Rondje Binnenhof

In het politieke hart van Den Haag liggen de verhalen voor het oprapen. Menno opent een deur die toegang geeft tot het achterkamertje van de SGP. Het ligt aan het einde van de gang waar de Kamerleden en hun medewerkers huizen. „Af en toe wordt het nog gebruikt", zegt De Bruyne. „Meestal vertel ik er dan bij dat hier tijdens de oorlog iemand werd verhoord. Op enig moment was hij verdwenen, hij was uit het raam gesprongen."

Een blik op het plein beneden aan de voet van de Ridderzaal maakt duidelijk dat de val niet werd overleefd. „Uit angst dat hij kameraden zou verklappen, offerde hij zich op." Dat is maar één van de drama’s die zich in de parlementsgebouwen hebben afgespeeld. „Hier op het Binnenhof werd Johan van Oldenbarnevelt in 1619 onthoofd. Johan de Witt liep ruim vijftig jaar later nietsvermoedend op dezelfde plek en overleefde ternauwernood een aanslag. Dat was in juni. In augustus werd hij ietsje verderop alsnog gelyncht, samen met zijn broer. En dan hebben we het nog niet over ontelbare persoonlijke hoogte- en dieptepunten van komende en gaande ministers of Kamerleden."

De Bruyne was erbij. Hij zag de opkomst van Fortuyn, komende en gaande SGP-leiders en Kamerleden, volgde heftige debatten en bleef op zijn post. Soms moest hij verhuizen, dan ging zijn antieke kast mee, net als de etsen en schoolplaten die de ruim drie eeuwen van het Nederlandse parlement verbeelden. „Kijk, in de negentiende eeuw hadden we maar honderd Kamerleden."

Sleutels
"Onnavolgbare SGP-voorlichter door Haagse burelen", "Geschiedenis, architectuur en politiek met humor doorspekt", twitteren personen na afloop van een rondleiding.
De Bruyne studeerde politieke wetenschappen aan de Universiteit Leiden en werkt sinds 1984 voor de SGP-fractie in de Tweede Kamer. Aanvankelijk leidde hij alleen SGP-groepen rond op vergaderdagen. Nadat hij ook ging gidsen voor de stichting ProDemos (een stichting die burgers in contact brengt met de politiek) is het rondleiden een snel groeiende hobby geworden. „Ik doe het voor ‘eigen mensen’, en verder voor verenigingen, bedrijven, gemeentebesturen, studenten, schoolklassen of krantenredacties, maar ooit ook voor het Kabinet der Koningin en een keer voor adellijke jongelieden uit Europa", somt hij op.
„Mijn verhaal begint met een politieke wandeling op en rond het Binnenhof. We lopen de route van de Gouden Koets vanaf paleis Noordeinde naar de Ridderzaal."
Dan volgt koffie in de zonnig geverfde vergaderzaal die de SGP deelt met de SP en trakteert De Bruyne de groep op stroopwafels en op een veelheid aan weetjes en anekdotes. Zoals dat er 19.000 sleutels zijn, die door speciale beveiligers beheerd worden, of dat alle gebouwen met elkaar in verbinding staan en je via geheime gangen van het ene gebouw in het andere kunt komen. „Kinderen die verveeld en zichtbaar noodgedwongen met ouders de rondleiding doen, raken op enig moment geïnteresseerd. Dat is de beloning."

Bollenveldje
Het is duidelijk dat architect Pi de Bruijn, die garant stond voor de nieuwbouw, een architecturaal hoogstandje verrichtte. „De nieuwbouw is intussen meer dan twintig jaar oud", merkt de gids fijntjes op. „Maar ik ontmoet zelden iemand die het niet mooi vindt. De bedoeling van het vele glas is dat de samenleving kan zien wat de politici uitspoken en dat de Kamerleden zien wat er in de samenleving speelt. Vandaar dat de vergaderzaal van de Tweede Kamer een uitbouw is. Mensen kunnen erlangs lopen en naar binnen kijken als er vergaderd wordt."
Hij wijst op vernuftige overgangsconstructies, op een weg die bewaard bleef, zodat het lijkt of fietsers dwars door het gebouw ergens in een vergaderzaal zullen eindigen. Achter het puntige glasdak van de ‘nieuwbouw’ zijn overal de eeuwenoude muren zichtbaar. Langs enorme portretten van de Oranjes of de troon van Willem lll stuit de bezoeker op een minder geslaagde combinatie van modern en antiek. In wat ooit de oude balzaal was, hangen enorme, kubusvormige lampen die het zicht ontnemen op oude gebeeldhouwde balkons waar musici ooit hun strijkstokken langs de snaren lieten glijden. „Dat was ten tijde van stadhouder Willem V, die halsoverkop moest vluchten toen de Fransen kwamen. In deze zaal ligt onze politieke geschiedenis, kun je wel zeggen."
De vloerbedekking, bestaande uit een veelkleurig patroon, verbeeldde in de tijd voor Pim Fortuyn onze multiculturele samenleving, legt De Bruyne uit. „Nu zeggen ze dat het de Nederlandse bloembollenvelden zijn. Ze kunnen hier overal een draai aan geven."

Hoogtepunt
In de rooksalon hangen schilderijen van voorzitters van de Tweede Kamer. Een eindeloze rij heren, onder wie Dolman, Deetman en Bukman, en dan ineens twee dames in de persoon van Jeltje van Nieuwenhoven en Gerdie Verbeet.
Het hoogtepunt bewaart De Bruyne voor het laatst. En ja, je houdt je adem in als de deur van de bibliotheek opengaat. „Hier worden behalve boeken over staatsrecht en grondwetvoorzieningen ook de Handelingen bewaard. Vanaf 1849 is alles wat tijdens plenaire vergaderingen uitgesproken is, letterlijk opgeschreven en gebundeld." De bibliotheek is van veel gietijzer voorzien. „Dat was eind 19e eeuw de mode. Geïnspireerd op Chinese kunst, in rood, groen en goud."
Hij wijst op drakenkoppen langs de boekenrijen, op staartpunten langs trapleuningen en schubben in het schitterende glas-in-looddak.

Buiten waait een straffe wind over het intussen verlaten Binnenhof. Er staat nog één auto. „Die is van Mark Rutte", zegt De Bruyne. In afwachting van de minister-president rookt de chauffeur een sigaretje.

Rondleidingen
Speciaal voor Terdegelezers hoopt Menno de Bruyne deze zomer acht rondleidingen te verzorgen. Die duren, inclusief een ‘koffiestop’, ongeveer 3,5 uur. Data: 24 en 26 juli en 1, 3, 7, 9, 17 en 24 augustus. Voor informatie en aanmelding: mdebruyne@tweedekamer.nl; tel. 070-3182839 of 06-12541741.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen