WAAROM WAS 'T OP MIJ GEMUNT?

J. Groenewegen, J. van Lodenstein e.a., WAAROM WAS 'T OP MIJ GEMUNT? Veel geci­teerde bevindelijke gedichten. Samengesteld door dr. S.D. Post, 112 p., ƒ 19.90, Den Hertog, Houten 1998.

Deze bloemlezing bevat 45 piëtistische gedichten, vanaf de 16e eeuw tot de onze. Het begrip 'piëtisme heeft de samensteller ruim geïnterpreteerd en dat maakt de bundel ook aantrekkelijk voor lezers die zelf niet geheel passen in de piëtistische traditie maar er zich wel mee verwant voelen. Naast dichters als Van Lodenstein - 'Hoog, omhoog, mijn ziel, naar boven!/Hier beneden is het niet.' - , Pieter Boddaert, Johannes en Jacob Groenewegen is er ook ruimte voor Da Costa, Nicolaas Beets en Jacqueline van der Waals: 'Vaste Rots van mijn behoud/Als de zonde mij benauwt.'

De titel is ontleend aan een gedicht van Pieter Boddaert (1694-1760) uit Middelburg: 'Waarom hebt Gij mij verkoren? AVaarom was 't op mij gemunt? '

De hiervoor geciteerde regels maken de thematische kernen reeds duidelijk zichtbaar: Jezus en de ziel, het pelgrimsmotief-'Hoe zucht een pelgrim in dit leven, ' - , wereldmijding, eeuwigheidsverlangen, etc.

Het belang van dit bundeltje is niet alleen dat een aantal bekende en geliefde verzen bij elkaar is gebracht, maar ook en vooral dat de samensteller weer teruggaat tot de bron, de herkomst. De gedichten kennen in vele gevallen een eeuwenlange overlevering en dat leidt gemakkelijk tot wijzigingen, bewust of onbewust aangebracht. Zo wijzigde ds. A. Rutgers rond 18(K) het gedicht van Van Lodenstein dat begint met de regel 'Hoog, omhoog, mijn ziel, naar boven!'. Reeds de beginregel laat dit zien: 'Hoog, omhoog, het hart naar boven!' (een individueel lied wordt hierdoor een gemeentelied). De versie van Rutgers kwam terecht in de bundel Evangelische gezangen van 1805 en via deze is Van Lodensteins gedicht in brede kring bekend geworden.

De 'Aantekeningen' van Post - helaas wat slordig geredigeerd - geven in hun beknoptheid uiterst nuttige informatie.

E.

J.d.G.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen