Dubbel verbonden

Ze krijgen vaak vragen over hun achternaam, want Janita heet van haar meisjesnaam ook Van Dijk. „Zijn jullie broer en zus? Neef en nicht? Of vader en dochter?” Dat laatste vindt het duo, vorig jaar getrouwd, niet zo fijn om te horen, hoewel Maurice (38) en Janita (26) flink met elkaar schelen in leeftijd. „Maar toch niet zóveel? Familie zijn we niet, voor zover we weten.”
Ze leerden elkaar kennen via de muziek. Janita speelde hoorn in een brassband in haar geboorteplaats Steenwijk. „Mijn vader en opa speelden in hetzelfde orkest. Via via kwam ik in contact met Maurice. Ik ging bij hem op les. Hij stimuleerde me om trompet te gaan spelen.” Maurice: „Dat is een veel mooier instrument, toch?” Janita: „In het begin vond ik het niks. Ik was gewend dat een trompet alleen maar hard gaat, en dat past niet bij mij. Maurice liet me horen dat het instrument ook zacht kan klinken.”

Coach
Maurice studeerde trompet aan het conservatorium in Zwolle. „Dat was voor mij als Kampenaar lekker dicht bij huis. Ik kon ook op andere conservatoria terecht, maar dan moest ik op kamers. Daar voelde ik niks voor.”
Maurice is professional, Janita amateur. Is dat lastig voor een duo? Maurice: „Janita moet niet de leiding nemen. Ze is heel goed in de tweede partij. Ze verbaast me geregeld over wat ze allemaal hoort. Ik ben een soort coach voor haar. Als we samen studeren thuis, maar ook als we optreden.”
Janita: „Gelukkig kan ik nu gemakkelijker schakelen; in het begin moest ik daar erg aan wennen. Het ene moment ben ik zijn leerling, het andere moment zijn vrouw. Maar dat gaat nu goed. Ik vind het prima dat Maurice de leiding heeft.”

Afstemmen
Ook al wonen ze onder één dak, het is vaak zoeken naar momenten om samen te studeren. Janita: „Ik sta drie dagen per week voor de klas op een basisschool in Leeuwarden. Daarnaast studeer ik pedagogische wetenschappen aan de Universiteit van Amsterdam. Daarmee is mijn week goed gevuld. Maurice geeft concerten, heeft zestig privéleerlingen en is veel ’s avonds op pad. We moeten onze agenda’s altijd zorgvuldig op elkaar afstemmen.”
Om die reden treedt het duo niet meer dan twee keer per maand samen op. Maurice: „Zelf heb ik veel meer concerten, onder andere als eerste trompettist van het orkest Ars Musica. Maar vaker samenspelen met Janita is niet haalbaar. Voor de periode rond Kerst en Pasen maken we een uitzondering. Deze maand hebben we als duo een stuk of tien concerten.”
Janita: „We willen ons voor elk optreden graag goed voorbereiden. We zijn geen duo dat even snel een programma in elkaar draait of bij een kooruitvoering de envelop met muziek pas op de generale repetitie openmaakt. Als we zelf solostukken mogen kiezen, willen we muziek spelen die bij ons past. Dat vergt tijd en voorbereiding. We willen goed werk leveren en houden niet van dertien in een dozijn.”
Het eerste optreden samen vergeet Janita nooit. „Het was in 2009 in de Bovenkerk in Kampen, op uitnodiging van dirigent Gerwin van der Plaats. De zenuwen gierden door m’n lijf; ik speelde drie maanden trompet. Maar het is goed gekomen, dankzij Maurice.”

Uitvergroten
Dat ze een echtpaar zijn, heeft voordelen voor het samenspelen, vindt het duo. „Maurice: „Je gaat met z’n tweeën op weg naar een concert en kunt in de auto overleggen. En op de terugweg evalueren we.” Janita: „Het grappige is dat Maurice bij sommige dingen een ander gevoel heeft dan ik. Hij kan erg inzitten over een foute noot, gaat die uitvergroten, terwijl ik de neiging heb om die juist te relativeren. Daar kunnen we zonder heibel over praten.”
Zijn er nadelen? Maurice: „Ik speel altijd beter, hoe hard Janita ook studeert.” Janita: „Dat is een kwestie van accepteren. Maurice heeft ook vaak betere ideeën.” Maurice: „Ik zeg altijd eerlijk hoe het gaat, maar bij mijn leerlingen heb ik meer geduld dan bij Janita. Dat is natuurlijk niet goed.”
Janita: „Soms hebben we intense discussies over de muziek. Vooral over de vraag hoe we die zullen spelen. Daardoor wordt de sfeer wel eens minder gezellig. Als dat tot het avondeten doorgaat, is dat niet fijn. Dat moet niet meer zo; dat kan in een relatie niet.”

Uit het hart
Het repertoire kiezen Maurice en Janita in de regel samen uit. Hij: „Het is een selectie van geestelijke liederen, klassieke en populair-klassieke nummers. Onze eerste gezamenlijke cd, ‘Uit het hart’, die we in 2012 maakten, staat er vol mee.” Zij: „Afgelopen zomer hebben we onze tweede cd opgenomen. Nu met ‘de liefde’ als thema. Dat wordt ook echt weer een schijfje waar we onszelf helemaal in herkennen. Het bijzondere is dat bij een aantal nummers de broer van Maurice op de trompet en mijn vader op de bugel meespelen.”
Het duo, dat zondags naar de Bovenkerk in Kampen gaat, werkt graag samen met christelijke koren. Maurice: „We houden van het geestelijke lied, maar vinden het fijn dat we dan meer te doen hebben dan alleen de melodie met de sopranen meespelen. Er zijn dirigenten die echte trompetpartijen schrijven, maar dat is helaas niet altijd zo. Soms moet ik de aangeleverde partijen bewerken.”

Recht doen
Omdat Janita een amateurspeler is, rekent het duo een aangepast tarief in vergelijking met twee professionele spelers. Janita: „Dat vinden we eerlijk. Het doet recht aan het feit dat Maurice een professionele opleiding heeft gevolgd.” Maurice: „Ik ben ook altijd het aanspreekpunt als er vragen zijn of kritiek is op ons spel. Ik vind dat ik dat als professional verplicht ben.”
Het duo houdt van contact met het publiek. Maurice: „Na afloop van een concert spreken we graag mensen. Niet alleen om waardering te oogsten; hun reactie mag ook kritisch zijn. Ik vind het altijd vervelend als mensen alleen maar zeggen: ‘M’n broer speelt ook trompet.’ Dan denk ik: So what? Ik heb ook schoenen aan; graag een inhoudelijke reactie. Mensen stappen overigens gemakkelijker op Janita af dan op mij. Zij is toegankelijker.”

Passie
Het duo reageert, als het moet, kritisch op elkaar. Janita: „Ik heb daar wel aan moeten wennen. In het begin vatte ik kritiek op mijn spel te persoonlijk op. Nu kan ik het samen muziek maken en de rest van mijn leven beter scheiden.” Maurice: „Ik heb moeite met kritiek als die niet onderbouwd is. En dat gebeurt nogal eens.”
Samenwerken met andere muzikanten ziet het echtpaar Van Dijk als een uitdaging. „Het liefst met collega’s die passie hebben. Zelf zijn we bereid twee, drie stappen extra te doen om het resultaat beter te maken. Dat verwachten we van anderen ook.”
Er is nog een echtpaar, Arjan en Edith Post, actief als trompetduo in de christelijke muziekwereld. Is er werk genoeg? Maurice: „Vorig jaar hebben Janita en ik veertig concerten samen gegeven. Dat is eigenlijk te veel.” Janita: „Maar ik doe het graag. Ik ben iemand vol passie, heb veel energie nodig. Die krijg ik door het muziek maken.”
Soms is het te gek, erkent het duo. „Vorig jaar op tweede kerstdag hadden we ’s ochtends meegewerkt aan een kerkdienst en moesten we direct daarna naar Parijs, om in de Saint-Eustache op te treden voor passagiers van een bootreis. Het was prachtig om te doen, maar na alle kerstconcerten die we al achter de rug hadden, was dit heftig. Overigens kennen wij Arjan en Edith Post niet persoonlijk, maar zij hebben als trompetduo wel iets in gang gezet. Dat er nu twee echtparen zijn die trompet spelen, versterkt het concept alleen maar.”

Muziekboeken
Maurice van Dijk geeft trompetles aan privéleerlingen. Hij merkt dat er veel vraag is naar muziekstukken met bekende melodieën. Daarom stelde hij twee speelboeken samen. ‘Classic in Brass’ bevat eenstemmige melodieën en duetten om de speler vertrouwd te maken met klassieke muziek. In ‘Spirit in Brass’ staan bekende geestelijke liederen, gospels en spirituals, die zijn voorzien van akkoordsymbolen voor keyboard of gitaar. Beide muziekboeken zijn te bestellen op www.reba.nl. Ook werkte Van Dijk mee aan methodische speelboeken voor klein koper onder de titel ‘De methode van de 21e eeuw’. Te bestellen via www.uitgeverij-izis.nl.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen