Kraakactie in de Kloosterkerk

Op 9 juli was het precies vier eeuwen geleden dat de Kloosterkerk te Den Haag, waar onze koninklijke familie kerkt, gekraakt werd. Reden was geen woningnood –en dat kan een heel probleem zijn– maar geestelijke woningnood. Het was de tijd waarin voor predikanten van de gereformeerde waarheid geen plaats was.
De kerkenraad was destijds van harte remonstrant en duldde geen tegenspraak. Zeker niet vanaf de kansel. Gevolg was dat de liefhebbers van de Bijbelse waarheid gingen kerken waar het Woord wel recht werd gesneden. Zo liep men naar het naburige Rijswijk om zich te stellen onder het gehoor van Adam de Leeuw, reden waarom de contraremonstranten ook wel Haagsche Rijswijklopers werden genoemd.
Dat was in de zomer geen probleem, maar wel in de oude koude Hollandse winters. Elke poging om een plek te vinden in Den Haag om samen te komen rondom het zuivere Woord, werd gedwarsboomd. Mede door bemiddeling van prins Maurits, wiens boekhouder de deuren van zijn huis openzette, werd het steeds moeilijker voor de Staten van Holland om een preekplek te weigeren. De Gasthuiskerk werd beschikbaar gesteld, maar bleek te klein om het toenemende aantal hoorders te herbergen. De Kloosterkerk werd toegezegd, maar men kwam niet tot de daad. Vandaar dat men overging tot de kraakactie, waarbij het kerkschip gereedgemaakt werd en banken en een preekstoel werden geplaatst. De Kloosterkerk behoorde aanvankelijk bij het klooster van de domincanen. Na de Reformatie was ze overbodig; aan de grote Jacobskerk had Den Haag genoeg. De Kloosterkerk diende in de eerste jaren van de Tachtigjarige Oorlog als paardenstal, terwijl het koor kanonnengieterij werd.
Totdat het op 9 juli 1617 werd gekraakt door de Hagenaars die het kerken buiten hun stad moe waren. Voorganger in die dienst was ds. Henricus Swalmius uit Oud-Beijerland. Er waren maar liefst 2000 hoorders. Twee weken later voegde prins Maurits met zijn neef Willem Lodewijk, die heer van Friesland was, zich onder zijn gehoor in dezelfde kerk. Tot de afwikkeling van de kwestie met de Remonstranten op de Dordste synode van 1618-1619 kreeg de kerk als toenaam Prinsenkerk en ook wel Scheurkerk. Na de afzetting van de remonstrantse predikanten bleef de kerk in gebruik voor de gereformeerde eredienst. In het kerkschip werd het wapen van de Heilige Geest gebruikt, Gods Woord, terwijl in het koor de kanonnen werden gemaakt. In later dagen werd het koor het archief van de PTT, totdat bij een algehele restauratie van de Kloosterkerk exact zestig jaar geleden kerk en koor werden verenigd.
Voor het huis van Oranje heeft de Kloosterkerk –naast het feit dat prins Maurits aan de kraakactie verbonden was– grote betekenis gehouden. In die kerk werd in 1625 het huwelijk tussen Frederik Hendrik en Amalia van Solms kerkelijk bevestigd. In deze kerk maakte prinses Wilhelmina in 1896 haar eerste gang naar het heilig avondmaal. Prinses Beatrix kerkte er tijdens de periode dat ze vorstin was. Koning Willem Alexander deed er twintig jaar geleden belijdenis en tien jaar geleden werd zijn jongste dochtertje er gedoopt.
De taal vanaf de kansel in de Kloosterkerk is niet meer die van vier eeuwen geleden. Zo meende Carel ter Linden, die er geruime tijd stond, dat de Bijbel geen historie maar ”story” bevat.
Nu liggen er in de Kloosterkerk ook veel mensen begraven. Een van hen is Jacob Cats. Het is meer dan wenselijk dat nota genomen wordt van zijn dichtwoorden over de Bijbel: „Lees mij vrij zevenmaal, ja zeventig maal zeven, Nog vat het brein niet al, wat in mij staat geschreven; Hoe meer gij in mij zoekt, hoe meer gij in mij vindt, Hoe meer gij in mij leest, hoe meer gij mij bemint.”

Ds. M. van Kooten, Elspeet

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen