Geen succesverhaal

In 2004 viel hun oog op een advertentie van SGJ Christelijke Jeugdzorg. „In de jaren ervoor, in 2001 en 2002, waren onze ouders allen overleden en de twee oudsten van onze vier kinderen de deur uit gegaan. We voelden ons relatief jong en dachten dat de Heere nog wel een taak voor ons had”, aldus Ria. „We hebben besloten om rustig af te wachten wat er op ons pad zou komen. Toen we de advertentie zagen, zijn we naar de informatieavond gegaan. We zagen daar alleen maar jonge stellen en vroegen ons af of dit het was. Het werd een gebedszaak.” Ze waakt er zorgvuldig voor het woord roeping in de mond te nemen. „Daarmee heb ik zo vaak mensen de fout in zien gaan. Het was wel iets wat ons aantrok, ook door onze achtergrond.”
Pedagoog Cor John (57) werkte bij de BGS en Ria was op dat moment als administratief medewerkster verbonden aan een school met kinderen met onder meer gedragsproblemen.

Tien slaapkamers
Hun sollicitatiebrief bespraken ze met de nog thuis wonende kinderen, toen 17 en 20 jaar oud. Die stonden achter de keus van hun ouders. De procedure nam in totaal vijf maanden in beslag. „Iedere keer hadden we gesprekken, werden ons casussen voorgehouden en kregen we weer veertien dagen de tijd om erover na te denken. Onze opvoedingsstijl werd onder de loep genomen en er was een afzonderlijk gesprek met onze dochters die nog thuis waren.”
Voor het gezinshuis had SGJ in Dordt zelf een dubbele woning aangekocht. „Twee twee-onder-één-kapwoningen, die met elkaar werden verbonden. Daardoor hadden we tien slaapkamers.” Cor John bleef schoolbegeleider, maar stopte wel al zijn nevenactiviteiten. Ria zegde haar baan op school op. „Met één fulltime plek kun je vier jongeren in huis nemen. Daardoor behoud je enigszins afstand. Dat is anders dan bij pleegouders die een of twee kinderen in huis nemen. In een gezinshuis komen de jongeren die het in een pleeggezin niet redden. Lukt het in een gezinshuis niet, dan komen ze in aanmerking voor een leefgroep.”

De problematiek van de kinderen en jongeren, tussen de 8 en de 16 jaar, moet volgens hen niet worden onderschat. „De meesten van hen zijn behoorlijk beschadigd. Ze hebben onder meer autisme, hechtingsstoornissen of andere gedrags- en opvoedingsproblemen.” In december kregen Cor John en Ria te horen dat ze in januari konden beginnen. „Dat was natuurlijk onmogelijk. Wij moesten ons huis in Ridderkerk verkopen, de kinderen moesten naar een andere opleiding en er valt het nodige te regelen. We hebben de nieuwe buren uitgenodigd en hen uitgelegd wie we waren en wat we kwamen doen.” In de zomer van 2005 kregen ze de eerste twee jongeren, in november kwam nummer drie en in januari 2006 de vierde.

Kletsen
Het beviel Ria uitstekend. „Heerlijk, dit is het, dacht ik. Het ene jongetje was heel stil, het andere kletste de oren van mijn hoofd.” Glimlachend: „Na een week of zes zijn ze gewend en komt de ware aard boven. Natuurlijk is het voor je gezin wel een enorme verandering. Je hebt ineens voor je gevoel vreemde mensen over de vloer.”
Ze hadden veel plezier van de wekelijkse gesprekken met een begeleidster. Ria: „Dat heb je hard nodig, want er zijn tal van zaken waar je tegenaan loopt. Vragen van de scholen, hulpverleners, een psycholoog of een psychiater. Ik heb het politiebureau meerdere malen van binnen gezien en kreeg de leerplichtambtenaar over de vloer. Soms was het heel hectisch en wist ik niet hoe het de volgende dag verder moest. Ik moet nog altijd denken aan de oma van een van de kinderen, die zei dat je voor ons werk wel Job’s geduld en Salomo’s wijsheid nodig had. Maar je kon wel iedere dag de Heere om kracht vragen.”
Cor John en Ria schreven zelf behandelplannen en hadden veel contact met de familie van de kinderen. „Die moet je er altijd bij betrekken. Soms gaat dat heel goed, soms is het lastig, zeker als er sprake is van zwakbegaafde ouders. Dan zit het kind de hele dag te wachten op aangekondigd bezoek, maar gaat dat op het laatste moment weer niet door. Maar het zijn per slot van rekening hun kinderen en niet de onze. Dat benadrukten we altijd. ‘We zorgen als een vader en moeder voor je, maar we zijn het niet.’ We lieten hen ons oom en tante noemen. Dat schept een beetje afstand, maar het voelt wel als familie. Dat vonden ze heel plezierig.”

Loyaliteit
Cor John: „Het is niet altijd een succesverhaal. Dat kan ook niet als je ziet op de omstandigheden. Je moet er nooit van uitgaan dat ze ‘dank je wel’ zeggen. Een kind wil ten diepste geen pleegkind zijn, maar bij zijn ouders wonen. Die loyaliteit is heel natuurlijk, maar geeft wel spanningen. Zeker als je na verloop van tijd toch een zekere band met ze krijgt. Je moet er bovendien altijd rekening mee houden dat ze van de ene dag op de andere dag kunnen worden weggehaald.”
Ze hadden in een periode van in totaal zes jaar acht kinderen in hun gezinshuis. Vier keer liep het spaak, maar ze hebben ook andere ervaringen. „Een van de jongens was de gehele periode bij ons. We hebben nog steeds contact met hem. Hij liet ons pas nog weten in praktijk te brengen wat hij bij ons heeft geleerd.”
Het hij de Gereformeerde Gemeenten aangesloten echtpaar kerkte in die periode bij een bij de SGJ aangesloten hervormde bondsgemeente. „We zijn steeds heel duidelijk geweest tegen de kinderen: twee keer naar de kerk op zondag, Bijbellezen en beginnen en eindigen aan tafel. We hebben steeds geprobeerd hen naar de bijeenkomsten van de jeugdvereniging te laten gaan en naar de catechisatie. Dat laatste was soms lastig. Verder hadden we nauwelijks problemen.”

Training
Eén weekend in de maand hadden Cor John en Ria vrijaf. „Dan gingen de kinderen naar hun ouders of naar een opvanggezin. Daarnaast hadden we één keer per week een ervaren oppas. Die vrije momenten had je echt nodig om bij te tanken.”
Ria had het altijd druk, ondanks tien uur huishoudelijke hulp. „Door de specifieke problemen had je bijna altijd wel iemand over de vloer om iets te halen, te brengen of voor een gesprek. Daarnaast heb ik de nodige cursussen van de SGJ en andere instanties gevolgd, zoals een agressietraining. We lieten de kinderen ook hun vrienden en vriendinnetjes meebrengen. Het was echt een duiventil.”
Toen het contract verliep, besloten ze er geen nieuwe lange periode aan te koppelen. „Je merkt dat je ouder wordt en dan is dat niet verstandig.” SGJ heeft het gezinshuis vervolgens geheel beëindigd. „Het is een hele goede en fijne tijd geweest. Maar het moet je wel liggen.”

Gereformeerde Gemeenten willen eigen gezinshuizen

Binnen de Gereformeerde Gemeenten wordt gewerkt aan initiatieven om te komen tot eigen gezinshuizen. Het deputaatschap Diaconale en Maatschappelijke Zorg (DMZ) is op zoek naar echtparen die hiervoor belangstelling tonen. In november wordt een informatieavond belegd.
Er zijn veel christelijke pleeggezinnen. Soms is dat niet voldoende en is een andere of zwaardere vorm van jeugdhulpverlening nodig. De mogelijkheden zijn beperkt. SGJ Christelijke Jeugdzorg had tot voor enkele jaren twee eigen gezinshuizen, maar heeft door de bekostiging het roer omgegooid. In één geval treedt men nog op als zorgaanbieder.
„De nood is groot”, aldus J. Bloemendaal, deputaat DMZ en voorzitter van de werkgroep jeugdhulpverlening. Er wordt volgens hem in eerste instantie gemikt op de totstandkoming van drie gezinshuizen.
DMZ wil bij het opzetten van de gezinshuizen samenwerken met Gezinshuis.com, een organisatie die het beginnen van gezinshuizen faciliteert. Gezinshuis.com doet dat vanuit de visie dat kinderen en jongeren die vanwege hun problematiek niet meer thuis of in een pleeggezin kunnen wonen, toch het best geholpen zijn in een omgeving die zoveel mogelijk aansluit bij de ‘gewone’ gezinssituatie.
Sinds 2006 zijn er vanuit Gezinshuis.com ruim 60 gezinshuizen opgezet door echtparen, met of zonder eigen kinderen. Daarin worden gemiddeld vier kinderen geplaatst. Zeker 90 procent van de kinderen is tussen de 6 en de 18 jaar oud. Veel gezinshuisouders hebben jarenlange pleegzorgervaring. Gezinshuis.com hecht er veel waarde aan dat de gezinsouders werken vanuit hun eigen (levensbeschouwelijke) identiteit.

Voor gezinshuisouders is het, al dan niet in combinatie met een (parttime) baan van een van de gezinshuisouders, mogelijk om vanuit de vergoedingen voor dit werk een inkomen te verwerven.
DMZ zoekt nu echtparen die in deze nood iets willen betekenen en zich nader willen laten informeren. Op 28 november wordt een informatieavond belegd. De ervaringen worden gedeeld met de Hersteld Hervormde Kerk, de Gereformeerde Gemeenten in Nederland en Oud Gereformeerde Gemeenten.

Voor meer informatie of opgave: G.J. Verbruggen, regiomanager bij De Vluchtheuvel en lid van de werkgroep jeugdhulpverlening van DMZ; tel. 0348-489990 of gjverbruggen@stichtingdevluchtheuvel.nl. Zie ook www.gezinshuis.com

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen