Bijbels ABC

Ik vraag uw aandacht niet voor het uit 1836 daterende ABC-versje uit het ‘Nieuw Abé-boekje voor lieve kinderen’: A is een Aapje dat eet uit zijn poot, B is een Bakker die bakt voor ons brood, om na C t/m IJ te besluiten met Z is een Zeeman die zegt ons ‘vaarwel’. Het gaat me om geschriften die te maken hebben met Gods Woord en ABC in de titel kregen.

Er zijn heel mooie voorbeelden. Ik denk aan ‘Bijbels ABC’ van ds. W. Pieters. In twee delen gaat hij op alfabetische volgorde in op allerlei bijbelse begrippen, evenals op actuele onderwerpen en wat we daarover op grond van de Bijbel kunnen leren. Hij behandelde een en ander van A t/m G. Zeer de moeite waard. Wat mij betreft volgt een deeltje H t/m Z.

Dr. M. van Campen deed ook zo iets, speciaal voor de catechisanten. In twee delen die in de serie ‘Reflector’ verschenen, behandelde hij bijbelse begrippen van A tot Z. Ik vind het de moeite waard ze te noemen: Aanbidden, Bekering, Christen, Dankbaarheid, Ellende, Feest, Geloof, Heilig, Inzettingen, Jeugd, Kruis, Liefde, Machten, Navolging, Oordeel, Priester, Rechtvaardig, Schuilen, Tijd, Uitverkoren, Verbond, Wederkomst, IJdelheid en Zonde.

Sinds kort is er weer een ‘Bijbels ABC’. Dat is een heruitgave van een boek van dr. K.H. Miskotte dat aan het begin van de Tweede Wereldoorlog verscheen. De titel is eigenlijk misleidend want er wordt niet thematisch aan de hand van het alfabet ingegaan op bijbelse of dogmatische kernwoorden. Het is een bundeling van cursussen over de elementaire waarheden van Gods Woord, die Miskotte gaf aan leiders van gesprekskringen. Hij wilde aangeven waar het van het begin tot het eind in de Heilige Schrift om gaat. ’t Is heel bijzonder dat dit boek door de Duitse boekencensuur heen kwam. Ik denk aan deze zinsnede: „De langzame losmaking van elke binding, religieus, zedelijk, nationaal, is een groot kwaad geweest en is dat nog. Zij leverde ons volk weerloos uit aan het echte nihilisme... De grootvader was ouderling, de vader ging wel eens naar de kerk, de zoon deed nergens meer aan en... de kleinzoon werd lid van de NSB, de partij der verbitterden en ontgoochelden.” Zonder in details te treden en namen te noemen, zette hij de opstand tegen Spanje in de dagen der Reformatie op één lijn met het verzet tegen de dreigementen van het Derde Rijk, dat hij ook wel het moderne heidendom noemde.

In het ‘Bijbels ABC’ van Miskotte trof mij onder meer de uitspraak over het verschil tussen leer en leer (leder): „Beide zijn nodig om stevig in je schoenen te staan.” Over de exegese van het Hooglied merkte hij op: „Wij doen dwaas door Origenes en Bernhard van Clairveaux en onze Hellenbroek aan te zien als zonderlingen, omdat zij de liefde tussen Christus en Zijn gemeente daar hoorden klinken en niet moe werden ernaar te luisteren.”

Gezien de korte levenstijd die we hebben, zou ik meer uw aandacht willen vragen voor ‘Een ABC door een Abéling’ van ds. L.G.C. Ledeboer. Daarin functioneert de wet Gods als een kenbron van ellende volop. Daarnaast natuurlijk ook het ‘ABC des geloofs’ van Alexander Comrie, dat door C. Bregman keurig hertaald werd. Aan de hand van het alfabet worden synoniemen van het geloof uitgewerkt, zoals aannemen, betrouwen, drinken, eten, gewennen, horen, kiezen, komen, kussen, leunen... Een klein krentje geef ik door. Hopelijk smaakt het naar meer: „Gij moet u wachten voor twijfelen aan de waarheid van het woord of aan de gewilligheid van Jezus, Die het spreekt. Hij is duizendmaal gewilliger, niet alleen om anderen maar u in ’t bijzonder, wie gij ook zijt, te helpen, dan gij zijt om geholpen te worden.”

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen