STUDIEN ZUR THEOLOGIE ZINZENDORFS

Erich Boyreuther, STUDIEN ZUR THEOLOGIE ZINZENDORFS, Gesammelte Aufsatze, 279 S., DM 22.—, Neukirchener Verlag, Neukirchen, 1962.

Beyreuther heeft onlangs een driedelige biografie over Ziuzendorf geschreven, zodat hij aangaanüe hem op de hoogte is als weinigen.

Hier geeft hij een aantal opstellen, zeer gevarieerd, die o.i. de biografie zeer verrijken. Hij behandelt nl. christocentrisme en triniteit, Zinzendorfs „Ehe"-Eeligion eu het eschaton, Schriftkritiek en Schriftbeschouwing, theorie en praktijk van het werpen van het lot, zending en kerk, bruederschap en nieuwe k^jk op de gemeente, Zinzendorf en P. Bayle, Zinzendorf en Luther, Wet en evangelie: de nieuwe - , niet de „moralische" mens. Het is niet bepaald lichte lectuur, maar uiterst boeiend. We zouden soms wensen, dat Beyreuther minder refereerde en zijn eigen weg ging, maar zijn toch weer dankbaar voor de oriëntatie ook aangaande bepaalde tegensprekers.

Wie Zinzendorf te weinig kent - zoals recensent - wordt wel menigmaal gepuzzeld. Wat een inderdaad irregulair theoloog! En wat zijn er een aantal gedachtengangen, die er bij ons toch maar moeilijk in willen! Zo bijzonder die merkwaardige gelijkstelling van Jezus en Jehova, die Jezus tot schepper maakt en de Heilige Geest een „moederlijk" ambt toebedeelt. Wonderlijk ook, dat de romanticus Zinzendorf zich zo heeft vastgebeten in ... P. Bayle. Beyreuther poogt uiteen te zetten, dat Zinzendorf hem alleen waardeert als medestrijder tegen de ver­ standsverheerlijking. Ons dunkt echter, dat hier een zekere harmonistiek aan het woord is en in Zinzendorfs borst twee en misschien nog wel meer „zielen" hebben gewoond, die elkaar niet geheel harmonisch aanvulden. Trouwens de auteur vei'heelt niet, dat er bij Zinzendorf zekere mystieke gedachtengangen zqn aan te treffen, die zich moeilijk verdragen met Luthers „theologia crucis".

Deze greep moge voldoende zijn om te doen weten, wat men hier kan aantreffen. In de oude tijd hebben de gereformeerde theologen (Kulenkamp 1) Zinzendorf hardhandig afgemaakt, hoewel die dit toch wel overleefde. De verwondering over veel in deze geniaal-eruptieve man is gebleven, de afstand ook; maar hier is tenminste een faire oriëntatie geboden en mogelijk.

U.

V. d. L.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen