De boodschap van Corrie ten Boom

Het smalle en hoge pand bevindt zich op korte afstand van de Grote Markt, in een van de bekende winkelstraten van Haarlem, de Barteljorisstraat. Het pand van Ten Boom Horloges, vaak aangeduid als Béjé, herbergt een van de meest authentieke neringdoenden. Er worden nog steeds horloges onder deze merknaam verkocht; de rest van het pand dient als museum.
Huis en winkel werden in de jaren tachtig van de vorige eeuw gekocht door een rijke Amerikaan, die Corrie ten Boom had ontmoet en zeer van haar onder de indruk was. Hij zorgde ervoor dat de stichting Corrie ten Boomhuis er een herinneringsplek van kon maken.
Marijke Gehrels (49) uit Amsterdam is coördinator van de trouwe vrijwilligersgroep, die bezoekers uit tal van landen rondleidt. Langs de zo bekende schuilplaats (zie kader) en door de rest van het pand, dat is teruggebracht in de staat waarin het zich in 1940 bevond. Ze wijst op twee klokken, een tafel en een klok in de woonkamer. „Die zijn nog echt van Corrie geweest.” Aan de wanden hangen familiefoto’s. „Dankzij door een onderduiker gemaakte kiekjes hebben we het weer in oude stijl kunnen terugbrengen. Dat geldt voor de hele woning, met uitzondering van de keuken aan de achterkant. Die is gesneuveld door de bouw van een winkelcentrum.”

Bidden voor Joden
Zes jaar geleden versterkte Marijke de vrijwilligersgroep, die bestaat uit mensen die zich innerlijk één weten met de boodschap van Corrie ten Boom. „Ieder heeft zijn eigen stijl, maar drie boodschappen staan bij allen centraal. „We vertellen over Corrie’s persoonlijke relatie met God, over de vergeving die bij haar centraal stond en over de liefde van de familie voor het Joodse volk. Dat zagen ze als Gods volk. Daarmee begon de grootvader van Corrie, die zich op deze plek in 1844 als horlogemaker vestigde. Hij bad iedere dag voor de Joden, op een moment dat er nog geen sprake was van een staat Israël. Dat ging onafgebroken door, tot 1944.”
Marijke Gehrels vertelt tot geloof te zijn gekomen door het lezen van de boeken van Corrie ten Boom. „Ik was wel kerkelijk opgevoed, maar deed er niet zoveel meer aan. Daarin kwam verandering toen ik haar werk las.”
Ze zat toen in een rolstoel als gevolg van de vermoeidheidsziekte ME. „Ik was echt een wrak, maar de Heere Jezus heeft mij op een wonderlijke wijze genezen. Hij bracht een evangelist uit Nigeria op mijn weg, die voor mij bad in Jezus’ Naam, waarna er verandering optrad.”

Uitreddingen
Ze had het Corrie ten Boomhuis een keer eerder bezocht, maar kon toen niet naar de verdiepingen. „Toen ik weer kon traplopen, heb ik een rondleiding meegemaakt. Toen ik hoorde dat nieuwe gidsen welkom waren, heb ik me direct aangemeld. Ik kende het verhaal al helemaal, want ik had de ruim twintig boeken van Corrie allemaal gelezen.”
Nu is ze zelf betrokken bij het selecteren van nieuwe gidsen. „Een voorwaarde is dat ze christen zijn, daar letten we vooral op.” De meeste collega’s zijn afkomstig uit de regio Haarlem. Enkelen komen van ver, zoals Capelle aan de IJssel, Noordwijkerhout en Waddinxveen.
Ze ontvangen een groeiende groep bezoekers. De gasten horen over vader Ten Boom en zijn ongehuwde dochters Betsie en Corrie, die bereid waren hun leven te geven voor de hulp aan met de dood bedreigde Joden, hun gevangenneming, de dood van vader en Betsie en de wonderlijke uitreddingen voor Corrie in onder meer kamp Ravensbrück. „Het is natuurlijk een spannend oorlogsverhaal, maar altijd staat de boodschap van de Bijbel centraal. Dat vertellen we aan het begin. Want het gaat ten diepste niet om Corrie, maar om de Heere Jezus”, aldus Marijke, die talloze nationaliteiten ontvangt en regelmatig schoolklassen rondleidt. Ze maakt niet mee dat mensen boos worden of kwaad weglopen. „Een enkele maal zie je dat iemand zijn hoofd wegdraait als je over Jezus begint, maar daar blijft het bij. Ik weet dat onze directeur heel af en toe een boze brief krijgt.”
De gidsen, die elkaar afwisselen, beginnen en eindigen de dag met gebed. „Dan vragen we om sterkte en of we ons verhaal op de juiste wijze mogen vertellen.”

Amerikanen
Het Corrie ten Boomhuis werd in 1988 geopend. „In het begin kwamen er bijna uitsluitend Amerikanen, getrokken door de boeken en vooral door de film die in de VS over Corrie was gemaakt.” De boeken zijn vertaald in onder meer het Grieks, Italiaans, Frans, Chinees, Japans, Hebreeuws en Arabisch. Nog steeds worden ze herdrukt. In een winkeltje in de voormalige eetkamer worden boeken verkocht, net als de dvd’s met de films over het leven van Corrie ten Boom.

Anno 2013 komen de mensen letterlijk overal vandaan. Opvallend vindt Marijke het groeiende aantal Nederlanders die de weg naar de Barteljorisstraat 19 weten te vinden. „We hadden aanvankelijk ongeveer 8000 bezoekers per jaar. Nu is dat gestegen tot 20.000 en het aantal groeit nog steeds. De helft bestaat nu uit Nederlanders.”
Voor groepen is het zaak om een rondleiding te reserveren. Vanwege de relatief kleine kamers en de nauwe trappen kunnen maximaal 25 mensen per gids mee. De toegang is gratis; alleen voor het reserveren wordt een bijdrage gevraagd. „En er staat een ‘zegenbus’, waarin mensen fooien kunnen stoppen. De stichting leeft verder geheel van giften.”

De rondleidingen worden verzorgd van dinsdag tot en met zaterdag, in de zomer van 10.00 tot 15.30 uur, in de winter van 11.00 tot 15.00 uur.
Meer informatie: www.corrietenboom.com

De schuilplaats achter de tweede muur

Horlogemaakster Corrie ten Boom verwierf na de Tweede Wereldoorlog grote bekendheid als de evangeliste die, samen met haar vader en zus, tussen 1942 en 1944 vele tientallen Joodse onderduikers verborg in hun woning in het centrum van Haarlem. In samenwerking met het verzet redde ze daarnaast de levens van honderden andere Joden en verzetsmensen.
Corrie ten Boom overleed in 1983 op haar 91e verjaardag. Ze schreef boeken en reisde over de gehele wereld om de boodschap over te dragen die zij in een Duits kamp leerde: „Er is geen put zo diep, of Gods liefde gaat nog dieper.”
Het gezin Ten Boom was lid van de Nederlandse Hervormde kerk. Vader Casper was horlogemaker en gold als een beroemd vakman. Ze woonden boven hun winkel in de Haarlemse Barteljorisstraat. Corrie (bij het uitbreken van de oorlog 49) en haar acht jaar oudere zus waren ongetrouwd.
In de Tweede Wereldoorlog vroegen ze zich af hoe ze Joden konden helpen. Vader Casper liet op de slaapkamer van Corrie een tweede muur bouwen, waarachter de in boeken en films beroemd geworden schuilplaats ontstond. Die was bereikbaar door een laag luikje in een kledingkast. In de schuilplaats konden onderduikers zich bij onraad verstoppen. Hun woning lag op korte afstand van het hoofdkwartier van de Gestapo en werd daarom niet geschikt geacht voor een langdurig verblijf, maar meer als doorgangshuis.
In de winkel of in huis drukte Casper of een van de personeelsleden bij onraad op een van de alarmbelletjes. Dan moesten de onderduikers binnen 70 seconden hun spullen pakken en zich verstoppen.
Op 28 februari 1944 werd het gezin verraden en viel de Gestapo het huis binnen. Zes onderduikers en verzetsstrijders verborgen zich in de geheime kamer, pal naast het bed van Corrie, die op dat moment griep had. Er werden wel voedselbonnen gevonden en de drie familieleden werden naar de gevangenis van Scheveningen gebracht.
Omdat de Duitsers vermoedden dat er onderduikers waren, bleef het huis onder bewaking. De zes onderduikers werden, na twee dagen zonder eten of drinken te hebben gestaan, op het nippertje bevrijd door twee ‘goede’ Nederlandse agenten, die zich tussen de bewaking wisten te wrikken. Het verzet had hen gewaarschuwd.Corrie’s vader, die al oud en vrij zwak was, overleed tien dagen na de inval. Corrie en Betsie belandden via het Oranjehotel (gevangenis in Scheveningen) en concentratiekamp Vught in het beruchte vrouwenkamp Ravensbrück. Daar overleed Betsie op 14 december 1944. Corrie werd twee weken later vrijgelaten, naar later bleek als gevolg van een administratieve fout. Een week daarna werden alle vrouwen boven de 50 jaar als gevolg van ruimtegebrek vergast. Met Betsie had Corrie afgesproken dat ze zich, als ze het mochten overleven, na de oorlog zouden gaan richten op het brengen van de christelijke boodschap dat er geen put zo diep is, of de liefde van God is nog dieper. Ze hadden immers zelf zo sterk de liefde en nabijheid van God in het concentratiekamp mogen ervaren. Ook bracht Corrie de boodschap dat we elkaar moeten vergeven zoals God ons vergeeft, en dat dat alleen mogelijk is met Gods hulp.
Corrie ten Boom reisde over de hele wereld, schreef meer dan twintig boeken en kreeg grote bekendheid. Haar levensverhaal werd door twee bevriende Amerikanen verwerkt tot “The Hiding Place” (De schuilplaats) en ook verfilmd. Op haar 85e vestigde ze zich in Californië (VS). Voor haar hulp aan Joodse onderduikers kreeg ze in 1967 de Yad Vashemonderscheiding van de staat Israël. Vader Casper en zus Betsie kregen dat postuum in 2008.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen