GELO­VEN; GEWOONTE OF KEUZE

P.E. Jongsma-Tieleman, GELO­VEN; GEWOONTE OF KEUZE. Een onderzoek naar het ejfect van godsdienstige opvoeding onder gereformeerde jongeren, 246 blz., ƒ45, - , J.H. Kok, Kampen 1991.

Een in Nijmegen verdedigde sociaalwetenschappelijke dissertatie over de problematiek van geloofsoverdracht aan jongeren in een tijd van kerkverlating. Zoals de ondertitel aangeeft richt de schrijfster zich op gereformeerde jongeren. Na een verkenning van de huidige culturele en kerkelijke situatie en een schets inzake de ontwikkelingspsychologische ideeën van Erikson - het door de schrijfster gekozen 'model' - volgt het eigenlijke onderzoek naar de vraag op welke wijze ouders kunnen bijdragen aan een geloofsoverdracht die de kenmerken heeft van 'commitment' en 'crisis'. Het gegeven van de zelfstandigheid van jongeren leidt tot de conclusie dat een democratische stijl van opvoeden belangrijk bijdraagt aan de zelfstandigheid van jongeren. Belangrijk is dat ouders zelf godsdienstig betrokken zijn en in de opvoeding een democratische stijl hanteren. Het is het bekende gegeven van de spanning tussen traditie en vrijheid.

Als onderzoeksmethode heeft mevr. Jongsma gekozen voor de schriftelijke vragenlijst. Toe te geven is dat op deze wijze een grote hoeveelheid informatie verzameld kan worden die kwantificeerbaar is. De methode is aangevuld met 16 interviews ter nadere invulling en illustratie. Een belangrijke aanvulling omdat enquête-gegevens weliswaar kwantificeerbaar zijn, maar ook zeer poly-interpretabel en bovendien een aantal vragen onbeantwoord laten, zoals: op welke momenten en in welke situatie vult iemand een vragenlijst in?

Hoofdstuk V geeft een uitvoerige slotbeschouwing. Gepleit wordt voor een leerproces waarin ouders leren geloofskeuzes te motiveren en bespreekbaar te maken in de gewone taal van elke dag. Hierbij hebben

individu en kerkelijke gemeenschap elkaar nodig, mits de kerkdiensten inhaken op de verlangens van jongeren naar beleving en participatie, naar meer onderlinge communicatie.

Echt verrassend zijn de onderzoeksresultaten niet. Veel is ook uit andere literatuur bekend. Maar daarmee wil ik niets afdoen aan de waarde van deze studie die niet alleen voor de Gereformeerde Kerken van betekenis is maar voor het geheel van de Gereformeerde gezindte. Duidelijk is in elk geval dat een beleefd belijden en een authentieke manier van geloven en gemeentezijn belangrijke voorwaarden zijn. Ik blijf m'n vragen houden bij het wat ongenuanceerde gebruik van begrippen als democratie en pluriformiteit en blijf het ontbreken van een bijbels-theologisch kader een manco vinden. Een godsdienstpsychologische benadering dient m.i. een praktisch-theologisch vervolg te krijgen zeker wanneer het gaat over geloofsoverdracht in gezin en gemeente.

Ede

A.N.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen