Vermeerdert kennis smart?

Een jongere vraagt: „Hoe zit dit? Is het dan niet goed om wetenschappelijk onderzoek te doen of een zo hoog mogelijke opleiding te volgen? Of is het verkeerd om onderzoek te doen naar dingen die niet heel duidelijk in de Bijbel staan? Persoonlijk denk ik dat ieder zijn talenten zo veel mogelijk moet benutten.”

Op het eerste gezicht lijkt het inderdaad wat tegenstrijdig. De Prediker is niet tegen het naspeuren van allerlei zaken. Overigens zie je in Prediker op tal van plaatsen die tegenstrijdigheid terugkomen. In de ‘Bijbel met uitleg’ staat op pagina 1006 een heel leerzaam overzicht van zulke tegenstellingen, zoals ‘het leven is goed’ en ‘het leven is slecht’. Hierbij wordt opgemerkt: „Prediker beweert soms tegenovergestelde dingen. Hoewel de beweringen van de Prediker erg stellig zijn, is het niet goed om ze tegen elkaar uit te spelen. Ook al spreken ze elkaar tegen, ze zijn beide waar. Dat de beweringen vanuit een verschillend gezichtspunt gemaakt zijn, verklaart dat er tegenovergestelde dingen beweerd worden.”
Zo’n tegenstelling vinden we dus ook hier. In vers 13 zegt de Prediker: „Ik begaf mijn hart om met wijsheid te onderzoeken en na te speuren al wat er geschiedt onder de hemel.” Verder vertelt hij (vers 16) dat hij een overvloed aan kennis en wijsheid heeft opgedaan. Salomo heeft van de Heere wijsheid gevraagd om het volk te kunnen regeren. In zijn regeerperiode heeft hij zich in van alles en nog wat verdiept. Daarbij heeft hij wel onderscheid gemaakt (vers 17) tussen wijsheid en kennis enerzijds en verdwaasdheid en onverstand anderzijds.
Toch concludeert hij dat al dat onderzoeken zijn smart heeft vermeerderd. Wat bedoelt hij? Zijn onderzoek heeft niet alleen te maken met feitenkennis of wetenschapsbeoefening, maar hij was in dit alles op zoek naar de zin van het leven. Hij deed een grondig onderzoek naar de daden van mensen, om erachter te kunnen komen wat de zin van het leven is. Het antwoord vond hij niet, maar wel dat alle daden van een natuurlijk mens ijdelheid zijn. In vers 14 schrijft hij dat zo op: „Ik zag al de werken aan, die onder de zon geschieden; en zie, het was al ijdelheid en kwelling des geestes.” Met het al meer onderzoeken van het leven nam het raadselachtige ervan toe. Alle nieuwe ontdekkingen en wetenschappelijke onderzoeken brengen niet het ware geluk. Daarom concludeert de Prediker: Wie kennis vermeerdert, vermeerdert smart.

Deze tekst zegt dus niet dat het zinloos is om goed te studeren, maar weet dat het je niet de ware vrede brengt. Vraag je wel steeds af: Wat is mijn doel? En zeker is deze tekst geen aansporing om Gods Woord maar niet te bestuderen, want de Heere Jezus zegt: „Onderzoek de Schriften, want die zijn het die van Mij getuigen.” Bij dat onderzoek hebben we de leiding van de Heilige Geest nodig. Hij geve je geopende ogen om de Heere erdoor te mogen leren kennen. Die Hem vindt, die vindt het leven. Dat is het meest gezegende onderzoek dat er is.

Reacties en vragen: jouwvragen@terdege.nl

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen