Onze schuldenaren

Dat die twee zo nauw door Christus verbonden worden, heeft ons veel te zeggen. In elk geval betekent het dat wij die twee óók nauw bijeen te houden hebben. Het een kan niet zonder het ander!
Wie de tekst van het volmaakte gebed in Matthéüs 6 opslaat, merkt dat dit nog eens extra benadrukt wordt. Bij wijze van toelichting lezen we daar: „Want indien gij de mensen hun misdaden vergeeft, zo zal uw hemelse Vader ook u vergeven. Maar indien gij de mensen hun misdaden niet vergeeft, zo zal ook uw Vader uw misdaden niet vergeven.”
De vraag is hoe we het woordje ‘gelijk’ moeten verstaan in de vijfde bede: „Vergeef ons onze schulden, gelijk ook wij vergeven onze schuldenaren.” We zullen dat toch niet zo moeten opvatten, alsof ons vergeven het voorbeeld is voor Gods vergeving. Alsof de bede de vraag behelst of God ons wil vergeven zoals wij dat doen. Dat zou weinig goeds beloven. Afgaande op de manier waarop mensen anderen vergeven: dat is altijd gebrekkig.
Evenmin kan ‘gelijk’ betekenen dat ons vergeven van onze schuldenaren een voorwaarde is voor Gods vergeving van onze schulden. In dat geval zou onze vergevingsgezindheid de voorwaarde zijn om vergeving te ontvangen. Dan is Gods vergeving geen uitdrukking meer van Zijn onvoorwaardelijke genade.

Maar wat zegt dat woordje ‘gelijk’ dan wel? Het zegt iets over de gezindheid waarmee wij ons tot de Heere wenden, als wij bidden om genade. Ursinus schrijft bij zijn verklaring van deze bede dat we daarbij vrij van haat, toorn, nijd en wraakzucht dienen te zijn én van harte bereid om onze naaste te vergeven.
De vijfde bede is ten diepste een bede of God mij genadig als Zijn kind wil bejegenen en de zonde wil vergeven. Het is immers een bede tot „onze Vader”! En het typeert het kind van deze Vader dat het geleerd heeft zijn eigen schuldenaren te vergeven.
De taal van de Schrift laat dat ook zien. Als Christus voorbidt: „Vergeef ons onze schulden...”, dan volgen eigenlijk de woorden: „...gelijk ook wij onze schuldenaren vergeven hebben”. Die uitleg geeft ook de Heidelbergse Catechismus: „Vergeef ons, arme zondaren, als onze misdaden..., gelijk ook wij dit getuigenis van Uw genade in ons bevinden, dat het ons ganse voornemen is, onze naaste van harte te vergeven.”
Het kind van God vertoont hoe langer hoe meer de trekken van zijn Vader. Dat is herschepping. Vernieuwd naar het beeld van Christus. Dat kind weet van vergeving. In beginsel. Met alle gebrek. En het richt zich met de vijfde bede tot zijn of haar Vader, verlegen om het vaderlijk mededogen! Dat zal in essentie de kern en de kracht van deze bede zijn.

Bedoelen wij dat ook, als wij deze bede bidden? Betrachten we deze Bijbelse orde? Wat zou er veel ruzie, wrok en verharding mee tenietgedaan worden. En: voorkómen!
Ik haast me om te schrijven dat voor werkelijke heling onze schuldenaar ook schuld moet bekennen. Wie zijn schuld niet bekent, maar ontkent, staat de verzoening in de weg. Met God en met elkaar. Dat neemt niet weg dat het kind gezind is te vergeven. En met de moeite die ons dat als stervelingen geeft (en blijft geven) zal het de weg tot de Vader telkens weer gaan.

Ds. P.C. Hoek, Sommelsdijk

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen