertog

7 minuten leestijd Arcering uitzetten

In Houten zit een feestje in de lucht: Uitgeverij Den Hertog bestaat honderd jaar. Er komt echter geen symposium, geen lopend buffet, en geen bijeenkomst in de Dom te Utrecht. De grootste uitgeverij uit de gereformeerde gezindte houdt het sober. „We hebben niet te klagen, maar moeten wel de vinger aan de pols houden

Elzenkade 6, Houten. Het is een stevig pand dat Den Hertog daar in 1981 heeft laten neerzetten. Links van de voordeur zit de boekwinkel, rechts de administratie, boven de redactie. Dieper het pand in zit nog veel meer dan je aan de voorzijde kunt zien, de opslag, het magazijn, een verzendruimte, het antiquariaat, de muziekafdeling. En overal staan boeken, rijen en planken vol, op stapels, in dozen, in stellingen.
Alleen al in het antiquariaat staat in de grootst mogelijke broederlijkheid 1750 meter boeken, allemaal theologie, nauwkeurig gerangschikt op auteur en patristiek, reformatie, nadere reformatie, puriteinen, piëtisme, evangelicalisme, bijbelcommentaren, onafzienbaar, strak in het gelid, rug aan rug.
In de redactieruimte is het bibliotheekachtig stil. Er staan vier bureaus, voor uitgever Anthon Bel, en de drie redacteuren, Adriaan Bouman, Marija Veldhoen en Hans Versloot. Bel en Bouman over de boekenmarkt: „Er is veel aan het veranderen, maar er blijven altijd mensen die graag iets goeds lezen.
”De Viervoudige Staat” van Boston, de ”Institutie” van Calvijn en ”Het zien op Jezus” van Ambrosius zijn nog steeds in staat om mensen te boeien.”
Bel en Bouman doen met vreugde hun werk, zijn niet somber en niet pessimistisch. Zonder zorgen zijn ze echter niet. Bel: „Er zijn teveel uitgevers aan het vissen in dezelfde vijver.”
Bouman: „Daarbij komt nog dat er een verzadigingspunt is bereikt. Neem het dagboek. Vroeger las men ”Korenaren uit de volle oogst” van Philpot of ”De gouden scepter toegereikt” van Kohlbrugge. Nu is het segment ”dagboek” een doolhof. Er verschijnt van alles, groen en rijp. Maar het zoveelste dagboekje “Uit de geschriften van􀀀” heeft geen zin meer”.
Bel: „In het segment ”Bijbel en kind” kenden we vroeger de kinderbijbel van Vreugdenhil, later kwam Evert Kuijt er nog bij. Inmiddels zijn er zoveel kinderbijbels dat ouders niet meer weten waar ze het zoeken moeten.”
Bel: „De gereformeerde gezindte is rijkelijk voorzien van uitgevers, een paar grote: De Banier, Gebroeders Koster, Den Hertog. En heel veel kleinere. Wat hebben we allemaal niet langs zien komen: De Schatkamer, Stuut, Snoek, Tarweakker, Kool, Van Horssen, De Westfriese, De Bron, de Oude Wijn, de Ramshoorn, Blassekijn, Hardeman, Uit Bethlehems bornput. Iedereen heeft zo zijn eigen visie op het goede boek en iedereen pikt graag een graantje mee. Dat houdt je onderling natuurlijk wel scherp, want je bent wel verplicht om te streven naar de hoogste kwaliteit, maar die versnippering is voor de branche jammer.”
Een nieuwe uitgave moet wel iets toevoegen aan wat er al is, vinden beiden. Bel: „Wanneer je blijft uitgeven om maar aan het werk te blijven, dan breekt je dat een keer op, vroeg of laat. Je krijgt dan grote voorraden die je weer een keer moet dumpen. Dat is jammer. Als uitgever moet je het willen accepteren dat goede boeken niet altijd de best verkochte boeken zijn”.

Grote titels
Den Hertog heeft een aantal grote titels in het fonds die gelezen blijven worden. Bel: „De Viervoudige Staat van Boston is in 1996 opnieuw vertaald door S. Houtekamer. Sindsdien zijn er 10.000 exemplaren van verkocht. ”De woestijnreis der kinderen Israëls” van ds. G. van Reenen is al sinds 1928 op de markt en wordt nog steeds verkocht. Deze samenspraken door Bart en Kees zijn inmiddels zelfs in het Engels vertaald. Bart en Kees heten daar Bert en Case.”
De afgelopen jaren verschenen bij Den Hertog series met kleine boekjes: ”Lichtstralen uit het Woord” en ”Licht op de kandelaar”. Daarin zitten overdenkingen, meditaties en preken van Ryle, Boston, de Erskines, McCheyne, Bunyan en Ambrosius. Bel: „Standaardwerken als de Institutie en “Het zien op Jezus” worden als geschenk gegeven bij het doen van geloofsbelijdenis. Maar wie zelf kleine boekjes koopt met preken van Boston of McCheyne, doet dat heel bewust. Aan de hoge verkoopcijfers van die kleine boekjes kun je zien dat er in deze tijd van ontlezing nog steeds mensen zijn die iets goeds willen lezen”.
Het fonds van Den Hertog bestaat grotendeels uit “praktikale geschriften”, oude schrijvers (Van der Groe en Smytegelt) en latere schrijvers onder wie veel Engelsen en Schoten. Bel: „Wij willen uitgeverij zijn voor de gehele gereformeerde gezindte. Daarom begeven wij ons niet op het terrein van de polemiek. Wij zullen geen boeken uitgeven over gevoeligheden, zoals twee of drie verbonden, het aanbod van genade, de toezegging van het heil of over de vraag hoe ingewikkeld alles geworden is”.

---
Cornelis den Hertog was klompenmaker in Nieuwer ter Aa.
Naast de werkplaats kwam gaandeweg ook een boekhandeltje. In 1912 gaf zoon Willem Mijndert Den Hertog samen met een broer zijn eerste boek uit: ”De brieven van Theodorus van der Groe”. Twee jaar later verscheen ”De Keurstoffen” van Smytegelt. Daarna werden tijdredes van prof. G. Wisse uitgegeven, en bekeringsgeschiedenissen en levensbeschrijving, zoals die van Abraham Verheij, en werken van Engelse, Schotse en Nederlandse oude schrijvers.
De gebroeders Den Hertog hadden meer ruimte nodig en verhuisden in 1915 de uitgeverij naar de Oudegracht in Utrecht. Korte tijd later vestigden zij zich aan de Lange Elizabethstraat, gevolgd door een pand aan de Lange Nieuwstraat, een grote, negentiende eeuwse stadswoning.
Inmiddels zette Willem Mijndert de uitgeverij alleen voort. Hij overleed in 1972 en werd opgevolgd door zoon Cornelis, die in 1969 het bedrijf geheel overnam.
In 1978 overleed hij, op de leeftijd van 59 jaar.
Willem Mijndert, zoon van Cornelis, kreeg toen de leiding van het bedrijf. De zaak (inmiddels een uitgeverij/drukkerij/boekwinkel) groeide, waardoor het pand aan de Lange Nieuwstraat te klein werd. In Houten werd in 1982 een nieuw pand in gebruik genomen aan de Elzenkade. Dat gebouw is ondertussen vele malen verbouwd en uitgebreid. Daar zit Uitgeverij Den Hertog nog steeds.
Er kwamen ook twee filialen, in 1984 te Middelburg, in 2004 te Oud-Beijerland. Sinds 1988 geeft Den Hertog ook cd’s en bladmuziek uit.
Sinds 1 januari 1997 is Cornelis Willem den Hertog directeur. Het bedrijf biedt werkgelegenheid aan ongeveer dertig mensen.

---
Adriaan Bouman
Adriaan Bouman (44) studeerde geschiedenis aan de Rijksuniversiteit te Utrecht. In 1993 werd hij aangenomen bij Lindenberg Boeken en Muziek te Rotterdam, voor de afdelingen import en antiquariaat. Drie jaar later maakte hij de overstap naar uitgeverij Kok te Kampen, waar hij bureauredacteur werd voor het fonds De Groot Goudriaan. Sinds 1997 werkt Bouman bij Den Hertog.
Veel waardering heeft Bouman voor de geschriften van Calvijn. „Dan ben je dichtbij de bron. Je kunt misschien zeggen dat Calvijn minder aandacht schonk aan vragen over de toepassing van het heil, maar in die tijd was Calvijn gedrongen om de geloofsleer zo helder mogelijk vast te leggen. Dat biedt ons vandaag nog houvast, ook al vind je in geschriften uit later eeuwen meer aandacht voor de innerlijke geloofsbeleving. Calvijn is kerkoverstijgend, en dat is altijd weer een verademing.”
Het mooiste project dat Bouman als redacteur heeft begeleid, was voor hem de nieuwe vertaling van Calvijns Institutie door dr. C.A. de Niet, afgerond in 2009.
„Ik waardeer het dat Den Hertog bereid was in zo’n jarenlang project te willen investeren.”
Kerkelijk behoort Bouman bij de oud gereformeerde gemeente te Geldermalsen.

Anthon Bel
Anthon Bel (61) werkte tot 1989 bij een accountantskantoor in Vlaardingen. In die tijd schreef hij levensbeschrijvingen van ds. G. van Reenen en ds. H. Ligtenberg. In 1989 maakte hij de overstap naar uitgeverij Den Hertog. Met Den Hertog waren er al vanaf 1980 contacten toen hij werd gevraagd mee te werken aan de vijfdelige serie “Predikanten en Oefenaars” (biografi sch woordenboek van de kleine kerkgeschiedenis). Bel was samen met Herman Natzijl uitgever.
Het mooiste project dat Bel als uitgeverij begeleidde, was voor hem de driedelige serie ”Bijbelse vertellingen aan jonge kinderen” van H. van Dam. Ook de serie “Predikanten en oefenaars” heeft bij hem een aparte plaats. Zelf schreef hij vele artikelen over de kleine kerkgeschiedenis.
Zijn persoonlijke belangstelling ligt vooral bij Smytegelt, Wulfert Floor en ds. G. van Reenen. „Dat is eenvoudige lectuur, bevindelijk, praktikaal, en stichtend.” Over levensbeschrijvingen zegt Bel: „Uiteindelijk zie je vaak ook de schaduwkanten ervan. Je moet leren zien dat reformatoren en nadere reformatoren ons meer te zeggen hebben.”
Bel behoort tot de gereformeerde gemeente te Vlaardingen.

Dit artikel werd u aangeboden door: Terdege

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van woensdag 15 augustus 2012

Terdege | 84 Pagina's

De boeken van Den Hertog

Bekijk de hele uitgave van woensdag 15 augustus 2012

Terdege | 84 Pagina's