JULIANUS DE AFVALLIGE,

G. J. D. Aalders, JULIANUS DE AFVALLIGE, 126 blz., ƒ17, 50, uitg. J. H. Kok, Kampen, 1983.

In een nawoord van dit werk over het leven van een verbitterde keizer wijst de auteur op de ongetwijfeld grote kwaliteiten van keizer Julianus. Hij stelt de vraag hoe het mogelijk is geweest dat deze man, die in zijn jeugd een vurig christen is geweest, de eeuwen door als Julianus apostata is getekend. Gewezen wordt op de kerkelijke ruzies, die voor Gregorius Nazianze aanleiding waren om te schrijven, dat het koninkrijk der hemelen een hel was geworden. Wilde Julianus de grote reformator van de oude godsdienst worden en de klok terugdraaien? Hij sneuvelde in de strijd tegen de Perzen in 363. Dat hij op zijn sterfbed zou geroepen hebben: Gij hebt overwonnen, Galileër acht de schrijver een verzinsel.

Het eerste hoofdstuk geeft een be­ schrijving van de tijd na de dood van keizer Constantijn, niet minder dan een burgeroorlog brak los. In de kring van Constantijns gezin werd een groot bloedbad aangericht. In een sfeer van wantrouwen en geduld worden werd Julianus volwassen. Een leventje als een prins was er niet bij: wat een intriges en kuiperijen, wat een onzekerheid: een onzeker heden - wie kon hij vertrouwen - en nog onzekerder toekomst. Constantius' plotselinge dood (361) was midden in de voorbereidingen van gewapend optreden tegen zijn neef Julianus. Toen Julianus keizer was geworden deed hij verwoede pogingen om het oude paganisme te doen herleven, tevergeefs - de tijd was voorbij. Julianus publiceerde een edict over het onderwijs (362). Sinds beschouwden de christenen hem als de gevaarlijkste vijand van het christendom. Ook voor de kerk is de hier besproken periode een moeilijke tijd geweest. Athanasius - wel de onzichtbare patriarch van Egypte genoemd - is vijfmaal verbannen uit zijn Alexandrië, maar hij is er niet door gebroken. Heeft de auteur gelijk als hij schrijft: De Kerk heeft Julianus in de steek gelaten? De kerk heeft hem niet kunnen vasthouden en dat is altijd betreurenswaardig.

Het geheel is een boeiend verhaal.

H.

Bt.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen