CHRISTUS FÜR UNS GESTORBEN

Walter Zwanzger, CHRISTUS FÜR UNS GESTORBEN, Die evangelische Passionpredigt, 296 S., DM. 38, —, Calwer Verlag, Stuttgart, 1985.

In de reeks 'Calwer Theologische Monographien' verscheen dit werk; oorspronkelijk een dissertatie, verdedigd in 1975. Het huidige boek draagt bovenstaande titel, het voorafgaande proefschrift werd gepubliceerd onder de titel 'Die evangelische Passionpredigt im 19 Jahrhundert', Eine typologische Untersuchung nach systematischen, homiletischen und hermeneutischen Gesichtspunkten'. De auteur

meldt dat zijn geschrift is omgewerkt voor deze uitgave. Het komt ons voor dat de originele titel beter had kunnen gehandhaafd blijven. Nu wordt te weidse verwachting gewekt, terwijl de lektuur duidelijk een beperkte scopus biedt.

Het gaat hier om een onderzoek naar de lijdensprediking in de 19e eeuw. In hoeverre is deze richtinggevend voor de prediking van het lijden van Christus nu? Dat probleem houdt de schrijver bezig.

Na een hoofdstuk met vragen van methodische aard, komt een galerij van twaalf homileten, die elk homiletische theorieën ten beste gaven over de passieprediking. Om enkelen te noemen: Nitzsch, Harnack, Achelis en Krausz. Het typerende van elk dezer praktische theologen wordt zorgvuldig uitgewerkt. Daarna volgt een analyse van passiepreken uit het laat-rationalistische tijdperk. Schleiermacher passeert de revue, Menken en Blumhardt Sr., Beek, L. Hofacker, Kohlbrügge, C. Harms en vele andere groten.

De theorie en de praktijk van de homiletiek vinden wederkerig toetsing. Dat is het prikkelende van dit boek. Het blijft nergens in vage beweringen steken. Het is een doorlopend bewijs van een vorsend intellekt tot in kleinigheden toe. Hier en daar vermoeit de lektuur zelfs vanwege de uitvoerige details.

Blijkbaar heeft de schrijver dat zelf wel gevoeld, want er komt aan het slot van ieder hoofdstuk een samenvatting voor, die in kort bestek het wetenswaardige meedeelt. Gelukkig, want anders was dit boek schier niet te verteren geweest. Het geheel loopt uit op een slothoofdstuk, waarin de 19e eeuwse passieprediking geëvalueerd wordt met het oog op zijn betekenis voor de actuele homiletische problematiek. De grondproblemen van de Christelijke verkondiging duiken hier natuurlijk op. De auteur komt tot de slotsom, dat de homiletische geschiedenis lessen geeft voor de prediking van heden en dat er parallellen lopen met vraagstukken van heden.

Het geheel van dit onderzoek levert een boek op, niet alleen qua horizont breed en uitvoerig, ook qua dieptewerking voorbeeldig. Het gaat namelijk wel over de lijdensprediking, maar de lezer neemt in het voorbijgaan een groot stuk homiletische informatie mee. Het zou de leesbaarheid dienen, wanneer de talloze citaten nog een keer werden bekort.

Tenslotte: het onderwerp van deze minitieuze studie kan een idee vormen voor een student, die zich eens verdiepen wil in de homiletische productie van een bepaalde richting of van een zekere tijd. Er is daaromtrent in Nederland niets vergelijkbaars aanwezig. Zou het niet vruchtbaar zijn: een onderzoek naar de prediking van bijvoorbeeld confessionele predikanten sinds de eeuwwisseling? Of een preektypologie van de Gereformeerde Bond over de laatste 75 jaar?

Misschien pijnlijk, maar hoog nodig.

H.

A. v. Br.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen