Last van jaloezie

Wat dapper dat u dit vraagt. Jaloezie komt veel voor, maar gaat vaak gepaard met schaamte en is daarom lastig te bespreken.
Er zijn vier basis-emoties: angst, boosheid, verdriet en blijdschap. Jaloezie staat hier niet bij. Het is een wat complexere emotie en laat zich het best omschrijven als een mix van angst en boosheid. Je bent boos omdat de ander iets (of iemand) heeft wat jij ook zou willen. Tegelijk ben je bang dat jij tekortkomt of tekortschiet.
Jaloezie speelt alleen in relaties die ‘close’ zijn. Als je ergens leest over een willekeurig iemand die een prachtig huis heeft, dan roept dat niet dat intense jaloerse gevoel op. Maar als je denkt dat je zus er leuker uitziet dan jij, dan kan de jaloersheid stevig toeslaan.
Zij die last hebben van jaloersheid zijn geneigd om de mensen in hun omgeving te willen veranderen en bijvoorbeeld van hun partner te eisen dat hij niet naar andere vrouwen kijkt of met hen praat. Of ze uiten zich afkeurend over de zus „die alweer wat nieuws kocht”.
Dat helpt echter niet. Stel dat de partner zou proberen daarin mee te gaan of dat de zus zich een tijdje zou onthouden van nieuwe aankopen. Dan nog bleef de onzekerheid bestaan en gebeurde er wel iets waardoor de jaloezie zou oplaaien.

Wat kun je wel doen? Gevoelens kun je niet rechtstreeks beïnvloeden. Dat gaat via denken en doen. Onderzoek je jaloersheid door jezelf vragen te stellen: Waar ben ik boos over? Waar denk ik recht op te hebben? Waar ben ik bang voor? Waarover voel ik me onzeker? Dit maakt het jaloerse gevoel wat concreter en misschien al wat hanteerbaarder.
De volgende stap is het toetsen van je antwoorden. Klopt die bepaalde gedachte eigenlijk wel? Jaloerse mensen zijn geneigd om positieve eigenschappen van anderen te vergroten en hun eigen mogelijkheden te onderschatten. Bijvoorbeeld: „Mijn zus ziet er altijd leuker uit, ze praat makkelijker en iedereen wil contact met haar.” En over zichzelf: „Ik zie er nooit leuk uit, ik kan met niemand een gesprek voeren en niemand wil met mij contact.” Ga die gedachten over jezelf en de ander nuanceren. Ruil ze in voor gedachten die minder zwartwit zijn. Onderneem activiteiten die het zelfvertrouwen vergroten. Waar zelfvertrouwen groeit, nemen onzekerheid en jaloezie af.

Hilleke Hoekstra, GZ-psycholoog

Heeft u ook een vraag? Mail naar psycholoog@terdege.nl

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen